Ο μη χείρων βέλτιστος. Με αυτή τη σκέψη πηγαίνουν σήμερα στις κάλπες εκατομμύρια Αιγύπτιοι για να αναδείξουν τον πρώτο ελεύθερα εκλεγμένο πρόεδρο μετά την ανατροπή του δικτάτορα. Οι πρωταγωνιστές της Αραβικής Ανοιξης, πολίτες που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις και ψήφισαν μετριοπαθείς υποψηφίους στον πρώτο γύρο, νιώθουν προδομένοι. Πρέπει τώρα να διαλέξουν ανάμεσα στον άνθρωπο του Αλλάχ, τον ισλαμιστή Μοχάμεντ Μορσί, και στον άνθρωπο της χούντας, τον Αχμέντ Σαφίκ, πρώην στρατιωτικό και τελευταίο πρωθυπουργό του Χόσνι Μουμπάρακ. «Είναι το εφιαλτικό σενάριο. Κανείς δεν εκπροσωπεί την προοδευτική δημοκρατία» λέει στο «Βήμα» ο Μουσταφά αλ Σαγέντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Καΐρου.

«Οχι στον Μορσί, όχι στον Σαφίκ, η επανάσταση έχει μείνει στη μέση». Είναι ένα από τα συνθήματα των διαδηλωτών που καλούν τον κόσμο να κάνει αποχή.

«Οι τριγωνικές συγκρούσεις ανάμεσα στον στρατό, στους ισλαμιστές και στους επαναστάτες συνεχίζονται. Εκείνοι που άρχισαν την εξέγερση έχουν τεθεί στο περιθώριο. Ο στρατός επέζησε επειδή η επανάσταση έσβησε. Οι ισλαμιστές, με οργανωτικό και ιδεολογικό πλεονέκτημα, κέρδισαν την πλειοψηφία στις βουλευτικές που έγιναν βιαστικά τον Ιανουάριο» λέει στο «Βήμα» ο Σαΐντ Ραχνέμα, αιγύπτιος καθηγητής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Γιορκ στο Τορόντο.
Και οι δύο υποψήφιοι έχουν κακές σχέσεις με τις επαναστατικές δυνάμεις. Επί πολλούς μήνες η Μουσουλμανική Αδελφότητα κατηγορούσε τους νεαρούς διαδηλωτές ότι προκαλούν χάος και θέλουν να καταστρέψουν το κράτος.
Ο Σαφίκ έχει κάνει προκλητικά σχόλια εκφράζοντας θλίψη για την επανάσταση. Οι περισσότεροι πήραν στα ελαφρά την υποψηφιότητά του στον πρώτο γύρο, βέβαιοι ότι οι ψηφοφόροι δεν θα στήριζαν έναν τέτοιον αντεπαναστάτη. Αλλα έδειξε η κάλπη.

«Οσοι πίστεψαν ότι η Αραβική Ανοιξη τα άλλαξε όλα έκαναν λάθος. Τα δίκτυα των επιχειρήσεων, των δυνάμεων ασφαλείας, των πελατειακών σχέσεων στην επαρχία, των θρησκευτικών μειονοτήτων, όπως είναι οι κόπτες χριστιανοί, που φοβούνται τους ισλαμιστές, είναι ακόμη εδώ και θα στηρίξουν τον Σαφίκ» λέει ο Αλ Σαγέντ.
Η εχθρότητα του Σαφίκ προς τις επαναστατικές δυνάμεις επιβεβαιώθηκε στις αρχές του μήνα, όταν τον ρώτησαν τι θα κάνει αν χιλιάδες κατεβούν στην πλατεία Ταχρίρ για να διαδηλώσουν κατά της εκλογής του. Εκείνος απάντησε ότι ο στρατός θα μπορούσε να εκκενώσει την πλατεία σε πέντε λεπτά.
Πώς θα αντιδράσουν οι ισλαμιστές αν νικήσει;
«Πιστεύω ότι η Αδελφότητα δεν θα συγκρουστεί μετωπικά με το κατεστημένο από φόβο μήπως προκαλέσει στρατιωτικό πραξικόπημα και χάσει ό,τι κέρδισε από την ανατροπή του Μουμπάρακ. Μάλλον θα αποδεχθεί σιωπηλό συμβιβασμό για να μοιραστεί την εξουσία με τους στρατηγούς. Ηδη ο Σαφίκ είπε ότι δεν θα έχει αντίρρηση να κάνει πρωθυπουργό έναν ισλαμιστή αν ο ίδιος εκλεγεί πρόεδρος» λέει ο Αλ Σαγέντ.

«Η επικίνδυνη επιλογή θα είναι ο Μορσί. Αν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι κερδίσουν τις εκλογές, θα ελέγχουν τη Βουλή, την Προεδρία, την κυβέρνηση και σύντομα τη Δικαιοσύνη. Χωρίς διάκριση εξουσιών οι ισλαμιστές θα επιχειρήσουν να μετατρέψουν την Αίγυπτο σε κοινωνία που θα βασίζεται στη σαρία (σ.σ.: τον ισλαμικό νόμο).

Δεν θα μπορέσουν να ιδρύσουν ισλαμικό κράτος, όπως έκανε το Ιράν – εν μέρει επειδή το παλαιό καθεστώς δεν έχει καταρρεύσει τελείως -, αλλά οι Αδελφοί είναι πολύ ρεαλιστές και οπορτουνιστές και μπορούν να κάνουν συμφωνίες, με τον στρατό μεταξύ άλλων, εναντίον των προοδευτικών δυνάμεων» μας λέει ο Ραχνέμα.
ΟΙ ΜΟΝΟΜΑΧΟΙ

ΜΟΧΑΜΕΝΤ ΜΟΡΣΙ
Ισλαμιστής-«ρεζέρβα»
Τον λένε «ρεζέρβα» γιατί κατέβηκε υποψήφιος την τελευταία στιγμή, όταν αποκλείστηκε, λόγω ποινικού μητρώου, ο εκλεκτός της Αδελφότητας, ένας εκατομμυριούχος επιχειρηματίας. Ο 60χρονος πρώην καθοδηγητής των Αδελφών Μουσουλμάνων είναι πρόεδρος του Κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης, που έχει τις περισσότερες έδρες στη Βουλή. Επιμένει ότι δεν θα μετατρέψει την Αίγυπτο σε θεοκρατία. «Η προεδρία θα είναι ένας θεσμός. Η εποχή του Σούπερμαν τέλειωσε» λέει. Γεννημένος σε χωριό στο Δέλτα του Νείλου, είναι μηχανικός, καθηγητής πανεπιστημίου, με διδακτορικό από τις ΗΠΑ. Εχει τέσσερα παιδιά.

ΑΧΜΕΝΤΣΑΦΙΚ
Στρατιωτικός-«λείψανο»

Βετεράνος πιλότος μαχητικού, έριξε δύο ισραηλινά αεροπλάνα στον πόλεμο του 1973. Ανθρωπος του καθεστώτος, έγινε αρχηγός της Αεροπορίας, υπουργός και στο τέλος, στα 70 του, πρωθυπουργός του Μουμπάρακ. Οι διαδηλωτές στην Ταχρίρ δεν θα ξεχάσουν τη «Μάχη της Καμήλας», όταν έστειλε στρατιώτες επάνω σε καμήλες να επιτεθούν στον κόσμο. Θεωρείται υποψήφιος του πανίσχυρου Συμβουλίου των Ενόπλων Δυνάμεων, που κυβερνά μετά την επανάσταση, και «φαλούλ», λείψανο του παλαιού καθεστώτος. Εκείνος λέει ότι είναι ο μόνος που μπορεί να αποτρέψει μονοπώλιο των ισλαμιστών στη Βουλή και στην προεδρία. Υπόσχεται σταθερότητα και ασφάλεια για όλους.
Στίβεν Φις, καθηγητής στο Μπέρκλεϊ, ειδικός στον Αραβικό Κόσμο
«Λαός ενωμένος απέναντι στην απολυταρχία»

«Η αιγυπτιακή κοινωνία έδειξε το θάρρος της στους δρόμους. Ο νέος πρόεδρος θα κυβερνήσει έναν λαό βαθιά διχασμένο σε πολλά ζητήματα αλλά ενωμένο στην απόφαση να εξαλειφθεί η απολυταρχία κάθε είδους μια για πάντα» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο Στίβεν Φις, καθηγητής στο Μπέρκλεϊ, ειδικός στον Αραβικό Κόσμο και συγγραφέας του βιβλίου «Είναι οι μουσουλμάνοι διαφορετικοί;».


«Το αποτέλεσμα; Είναι αμφίρροπο. Ο Σαφίκ έχει ρεύμα σε αυτούς που φοβούνται την κυριαρχία των ισλαμιστών και σε όσους θέλουν αποκατάσταση της δημόσιας τάξης. Τον Μορσί θα τον ψηφίσουν οι ισλαμιστές και όσοι θέλουν τον στρατό εκτός πολιτικής.

Με δεδομένη την οριακή διαφορά (Μορσί 24,9% έναντι 24,5% του Σαφίκ) στον πρώτο γύρο και την απουσία αξιόπιστων δημοσκοπήσεων, είναι δύσκολο να κάνεις προβλέψεις. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι θα νικήσει ο Μορσί.

Οι περισσότεροι Αιγύπτιοι θεωρούν τους Αδελφούς Μουσουλμάνους λιγότερο διεφθαρμένους και πιο δεσμευμένους για κοινωνική δικαιοσύνη από τον Σαφίκ και τους ανθρώπους του παλαιού καθεστώτος.

Σε συνδυασμό με την κυριαρχία της Αδελφότητας στη Βουλή, μια νίκη του Μορσί μπορεί να εκληφθεί ως απειλή για το κοσμικό κράτος. Αλλά δεν πρέπει να υπερβάλλουμε, όπως κάποιοι που βλέπουν να εκτυλίσσεται στην Αίγυπτο ένα σενάριο α λα Ιράν του 1979.

Η Αδελφότητα στην Αίγυπτο περιλαμβάνει στοιχεία που είναι υπέρ του πλουραλισμού και των δικαιωμάτων.

Οι ισλαμιστές ξέρουν καλά ότι μεγάλο μέρος της κοινωνίας – ανάμεσά τους τα τρία πέμπτα του εκλογικού σώματος που ψήφισαν σοσιαλιστές, εθνικιστές, φιλελευθέρους και συντηρητικούς κοσμικούς υποψηφίους τον Μάιο – θα αντισταθεί σε απόπειρες για την επιβολή θεοκρατίας» λέει ο Φις.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ