«Μην κάνετε κανένα αστείο, φτιάξτε κυβέρνηση τώρα!»

Το εκλογικό αποτέλεσμα της προηγούμενης Κυριακής προξένησε αρχικώς ένα αίσθημα ανακούφισης στην Ευρώπη. Η επιβεβαίωση της δυνατότητας δημιουργίας μιας «φιλοευρωπαϊκής» κυβέρνησης έστειλε ένα σήμα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το ότι η Ελλάδα παραμένει (μέχρι νεωτέρας) εντός τροχιάς και έτσι εξασφαλίζεται μια αναγκαία συνθήκη για τη συνέχιση της συζήτησης περί του μέλλοντος του ενιαίου νομίσματος.

Παρά ταύτα, η αριθμητική δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης στην Ελλάδα συνοδεύτηκε και από μια ανησυχία των ευρωπαίων παραγόντων• βασική πηγή της ανησυχίας αυτής ήταν η στάση του ΠαΣοΚ και του προέδρου του κ. Ευ. Βενιζέλου, ο οποίος με την πρώτη του δήλωση έθεσε στην ουσία εν αμφιβόλω την προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς εμφανίστηκε να επιμένει και να συναρτά τη συμμετοχή του ΠαΣοΚ από τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η στάση αυτή του κ. Βενιζέλου προκάλεσε πραγματικό συναγερμό στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και κυρίως σε εκείνες που φιλοδοξούν να παρουσιάσουν ένα αξιόπιστο σχέδιο εναλλακτικό απέναντι στις γερμανικές εμμονές λιτότητας.

Πρώτες μεταξύ αυτών το Παρίσι και η Ρώμη. Τόσο ο κ. Φρανσουά Ολάντ όσο και ο κ. Μάριο Μόντι θεωρούσαν τις ελληνικές εκλογές καθοριστικές, κυρίως για έναν λόγο: για το αν και κατά πόσο το αποτέλεσμα θα παρείχε τον αναγκαίο χρόνο ώστε να προχωρήσουν οι συζητήσεις και οι προσπάθειες για την εξομάλυνση στην ευρωζώνη.

Η στάση του κ. Βενιζέλου προβλημάτισε και οδήγησε σε άμεσες παρεμβάσεις. «Μην κάνετε κανένα αστείο. Η Ελλάδα πρέπει απαραιτήτως να αποκτήσει κυβέρνηση και μάλιστα χωρίς καθυστέρηση» ήταν η κοινή συνισταμένη των επισημάνσεων του γάλλου προέδρου την Κυριακή το βράδυ και του ιταλού πρωθυπουργού, ο οποίος επικοινώνησε με τον κ. Βενιζέλο τη Δευτέρα το πρωί από το Μεξικό, όπου βρισκόταν για να συμμετάσχει στη σύνοδο του G20. Σύμφωνα δε με πολιτικά στελέχη στην Ελλάδα που διατηρούν ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας με τη Ρώμη και το Παρίσι οι δύο ξένοι ηγέτες ξεκαθάρισαν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για την Ελλάδα να μπει σε άλλου είδους περιπέτειες. «Υπάρχουν σχέδια για τη χώρα σας, υπάρχει διάθεση να δοθεί διέξοδος και να προχωρήσει όλη η Ευρώπη. Αλλά πρέπει να σχηματίσετε κυβέρνηση το συντομότερο δυνατόν» υπογράμμισαν στον πρόεδρο του ΠαΣοΚ.

Οι διαθέσεις της Ευρώπης και η αγωνία για την εξέλιξη στην Ελλάδα ήταν γνωστές και σε εγχώριους πολιτικούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών ο κ. Λ. Παπαδήμος, ο οποίος είχε ούτως ή άλλως μεταφέρει εγκαίρως τα μηνύματα στις κομματικές ηγεσίες.

Πολλοί όμως σημείωσαν την παρέμβαση έπειτα από πολύ καιρό του πρώην πρωθυπουργού κ. Κ. Σημίτη το πρωί της Δευτέρας, στην οποία διέκριναν και σαφείς αιχμές για τη στάση του ΠαΣοΚ.

«Τα κόμματα που υποστήριξαν στις εκλογές την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας (ΝΔ, ΠαΣοΚ, Δημοκρατική Αριστερά) έχουν στην υπάρχουσα συγκυρία κρίσης την υποχρέωση να συνεργασθούν. Διαφορετικά θα οδηγήσουν την Ελλάδα στην έξοδο από την ευρωζώνη και στη δραχμή» τόνισε ο κ. Σημίτης και πρόσθεσε: «Εχουν επίσης χρέος να διαμορφώσουν μια σταθερή και αποτελεσματική κυβέρνηση. Η αντιμετώπιση της κρίσης είναι υπόθεση πολιτικού σχεδιασμού, σοβαρής διαπραγμάτευσης και δημιουργίας εμπιστοσύνης. Δεν επιτυγχάνεται με πολιτικαντισμούς. Προσπάθειες ενός κόμματος να επικυριαρχήσει των άλλων θα δείξουν έλλειψη υπευθυνότητας. Λύσεις μέσω «ψήφου ανοχής» ή τακτικών απουσίας από τη Βουλή αποτελούν υπεκφυγές. Χρειάζεται θάρρος και όχι φόβος, ουσιαστική συνεννόηση και όχι προσποίηση».

Οι αναφορές πολλών πρώην και νυν στελεχών του ΠαΣοΚ στη δήλωση αυτή του κ. Σημίτη είναι όλο και περισσότερες, όπως και η εκτίμηση πολλών ότι η τοποθέτηση του κ. Β. Ράπανου στο υπουργείο Οικονομικών ήταν εν γνώσει (τουλάχιστον) του πρώην πρωθυπουργού.

Τα μηνύματα για την άμεση αναγκαιότητα σχηματισμού κυβέρνησης είχαν καταφθάσει ήδη και στις ηγεσίες της ΝΔ και της ΔΗΜΑΡ. Οι επικεφαλής τους, κκ. Αντ. Σαμαράς και Φ. Κουβέλης, έσπευσαν να δηλώσουν από πολύ νωρίς τη βεβαιότητά τους για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας και έτσι ο κ. Βενιζέλος έμεινε μόνος την Κυριακή το βράδυ.

Ηταν μοιραίο ότι κατόπιν όλων αυτών και έπειτα από την επικοινωνία με τον κ. Ολάντ θα μετέβαλλε τη στάση του, όπερ και συνέβη λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Κυριακής, όταν οι πληροφορίες από το ΠαΣοΚ συνέκλιναν στο ότι ήταν ειλημμένη πλέον απόφαση η στήριξη της κυβέρνησης συνεργασίας.