Την 1η Ιουλίου η Κύπρος αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), εν μέσω απειλών της Τουρκίας και εν μέσω της κρισιμότερης οικονομικής κρίσης της Ευρωζώνης.
Αποτελεί παράδοξο γεγονός ότι μία χώρα που επιζητεί την ένταξή της στην ΕΕ, όπως είναι η Τουρκία, να μην αναγνωρίζει μία χώρα, μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης, όπως είναι η Κύπρος και επιπλέον να την απειλεί και να δίνει εντολές στις διπλωματικές υπηρεσίες της να διακόψουν κάθε σχέση με την ΕΕ για ένα εξάμηνο, έως ότου λήξει δηλαδή η κυπριακή προεδρία.
Στην Κύπρο η στιγμή της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ πλησιάζει με στόχο να αναδείξει τη θέση της στην Ευρώπη ως ένα ισότιμο, αξιόπιστο και υπεύθυνο μέλος. Στην Ευρώπη για ένα εξάμηνο θα προεδρεύει ένας κομουνιστής Πρόεδρος, ο κ. Δ. Χριστόφιας (πρώην γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ) ο οποίος δεν πρόκειται να διεκδικήσει την προεδρία για δεύτερη θητεία και παραιτείται τον προσεχή Φεβρουάριο. Τον Δεκέμβριο του 2012 όλοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων (ανάμεσά τους και η κυρία Αγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ) θα βρίσκονται στη Λευκωσία συμμετέχοντας στη σύνοδο κορυφής.
Στη Λευκωσία όπου τα πάντα είναι έτοιμα για την ανάληψη της προεδρίας, πιστεύουν ότι αποτελεί τον καλύτερο τρόπο να κατανοήσει ένα κράτος- μέλος τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ. Με άλλα λόγια (όπως επισημαίνεται στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος») θα επιτευχθεί η «επίσημη ενηλικίωση» της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτος μέλος της ΕΕ.
Ένα από τα παλαιότερα μέλη της ΕΕ, το Βέλγιο ανέλαβε 12 φορές την προεδρία. Η Ελλάδα ανέλαβε 4 φορές. Έχει παρατηρηθεί ότι μικρές χώρες της Ευρώπης, όπως το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, λόγω ακριβώς της ουδετερότητάς τους έκαναν τις πιο πετυχημένες προεδρίες.
Ανάμεσα στις ιδιαιτερότητες της κυπριακής προεδρίας περιλαμβάνεται το μικρό μέγεθος της χώρας, η μικρού μεγέθους δημόσια υπηρεσία, καθώς και στο ότι η Κύπρος γεωγραφικά βρίσκεται μακριά από το ευρωπαϊκό κέντρο λήψεων αποφάσεων. Παράλληλα η Κύπρος είναι η μοναδική από την τρόικα (Πολωνία- Δανία- Κύπρος) που ανήκει στην ευρωζώνη.
Η κυπριακή προεδρία οφείλει να αντεπεξέλθει στα αυξημένα καθήκοντα που θα έχει το δεύτερο εξάμηνο του 2012, καθώς θα κληθεί να διαχειριστεί σημαντικά και περίπλοκα θέματα, όπως είναι η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για τα έτη 2014-2022, ένα από τα πιο δύσκολα της τελευταίας δεκαετίας. Ο συνολικός προϋπολογισμός της ΕΕ για την περίοδο αυτή ανέρχεται στο ένα τρισ. ευρώ. Η προεδρία θα πρέπει να διασφαλίσει πως θα υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στα κράτη μέλη (που έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και συμφέροντα) και τα θεσμικά όργανα της Ευρώπης.
Επίσης η Κύπρος θα πρέπει να διαχειριστεί την προώθηση των αποφάσεων της νέας Οικονομικής Διακυβέρνησης Στρατηγικής- Ευρώπη 2020, η ολοκληρωμένη πολιτική για την κλιματική αλλαγή, η επανεκκίνηση της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής, η ολοκλήρωση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, η Διεύρυνση και Νότια Γειτονία, η ώθηση στην ανάπτυξη και απασχόληση, η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς και η Βιώσιμη Πράσινη Ανάπτυξη.
Δεν υπάρχει ωστόσο μεγάλο περιθώριο για την προεδρεύουσα χώρα να προωθήσει τη δική της ατζέντα. Σημειώνεται ότι το 95% των θεμάτων θα αφορούν την κληρονομηθείσα ατζέντα και μόνο ένα 5% θα αφορά θέματα ειδικού ενδιαφέροντος για την κυπριακή προεδρία. Η λεγόμενη «κληρονομηθείσα ατζέντα» περιλαμβάνει εκκρεμότητες που άφησε η προηγούμενη προεδρία (Δανία), το πρόγραμμα που προωθεί η Κομισιόν, διεθνείς συναντήσεις που έχουν προγραμματισθεί εδώ και καιρό κτλ.
Με κεντρικό μήνυμα «Προς μία καλύτερη Ευρώπη» η κυπριακή προεδρία θα επιδιώξει να ενδυναμώσει την αρχή της Αλληλεγγύης και την Κοινωνική Συνοχή, δίνοντας έμφαση στην αποτελεσματικότητα των ήδη κοινών πολιτικών της ΕΕ και στη λήψη μέτρων και δράσεων που θα προωθούν την ανάπτυξη. Η επιτυχία της Κύπρου θα κριθεί από το κατά πόσο θα καταφέρει να εξασφαλίσει συναινέσεις σε όσα θέματα κληθεί να διαχειριστεί.
Σ΄ ότι αφορά στο κόστος της προεδρίας, ο προϋπολογισμός της είναι 61,7 εκατ. ευρώ για την περίοδο 20110213, εκ των οποίων τα 28 εκατ. ευρώ αποτελούν δαπάνες για την ανακαίνιση του Συνεδριακού Κέντρου «Φιλοξενία» και τη δημιουργία σύγχρονου κέντρου τύπου. Συγκριτικά οι άλλες δύο χώρες της τρόικας (Δανία και Πολωνία) έχουν δαπανήσει 36 εκατ. ευρώ και 100 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.