Αντιμικροβιακοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται ευρέως σε σαπούνια, οδοντόκρεμες και άλλα προϊόντα προσωπικής υγιεινής ενδέχεται να αυξάνουν τον κίνδυνο αλλεργίας σε τρόφιμα ή αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, δείχνει μελέτη του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς σε παιδιά.

Η μελέτη

Χρησιμοποιώντας δεδομένα για 860 παιδιά ηλικίας 6 έως 18 ετών, τα οποία είχαν συλλεχθεί στο πλαίσιο προηγούμενης ομοσπονδιακής μελέτης στις ΗΠΑ, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά με αυξημένα επίπεδα αντιμικροβιακών παραγόντων στα ούρα ήταν σημαντικά πιθανότερο να εμφανίζουν και αυξημένα επίπεδα αντισωμάτων IgE. Τα αντισώματα αυτά παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα έπειτα από έκθεση σε αλλεργιογόνα και παρουσιάζουν αυξημένες τιμές στα άτομα με αλλεργία.

«Διαπιστώσαμε ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στο επίπεδο έκθεσης […] και τον κίνδυνο αλλεργίας» αναφέρει η Δρ Τζέσικα Σάβατζ, επικεφαλής της μελέτης.

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης, τα οποία δημοσιεύονται στο Journal of Allergy and Clinical Immunology, δείχνουν ότι τα χημικά που σχετίζονται περισσότερο με τον κίνδυνο αλλεργίας είναι το triclosan και τα parabens, ουσίες με αντιμικροβιακές και συντηρητικές ιδιότητες.

H υπόθεση της υπερβολικής υγιεινής

Οι ερευνητές τονίζουν ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι υπάρχει αιτιακή σχέση ανάμεσα στα αντιμικροβιακά χημικά και τις αλλεργίες -παραμένει ασαφές αν οι ουσίες αυτές επιδρούν άμεσα στο ανοσοποιητικό σύστημα, ή αν σχετίζονται μόνο έμμεσα με την εμφάνιση αλλεργίας.

Η δεύτερη περίπτωση φαίνεται να είναι πιο πιθανή: η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι τα ευρήματα βρίσκονται σε συμφωνία με τη λεγόμενη «υπόθεση της υγιεινής», μια θεωρία που έχει προταθεί για την εξήγηση της αυξημένης συχνότητας αλλεργιών στον ανεπτυγμένο κόσμο.

Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, η έκθεση των παιδιών σε παθογόνους παράγοντες του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη για την ομαλή ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος. Η καταπολέμηση των παθογόνων με αντιμικροβιακά προϊόντα, λέει η θεωρία, παρεμβαίνει σε αυτή τη διαδικασία και κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδρά ακόμα και σε μη επικίνδυνες ουσίες, όπως τα αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος και των τροφίμων.

Δείτε ακόμα: Η έκθεση των παιδιών σε μικρόβια ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα

Ο κίνδυνος

«Η σύνδεση ανάμεσα στον κίνδυνο αλλεργίας και την έκθεση σε αντιμικροβιακά υποδεικνύει ότι οι παράγοντες αυτοί ενδέχεται να διαταράσσουν την ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στα επωφελή και τα επιβλαβή βακτήρια στο σώμα και να οδηγούν σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος» προσθέτει η Δρ Σάβατζ.

Η μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά με τα μέγιστα επίπεδα triclosan στα ούρα εμφάνιζαν διπλάσια πιθανότητα να πάσχουν από αλλεργία σε ουσίες του περιβάλλοντος ή σε τρόφιμα, συγκριτικά με τα παιδιά που παρουσίαζαν τις ελάχιστες συγκεντρώσεις στα ούρα. Τα παιδιά με τα υψηλότερα επίπεδα paraben στα ούρα αντιμετώπιζαν διπλάσιο κίνδυνο αλλεργίας σε ουσίες του περιβάλλοντος, ενώ δεν εμφάνιζαν αυξημένο κίνδυνο για αλλεργίες σε τρόφιμα. Η διαλεύκανση του μηχανισμού με τον οποίο οι αντιμικροβιακές ουσίες αυξάνουν τον κίνδυνο θα είναι στόχος επόμενης μελέτης που σχεδιάζει η ίδια ερευνητική ομάδα.