Η Ιταλία στέλνει αυθαίρετα πίσω στην Ελλάδα τους μετανάστες που φθάνουν παράνομα στα ιταλικά λιμάνια παραβιάζοντας τις διεθνείς συμφωνίες. Επισήμως, η Ιταλία – όπως και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ – έχει πάψει την επιστροφή προσφύγων προς την Ελλάδα όμως, σύμφωνα με γερμανική ΜΚΟ, «τεράστιες και συστηματικές αυθαίρετες επανεισδοχές στην Ελλάδα λαμβάνουν χώρα από τους ιταλικούς λιμένες».
Η γερμανική Pro Asyl, με τη βοήθεια του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, μίλησε με περισσότερα από 50 άτομα, πολλά από αυτά ανήλικα, που αναγκάστηκαν μια και δυο φορές να επιστρέψουν από την Ιταλία στην Ελλάδα «σαν ανθρώπινα φορτία». Οι δυο οργανώσεις καλούν την Ιταλία να πάψει άμεσα τις αυθαίρετες επανεισδοχές καθώς και τα ευρωπαϊκά όργανα να αναλάβουν άμεσα δράση.
Οι λαθρεπιβάτες, που κρύβονται κάτω από φορτηγά, συλλαμβάνονται προτού ακόμη αποβιβαστούν από το πλοίο ή στα λιμάνια του Μπάρι, του Μπρίντιζι, της Ανκόνας και της Βενετίας που μοιάζουν με «φρούρια». Ακολουθούν αθρόες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους: η ιταλική αστυνομία τους ξυλοφορτώνει, «υπολογίζει» την ηλικία τους με το μάτι, δεν τους πληροφορεί για τις διαδικασίες ασύλου, δεν τους παρέχει διερμηνέα, δεν κρατά τα στοιχεία τους και με συνοπτικές διαδικασίες τους επιστρέφει στο πλοίο με το οποίο αναχώρησαν από την Πάτρα ή την Ηγουμενίτσα για να επαναλάβουν προς την αντίθετη κατεύθυνση το ταξίδι, συχνά σε άθλιες συνθήκες.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός ανηλίκου ο οποίος χαρακτήρισε τον εαυτό του «τυχερό» γιατί τη δεύτερη φορά που επιχείρησε το λαθραίο ταξίδι προς τη Βενετία, τον πάτησε ένα φορτηγό στο λιμάνι. Θεώρησε ότι, λόγω του σοβαρού τραυματισμού του, δεν θα τον επαναπροωθούσαν στην Ελλάδα.
«Κρυβόμουν κάτω από ένα φορτηγό», λέει ο 15χρονος Α.Α. από το Αφγανιστάν ο οποίος συνελήφθη στην Ανκόνα προσπαθώντας να βγει από το φέρυ Superfast. «Εδειξα στις ιταλικές Αρχές το ελληνικό έγγραφο που πιστοποιεί ότι είμαι ανήλικος αλλά το έσκισαν. Πήραν 85 ευρώ από την τσέπη μου. Με έσπασαν στο ξύλο. Μετά μου ζήτησαν να τρέξω γύρω από τον εαυτό μου και να γδυθώ».
Η Σ.Μ από το Αφγανιστάν, η 13χρονη κόρη της και ο 5χρονος γιος της συνελήφθησαν τον Φεβρουάριο επίσης στην Ανκόνα, όπου είχαν φθάσει λαθραία με πλοίο της Minoan Lines. Στόχος τους ήταν να περάσουν στη Γερμανία όπου ζει ο άλλος γιος και να κάνουν αίτηση, όπως έχουν δικαίωμα, για οικογενειακή επανένωση. Τους φόρτωσαν στο ίδιο πλοίο και τους γύρισαν στην Πάτρα.
Αρκετοί φθάνουν στοιβαγμένοι σε βάρκες που τις οδηγούν δουλέμποροι στις νοτιοϊταλικές ακτές της Καλαβρίας και του Λέτσε. Και αυτοί στέλνονται πάραυτα πίσω στην Ελλάδα, αφού οδηγηθούν στο λιμάνι του Μπάρι για να μπουν σε φέρυ-μποτ.
Τέτοια είναι η περίπτωση του Αφγανού Α. Αφού στοιβάχτηκε σε ένα βαρκάκι μαζί με 42 ακόμη συμπατριώτες του καθώς και μετανάστες από το Μπανγκλαντές τον Απρίλιο, για ένα ταξίδι κατά τη διάρκεια του οποίου αρκετοί έχασαν τη ζωή τους, «οι ιταλοί αστυνομικοί μας έσπασαν στο ξύλο. Ενας από μας είχε σπασμένο δόντι, άλλος αιμορραγούσε, ένας τρίτος τρελάθηκε. Δεν έκλαψα την ώρα της επανεισδοχής, οι υπόλοιποι ναι. Ελεγαν ότι οι συγγενείς τους είχαν πουλήσει ακόμη και τα ρούχα που φορούσαν προκειμένου να μπορέσουν να τους στείλουν σε ένα ασφαλές μέρος. Οταν τα άκουσα αυτά, πρόσεξα ότι έκλαιγα κι εγώ».
Οι επιστροφές προσφύγων προς την Ελλάδα έπαυσαν τον Ιανουάριο του 2011, όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε ότι η χώρα μας δεν αποτελεί ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες. Οι Ιταλοί όμως μας τους στέλνουν πίσω αναθέτοντας απλώς την επιμέλεια των ανθρώπων αυτών στον καπετάνιο του πλοίου. Συχνά δεν καταγράφουν καν το όνομα και την εθνικότητά τους. Στο ταξίδι της επιστροφής κρατούνται σε αυτοσχέδιες φυλακές (μια καμπίνα ή μια αποθήκη του πλοίου), με ελάχιστο φαγητό και νερό, συχνά αναγκασμένοι να ουρούν σε μπουκάλια.
