«Καρφωμένα» στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας τα διεθνή μέσα ενημέρωσης με έκτακτες μεταδόσεις, αναλύσεις και ρεπορτάζ για το αποτέλεσμα της κάλπης, στο οποίο «διαβάζουν» επικράτηση του ευρώ σε μία διχασμένη Ελλάδα και δυνατότητα συγκρότησης κυβέρνησης συνασπισμού με ευρωπαϊκή κατεύθυνση – που αποτελεί και το νέο στοίχημα για το ελληνικό μέλλον στο ενιαίο νόμισμα.
«Μικρή ανάσα» δίνει η έκβαση της κάλπης κατά το γερμανικό Spiegel, «η χώρα βγαίνει από τις κάλπες κομμένη στα δύο» λέει η ιταλική Repubblica. «Τα κόμματα υπέρ της διάσωσης κερδίζουν στην Ελλάδα» γράφει η ισπανική El Pais.
Τα πρώτα exit poll και η ακόλουθη ροή αποτελεσμάτων που έδωσε προβάδισμα στη Νέα Δημοκρατία έκαναν με αστραπιαία ταχύτητα τον γύρο του κόσμου. Πρώτη είδηση στις ηλεκτρονικές πύλες των μεγαλύτερων διεθνών μέσων στην Ευρώπη και την Αμερική, ακόμη και στο αραβόφωνο Al Jazeera. Απευθείας ανταποκρίσεις και συνδέσεις με την Ελλάδα για την εκλογική αναμέτρηση, στην οποία τα διεθνή μέσα ενημέρωσης «είδαν» την καθοριστική στιγμή για το μέλλον της Ελλάδας στους κόλπους της Ευρωζώνης.
Τώρα το μέλλον της χώρας στο ευρώ ενδέχεται να εξαρτάται από τις διαβουλεύσεις για τη συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού, αναφέρει το BBC, επισημαίνοντας ότι η ελληνική δεξιά θα επιχειρήσει τη συγκρότηση κυβέρνησης. Το δίκτυο μεταφέρει τις δηλώσεις του Αντώνη Σαμαρά ότι η Ελλάδα ψήφισε υπέρ της παραμονής στο ενιαίο νόμισμα.
Οσον αφορά τη δήλωση του αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας ότι η Ελλάδα «θα σεβαστεί τις υποχρεώσεις», ο ανταποκριτής του BBC στην Αθήνα, Μαρκ Λόουεν, αναφέρει ότι αυτό υποδεικνύει πως ο κ. Σαμαράς επιθυμεί να προχωρήσει με τις περικοπές δαπανών που απαιτούν οι διεθνείς πιστωτές της Ελλάδας.
«Οι Έλληνες ψήφισαν υπέρ του ευρώ» είναι ο τίτλος στο ηλεκτρονικό πρωτοσέλιδο του Sky News επάνω από τη φωτογραφία του Αντώνη Σαμαρά.
Πρώτη είδηση η Ελλάδα και στον Guardian, που γράφει ότι «οι ψηφοφόροι έδωσαν μία ευκαιρία στο κοινό νόμισμα». Η βρετανική εφημερίδα επισημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να έχασε, αλλά θα είναι μία σκληρή αντιπολίτευση.
Με επιφυλακτική… ανακούφιση υποδέχθηκαν τα γερμανικά ΜΜΕ τα πρώτα αποτελέσματα, μετά τις ομιλίες Σαμαρά και Τσίπρα, έχοντας επισημάνει νωρίτερα τον κίνδυνο νέου αδιεξόδου στην Αθήνα: «Λίγο από ελπίδα» τιτλοφορεί το Spiegel το ρεπορτάζ του για το τοπίο που διαμορφώνεται στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας πως η έκβαση των εκλογών δίνει «μόνο μία σύντομη ανάσα». «Η χώρα είναι βαθιά διχασμένη, η νέα κυβέρνηση ξεκινά υπό δύσκολες συνθήκες και παραμένει η απειλή του χάους εάν οι Έλληνες δεν καταφέρουν τελικά να συνεννοηθούν» τονίζει το περιοδικό.
Ανάλογη η προσέγγιση και της οικονομικής Handelsblatt, που γράφει πως φαίνεται μεν ότι η Αθήνα οδεύει σε σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά «τα προβλήματα της χώρας δεν εξαφανίστηκαν και η Ελλάδα έχει ελάχιστο χρόνο». Η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί πρέπει «να σηκώσει τα μανίκια και να δράσει, και μάλιστα εντατικά».
«Οι φιλοευρωπαϊστές γιορτάζουν τη νίκη, ο κόσμος των αγορών ανασαίνει» γράφουν οι γερμανικοί Financial Times, υποστηρίζοντας πως, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, φαίνεται πως αποφεύχθηκε το χειρότερο σενάριο για την Ευρωζώνη. «Τα σχέδια για έξοδο από το ευρώ μπορούν να μείνουν στα συρτάρια των τραπεζών» γράφει η εφημερίδα, σημειώνοντας και την ανακούφιση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης μετά την τηλεδιάσκεψη του Eurogroup.
«Τα κόμματα υπέρ της διάσωσης κερδίζουν τις εκλογές στην Ελλάδα» είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος στο δικτυακό τόπο της ισπανικής El Pais, επισημαίνοντας ότι μία κυβέρνηση συνασπισμού δίνει «ανάσα» στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εκτενής η κάλυψη του γαλλικού Monde για τις εκλογές στην Ελλάδα: στη δικτυακή της έκδοση η εφημερίδα είχε συνεχή ροή ειδήσεων ώρες προτού κλείσουν οι κάλπες και μέχρι αργά το βράδυ. Οι αναγνώστες απηύθυναν αρκετά ερωτήματα για το πώς εξελίχτηκαν τα πράγματα, άλλοι (όπως και ο Monde) έδωσαν έμφαση στην παγίωση της παρουσίας της Χρυσής Αυγής στο Κοινοβούλιο.
Τη δήλωση υποστηρικτή της ΝΔ ότι το μεγάλο νέο είναι ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ προβάλλει σαν τίτλο της η Liberation. Το ρεπορτάζ καλύπτει και τη συγκέντρωση των υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ και καταγράφει την ικανοποίησή τους για το αποτέλεσμα όπως και τις εκτιμήσεις ότι νέες εκλογές δεν θα αργήσουν.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το CNN μεταφέρει τη δήλωση του Αντώνη Σαμαρά ότι πρόκειται για «νίκη για όλη την Ευρώπη». Το αμερικανικό δίκτυο φιλοξενεί πλήθος θεμάτων για την Ελλάδα και ρεπορτάζ για την «οικονομική και πολιτική κρίση που έχει δραματικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των Ελλήνων».
«Η Ελλάδα υπέρ της διάσωσης» γράφει η Wall Street Journal. «Οι Έλληνες εκλογείς έβαλαν τέλος στο πολιτικό αδιέξοδο των τελευταίων μηνών και προς το παρόν απομακρύνονται οι φόβοι για επικείμενη αποχώρηση της χώρας από την Ευρωζώνη» συνεχίζει.
Η Washington Post αναφέρει ότι «το συντηρητικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας επικράτησε στις εκλογές της Κυριακής και έχει πλέον την ευκαιρία να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού που θα προσπαθήσει να συμμορφωθεί με τους όρους που προβλέπει η συμφωνία διάσωσης της οικονομίας και να διασφαλίσει τη θέση της χώρας στην Ευρωζώνη».
Τα σχόλια του ιταλικού Τύπου
«Η Ευρώπη μπορεί να πάρει ανάσα ανακούφισης. Η κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία, μαζί με το ΠΑΣΟΚ, είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση», τονίζει ο απεσταλμένος της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica, Έττορε Λιβίνι.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ πάλεψε με νύχια και με δόντια μέχρι την τελευταία στιγμή και προμηνύει μαχητική αντιπολίτευση», εκτιμά η προοδευτική εφημερίδα της Ρώμης.
Σύμφωνα με τον Λιβίνι «το πρώτο βήμα του Αντώνη Σαμαρά θα είναι μια επίσκεψη στις Βρυξέλλες, όπου πρόκειται να ζητήσει, με τη βοήθεια των κομμάτων που τον στηρίζουν, να μαλακώσουν τα μέτρα που έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα».
«Η χώρα βγήκε από τις κάλπες κομμένη στα δύο. Η Ελλάδα διχασμένη, νίκη της δεξιάς υπέρ του ευρώ» λέει στο δικτυακό της τόπο η ιταλική εφημερίδα , αναφέροντας ότι η συντηρητικοί απηύθυναν έκκληση για κυβέρνηση εθνικής ενότητας, αλλά από την Αριστερά ήλθε «όχι» και οδηγούνται σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με το ΠΑΣΟΚ.
«Δυνατή η πλειοψηφία. Οι νεοναζί στο Κοινοβούλιο» λέει επίσης στο πρωτοσέλιδό της η Stampa.
H Corriere della Sera σημειώνει πως η δεξιά με τους Σοσιαλιστές συγκροτούν πλειοψηφία υπέρ του ευρώ και σε άρθρο της μιλά για «νίκη του ευρώ έναντι της δραχμής».
«Οι ελληνικές εκλογές, έχουν νικητή: την κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία, που κερδίζει το τεράστιο μπόνους του εκλογικού νόμου», μεταδίδει ο Αντόνιο Φεράρι.
«Με τους σοσιαλιστές του ΠΑΣΟΚ, που σημειώνουν πτώση, η κεντροδεξιά μπορεί να συνθέσει κυβέρνηση. Πρόκειται, ουσιαστικά, για ένα ναι στο ευρώ, στο μνημόνιο και στις δεσμεύσεις της χώρας» προσθέτει η εφημερίδα.
«Εντυπωσιάζει το ότι τουλάχιστο το 30% των Ελλήνων εκλογέων, μέσα σε λίγο περισσότερο από ένα μήνα, άλλαξε πολιτική επιλογή. Δυο οι πόλοι έλξης, ο θυμός, με τον ΣΥΡΙΖΑ, και, με τη Νέα Δημοκρατία, μια προσπάθεια να αποφευχθεί το βάραθρο που φοβίζει», υπογραμμίζει ο Φερράρι.
«Η Ευρώπη έχει μόνο λίγες ημέρες για να αποδείξει ότι διαθέτει την αναγκαία πολιτική βούληση, είναι οι λίγες ημέρες που αποφάσισαν να της διαθέσουν οι Έλληνες ψηφοφόροι», γράφει σε ανάλυσή του το ιταλικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ansa.
«Η εναλλακτική είναι η δημιουργία μιας ισχυρής, πολιτικά, Ευρώπης, με την παραχώρηση μεγάλου μέρους της κυριαρχίας στις Βρυξέλλες, ή, η ακινησία, η ουσιαστική παράδοση των όπλων και η υπερίσχυση των εθνικών εγωισμών», καταλήγει το Ansa.
Guardian: Ισως χρειαστεί νέα συμφωνία με ΕΕ και ΔΝΤ
«Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι οι πιο κρίσιμες για την Ευρώπη μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Το αποτέλεσμα των εκλογών σε μια μικρή χώρα μπορεί δυνητικά να πυροδοτήσει οικονομικά γεγονότα που θα πάνε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση 50 χρόνια πίσω και θα βυθίσουν την ήπειρο σε μια παρατεταμένη τραπεζική κρίση και την αντίστοιχη ύφεση. Ή, εναλλακτικά, οι ευρωπαίοι ηγέτες, ιδίως η Γερμανία, θα μπορέσουν να βρουν τους πόρους και τη φαντασία για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης», γράφει ο «Guardian» σε κύριο άρθρο του.
Η βρετανική εφημερίδα εκτιμά ότι, όποιος και αν σχηματίσει κυβέρνηση στην Ελλάδα, «θα χρειαστεί μια νέα συμφωνία από την ΕΕ και το ΔΝΤ αν δεν θέλει να πάψει να πληρώνει η Ελλάδα τους διεθνείς πιστωτές της και να αποχωρήσει από το ευρώ». Όμως «μέχρι σήμερα, η Γερμανία και η ΕΕ αρνούνται να κάνουν πίσω» τονίζοντας ότι «όποιος και αν εκλεγεί, πρέπει να εφαρμόσει το επίπονο μνημόνιο».
Εξηγεί τη στάση των Βρυξελλών και του Βερολίνου παραλληλίζοντας τη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας με εκείνη της τράπεζας Lehman Brothers που κατέρρευσε το 2008. «Το ερώτημα είναι αν η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα αποδειχθεί μια άλλη Lehman» συνεχίζει και συμβουλεύει τη Γερμανία «να μη ρίξει λεφτά για να σώσει μια κακοδιαχειριζόμενη χώρα» ενώ την Ελλάδα «να καταπιεί το φάρμακο – 25% πτώση του ΑΕΠ, κατάρρευση του επιπέδου διαβίωσης και ανεργία νέων στο 50% – και να μεταρρυθμίσει τις οικονομικές της δομές». Ο «Guardian» δεν έχει καμία αμφιβολία για το τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα: «Μεταρρύθμιση και λιτότητα είναι ο μόνος δρόμος, τόσο ηθικά όσο και οικονομικά».
Η βρετανική εφημερίδα αναφέρεται στη «νέα πραγματικότητα» που υπάρχει στην ελληνική πολιτική: «O φόβος μερικών ότι το εύθραυστο ακόμη ελληνικό κράτος και η δημοκρατία μπορεί να υποκύψουν στις σκοτεινές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, ένα αμάλγαμα νεοφασιστικής δεξιάς, στοιχείων της αστυνομίας και των ενόπλων δυνάμεων, ακόμη και του οργανωμένου εγκλήματος».
Θεωρεί ότι οι ελληνικές εκλογές πρέπει να αποτελέσουν αφορμή για αλλαγές στην ΕΕ. Ανάμεσα σε εκείνες που προτείνει για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης ειδικότερα είναι: «Nα παραγραφεί μέρος του ελληνικού χρέους, να υιοθετηθεί μορατόριουμ σε περαιτέρω περικοπές μισθών και να προσφερθεί η ευκαιρία αναζωογόνησης της οικονομίας μέσω μιας σειράς διαρθρωτικών έργων χρηματοδοτούμενων από μια διευρυμένη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων». Ζητά μια «στρατηγική ανάπτυξης» για την Ελλάδα η οποία «θα εφαρμοστεί αφού εγκριθεί από την ευρωπαϊκή Επιτροπή». Για τις ελληνικές τράπεζες, πιστεύει ότι «πρέπει να μπορούν να συμμετάσχουν σε μια νέα ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση». Και καταλήγει ότι «η Ελλάδα χρειάζεται κάτι που να μοιάζει με σχέδιο Μάρσαλ παρά περισσότερη λιτότητα».
New York Times: Σε κάθε περίπτωση, το ευρώ θα ζοριστεί
Οποια κυβέρνηση και να σχηματιστεί στην Ελλάδα, το μέλλον του ευρώ είναι αβέβαιο, αναφέρει σε δημοσίευμά της η αμερικανική εφημερίδα New York Times. Από τη Νέα Υόρκη έως το Λονδίνο και το Τόκιο, γράφει η εφημερίδα, τα βλέμματα των επαγγελματιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι στραμμένα στην Αθήνα.
Ωστόσο, όπως εκτιμά ο Μάρκους Κράιγκερ, επενδυτής στο Λονδίνο, για το ευρώ – τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα – δεν έχει μεγάλη σημασία το ποιος θα σχηματίσει κυβέρνηση στην Ελλάδα αφού τελικά αυτό θα αποδυναμωθεί. Ο ίδιος, όπως και πολλοί συνάδελφοί του, πιστεύει ότι το κοινό νόμισμα της ΕΕ θα χάσει έδαφος έναντι του δολαρίου και μία φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση στην Αθήνα δεν μπορεί να το αποτρέψει αυτό.
«Όλες οι διασώσεις στην Ευρώπη – δύο μόνο για την Ελλάδα μέχρι τώρα – δεν έχουν κάνει και πολλά προκειμένου να περιορίσουν το πρόβλημα. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές προχώρησαν τώρα από την Ελλάδα σε μεγαλύτερους στόχους όπως η Ισπανία και η Ιταλία» γράφουν οι New York Times. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον Κράιγκερ, είναι συστημικό και μόνο όταν υπάρξει μία συνολική λύση θα πάψει το ευρώ να δέχεται πιέσεις.
Ωστόσο, συνεχίζει το δημοσίευμα, ο Κράιγκερ είναι λιγότερο απαισιόδοξος για το μέλλον του κοινού νομίσματος από κάποιους συναδέλφους του καθώς δεν αναμένει μία συνολική διάλυση της ευρωζώνης. Αντίθετα, πιστεύει ότι η Ευρώπη τελικά θα αναδιοργανωθεί και θα σώσει το ευρώ, αν και σύμφωνα με τον ίδιο, το ερώτημα είναι «πόσος χρόνος θα χρειαστεί για αυτό».
Οι προβλέψεις του Κράιγκερ για το ευρώ ήταν αρνητικές εδώ και περίπου δύο χρόνια, κάτι που επιδεινώθηκε την περασμένη άνοιξη καθώς η προσοχή στράφηκε από την Ελλάδα σε μεγαλύτερες χώρες. «Πρόκειται πλέον για την επιβίωση της ίδιας της ευρωζώνης. Τότε είδαμε ξεκάθαρα ότι η ευπροσβλητότητα του ευρώ είχε αυξηθεί ακόμη περισσότερο» εξηγεί στους New York Times ενώ εκτιμά ότι η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών είναι ακόμη ασφαλής. «Η αμερικανική οικονομία ακόμη θεωρείται ασφαλές καταφύγιο εξαιτίας του βάθους των χρηματοπιστωτικών της αγορών και έχει προφυλαχτεί ικανοποιητικά από το επίκεντρο στην Ευρώπη» λέει.
Η επικράτηση των υποστηρικτών της λιτότητας στην Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει προσωρινά το ευρώ, όμως η ανάκαμψη δεν θα διαρκέσει, υποστηρίζει. Ό, τι και να συμβεί στην Αθήνα, οι αμφιβολίες για την Ισπανία και την Ιταλία θα συνεχίσουν να διογκώνονται, προβλέπει ο Κράιγκερ. Πρόκειται για κράτη με τεράστια χρέη που αδυνατούν να επιβάλουν τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται προκειμένου να παραμείνουν στις αγορές. «Με 17 χώρες να κάθονται στο τραπέζι, οι αποφάσεις είναι πολύ αργές. Οι αγορές κινούνται γρήγορα. Το διακύβευμα μεγαλώνει» καταλήγει.