Ερευνα για το απόστημα με τις προμήθειες στο φάρμακο

Ερευνα στον χώρο των προμηθειών και των συμβάσεων που γίνονται στα δημόσια νοσοκομεία την τελευταία δεκαετία ξεκινά ο πρόεδρος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων κ. Β. Φλωρίδης. Με δεδομένο τον διπλασιασμό της δαπάνης για τα φάρμακα από το 2004 ως το 2009, ο κ. Φλωρίδης ζητεί με έγγραφό του προς τον επικεφαλής του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ) τη διενέργεια ελέγχου και την αποστολή στοιχείων σχετικά με την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων και συναφών προϊόντων.

Ειδικότερα αναφέρεται στα ναρκωτικά, στα εμβόλια και στα πάσης φύσεως φάρμακα τα οποία διανέμονται από τις Διευθύνσεις Υγιεινής των περιφερειών, τους ασφαλιστικούς οργανισμούς ή τα νοσοκομεία. Επίσης ζητεί στοιχεία για τα νοσοκομειακά φάρμακα υψηλού κόστους που αφορούν τη θεραπεία σοβαρών παθήσεων (κυρίως ογκολογικά). Στο έγγραφο, το οποίο εστάλη στον γενικό επιθεωρητή του ΣΕΥΥΠ στις 20 Ιουνίου, επισημαίνεται ότι το πόρισμα θα πρέπει να παραδοθεί εντός δύο μηνών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Φλωρίδης θα ξεκινήσει σύντομα ανάλογη έρευνα για τις προμήθειες αναλώσιμων υλικών και του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού των νοσοκομείων του ΕΣΥ, όπου εκεί τα τελευταία χρόνια έχει «στηθεί» το μεγάλο «πάρτι».

Η νίλα του… Νείλου

Από τις 6 Μαρτίου, οπότε ανέλαβε τη θέση του προέδρου της Ανεξάρτητης Αρχής, ο κ. Φλωρίδης φαίνεται αποφασισμένος να ξετυλίξει το «κουβάρι» των προμηθειών στον πολύπαθο χώρο της Υγείας. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη απόφασή του να «παγώσει» την προμήθεια αντιδραστηρίων και αναλωσίμων με συνοδό εξοπλισμό για τον έλεγχο του αίματος για τον ιό του Δυτικού Νείλου καθώς δεν ήταν προϊόν διαγωνισμού. Η δαπάνη της συγκεκριμένης προμήθειας είναι 1,2 εκατ. ευρώ.

Πληροφορίες του «Βήματος» αναφέρουν ότι οι αρμόδιοι του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) ζήτησαν στις 8 Ιουνίου 2012 τη σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων για τη σύναψη σύμβασης προμηθειών μέσω της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού.

Η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων κατά τη συνεδρίασή της στις 13 Ιουνίου 2012 αποφάσισε να μη δώσει τη σύμφωνη γνώμη της «ως προς το αίτημα του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) περί έγκρισης της προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού για την προμήθεια – χορήγηση αντιδραστηρίων και αναλωσίμων με συνοδό εξοπλισμό για τον έλεγχο του αίματος για τον ιό του Δυτικού Νείλου λόγω μη συνδρομής των προς τούτο τασσομένων υπό του νόμου προϋποθέσεων».

Χωρίς διαγωνισμό

Ο πρόεδρος και τα μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής ερεύνησαν κατά πόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των άρθρων 22 και 25 του Προεδρικού Διατάγματος 60/2007 για τη σύναψη συμβάσεων προμηθειών χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού. Διαπίστωσαν ότι οι αναθέτουσες αρχές – στην προκειμένη περίπτωση το ΕΚΕΑ – μπορούν να συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών προσφεύγοντας σε διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς να προηγείται δημοσίευση σχετικής προκήρυξης αν συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ΕΚΕΑ προβάλλει ως λόγο προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ότι οι συνήθεις διαδικασίες σύναψης της σύμβασης είναι χρονοβόρες και ότι συντρέχουν κατεπείγουσες περιστάσεις που δικαιολογούν την απευθείας ανάθεση της σύμβασης. Ο ισχυρισμός αυτός – τονίζεται στο σκεπτικό της απόφασης – γίνεται προφανώς με επίκληση της διάταξης του άρθρου 25, η οποία επιτρέπει την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς να προηγηθεί δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού όταν ο κατεπείγων χαρακτήρας, ο οποίος προκύπτει από γεγονότα απρόβλεπτα για τις αναθέτουσες αρχές, δεν συμβιβάζεται με τις προθεσμίες που απαιτούνται για τις συνήθεις διαδικασίες.

Το σκεπτικό

Ο πρόεδρος και τα μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής συμπεραίνουν ότι στην περίπτωση του ΕΚΕΑ η ανάγκη σύναψης της εν λόγω σύμβασης δεν μπορεί να θεωρηθεί κατεπείγουσα που οφείλεται σε απρόβλεπτο γεγονός. Οπως αναφέρεται και στο έγγραφο του ΕΚΕΑ, η σχετική απαίτηση που αφορά την εξασφάλιση ικανής ποσότητας αντιδραστηρίων προς διενέργεια μοριακού ελέγχου αίματος για τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι γνωστή επί πέντε και πλέον έτη.

Επιπροσθέτως, η ανάγκη σύναψης σχετικών συμβάσεων είναι διαρκής και επαναλαμβανόμενη, ανακύπτει δε σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την αποκτηθείσα κατά τα προηγούμενα έτη εμπειρία. Εξάλλου, με βάση την εμπειρία αυτή, το ΕΚΕΑ κατήρτισε τις τεχνικές προδιαγραφές της επίμαχης προμήθειας.

Επομένως, καταλήγει η Ανεξάρτητη Αρχή, η ανάγκη προμήθειας των εν λόγω υλικών αποτελεί προβλέψιμο στοιχείο της διαδικασίας λήψης μέτρων προστασίας κατά της εκδήλωσης επιδημίας του ιού του Δυτικού Νείλου η οποία επανεμφανίζεται σε ετήσια βάση κατά τους θερινούς και φθινοπωρινούς μήνες, «γεγονός το οποίο γνώριζε εκ των προτέρων και όφειλε να συνεκτιμήσει με τη δέουσα επιμέλεια η Αναθέτουσα Αρχή για τον έγκαιρο προγραμματισμό και τη διενέργεια των αναγκαίων διαδικασιών για τη σύναψη των οικείων συμβάσεων». Οπως σημειώνεται, οι αρμόδιοι του ΕΚΕΑ είχαν στη διάθεσή τους επαρκή χρόνο για να προπαρασκευάσουν και να διενεργήσουν τον σχετικό διαγωνισμό κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2011 ή το αργότερο το πρώτο τρίμηνο του 2012.

Δαπάνες
Αύξηση 400% στο ΙΚΑ!
Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι το 2009 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα έφθασε τα 8,4 δισ. ευρώ. Η δημόσια δαπάνη από τα 2,4 δισ. ευρώ το 2004 ανήλθε στα 5,28 δισ. ευρώ το 2009. Ειδικότερα στο ΙΚΑ η φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε από το 2000 πάνω από 400% φτάνοντας τελικά τα 2,4 δισ. ευρώ το 2009. Αντίστοιχα στον ΟΓΑ διαμορφώθηκε στα 1,2 δισ. ευρώ από 279 εκατ. ευρώ το 2000.

Στοιχεία που έχει δώσει στη δημοσιότητα ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) κ. Ι. Τούντας αναφέρουν ότι το 2009 οι δαπάνες για την Υγεία ξεπέρασαν το 10% του ΑΕΠ και ειδικότερα στα φάρμακα η αντίστοιχη δαπάνη ξεπέρασε το 23% του συνόλου των δαπανών Υγείας.