«Η οικονομική κρίση είναι μια πραγματικότητα. Στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, ακόμη και στη Γαλλία. Ναι, πρέπει να βελτιώσουμε τα οικονομικά μας. Την ίδια στιγμή όμως, ακριβώς επειδή η κρίση είναι υπαρκτή και είναι εδώ, οφείλουμε να προστατεύσουμε τους πιο ευάλωτους συνανθρώπους μας». Τα λόγια αυτά, που ανήκουν στον δρα Ολιβιέ Μπερνάρ, πρόεδρο των Γιατρών του Κόσμου Γαλλίας, οριοθετούν τη νέα πρόκληση στην οποία η οργάνωση καλείται να ανταποκριθεί.
Μια ανθρωπιστική κρίση, όχι σε κάποια γωνιά του Τρίτου Κόσμου αλλά στην καρδιά του δυτικού πολιτισμού. Στην Ευρώπη, όπου θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στην τροφή, στην εργασία, στην Υγεία αποδυναμώνονται υπό το βάρος των πολιτικών λιτότητας. Μέσα σε αυτό το κλίμα η διεθνής σύνοδος των Γιατρών του Κόσμου (ΓτΚ) στην Αθήνα στέλνει ένα μήνυμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης, όπως τονίζει ο δρ Νικήτας Κανάκης, πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της οργάνωσης.
«Επιστρέφοντας στις χώρες μας θα πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε την κοινή γνώμη. Να καταλάβουν όλοι ότι η κατάσταση για την ελληνική κοινωνία είναι πραγματικά δύσκολη, αλλά δεν είναι και τόσο μακρινή. Μπορεί να συμβεί και σε εμάς» επισημαίνει στο «Βήμα» ο δρ Αλβαρο Γκονζάλες, πρόεδρος των ΓτΚ Ισπανίας, μιας από τις 14 εθνικές οργανώσεις που βρέθηκαν στην Αθήνα το τριήμερο 24-26 Μαΐου.
Η ανησυχία ότι η Ισπανία θα ακολουθήσει τον δρόμο της Ελλάδας είναι διάχυτη, με τα διεθνή Μέσα να κάνουν λόγο για άμεση προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης. Η ισπανική κοινωνία όμως ήδη πληρώνει ακριβά το τίμημα της κρίσης, με την ανεργία να ξεπερνά τον Απρίλιο το 24% και το ποσοστό ανάμεσα στους νέους να σκαρφαλώνει στο 45%.
Στην Υγεία, το νέο βασιλικό διάταγμα που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή την 1η Σεπτεμβρίου και προβλέπει επιπλέον περικοπές 7 δισ. ευρώ έχει ξεσηκώσει μεγάλες αντιδράσεις. «Η καθολικότητα του Συστήματος Υγείας καταργείται. Οποιος δεν είναι ασφαλισμένος δεν θα έχει πρόσβαση, γεγονός που εξαρτάται άμεσα από το αν εργάζεται ή όχι. Οι νέοι άνω των 26 που δεν έχουν εργαστεί θα αποκλείονται, όπως και οι μετανάστες που δεν έχουν τα απαραίτητα έγγραφα» εξηγεί ο κ. Γκονζάλες.
Το όφελος από τον αποκλεισμό των 150.000 παράνομων μεταναστών από τη δημόσια Υγεία προβλέπεται στα 500 εκατ. ευρώ. Στην πραγματικότητα όμως, σύμφωνα με τον κ. Γκονζάλες, αυτό δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται το κόστος, οικονομικό και κοινωνικό, της καθυστερημένης διάγνωσης και θεραπείας σοβαρών ασθενειών. Την ίδια στιγμή ο «τουρισμός Υγείας» – φαινόμενο πολύ συχνό στην Ισπανία – επιβάρυνε τα κρατικά ταμεία με 900 εκατ. ευρώ το 2011 λόγω της μεγάλης γραφειοκρατίας.
Πίσω από τη βιτρίνα
Ο αντιπρόεδρος των ΓτΚ Πορτογαλίας δρ Αντόνιο Αντράδε, αν και μοιάζει ανακουφισμένος που η κατάσταση στη χώρα του δεν είναι τόσο άσχημη, φεύγει από την Ελλάδα βαθιά προβληματισμένος. «Αν κάποιος έρθει στην Ελλάδα για τουρισμό, δεν βλέπει ότι πίσω από τον κόσμο που βγαίνει και διασκεδάζει κρύβεται μια τόσο σοβαρή ανθρωπιστική κρίση» τονίζει στο «Βήμα».
Η άγνωστη γι’ αυτούς πραγματικότητα των πολλών αστέγων και των μεταναστών που συνωστίζονται στα πολυϊατρεία ήταν σοκαριστική, όπως παραδέχεται η γενική διευθύντρια δρ Κάρλα Παΐβα. Τα ψυχικά προβλήματα, η απόγνωση που οδηγεί ανθρώπους ακόμη και στην αυτοκτονία, είναι μια νέα πραγματικότητα με την οποία ήρθαν αντιμέτωποι. «Φοβόμαστε ότι η κατάσταση στα επόμενα στάδια μπορεί να αλλάξει σημαντικά και για την Πορτογαλία, καθώς η κυβέρνηση μειώνει τους μισθούς και κάνει περικοπές στον προϋπολογισμό της δημόσιας Υγείας, όπου για την ώρα όλη έχουν πρόσβαση» επισημαίνει ο κ. Αντράδε.
Βοήθεια στην Ιταλία
Η ανάγκη για τη δημιουργία μιας βάσης των ΓτΚ στην Ιταλία ήταν ένα από τα θέματα της διεθνούς συνόδου, καθώς η κρίση διογκώνεται και στη γειτονική χώρα. «Στην Ιταλία έχουν ήδη αρχίσει να αναφέρονται ανάγκες και οι ΓτΚ θα χρειαστεί να βοηθήσουν. Για την Ελλάδα όμως υπάρχει ακόμη μία σημαντική παράμετρος: οι μετανάστες, καθώς είμαστε οι δύο κύριες πύλες παράνομης εισόδου στην Ευρώπη» τονίζει ο κ. Κανάκης, έτοιμος να αναλάβει ενεργό δράση και να παράσχει κάθε τεχνική υποστήριξη.
Μαρτυρίες
«Αποφεύγω να λέω ότι είμαι Γερμανός»
Οι ημέρες που πέρασε στην Ελλάδα της κρίσης άφησαν μια πικρή γεύση στον δρα Χάιντς-Γιόχεν Τσένκερ, πρόεδρο των ΓτΚ Γερμανίας. Οπου κι αν πήγαινε, οι άνθρωποι τον αντιμετώπιζαν με φόβο. «Αποφεύγω να λέω ότι είμαι Γερμανός. Αισθάνομαι λύπη για τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί μας αντιμετωπίζουν το ζήτημα της Ελλάδας επικεντρώνοντας αποκλειστικά σε νούμερα, ενώ η κατάσταση εδώ είναι κρίσιμη» εξομολογείται στο «Βήμα».
«Αποφεύγω να λέω ότι είμαι Γερμανός»
Οι ημέρες που πέρασε στην Ελλάδα της κρίσης άφησαν μια πικρή γεύση στον δρα Χάιντς-Γιόχεν Τσένκερ, πρόεδρο των ΓτΚ Γερμανίας. Οπου κι αν πήγαινε, οι άνθρωποι τον αντιμετώπιζαν με φόβο. «Αποφεύγω να λέω ότι είμαι Γερμανός. Αισθάνομαι λύπη για τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί μας αντιμετωπίζουν το ζήτημα της Ελλάδας επικεντρώνοντας αποκλειστικά σε νούμερα, ενώ η κατάσταση εδώ είναι κρίσιμη» εξομολογείται στο «Βήμα».
«Η κατάσταση στα πολυϊατρεία ήταν ντροπιαστική. Τόσοι άνθρωποι να έχουν ανάγκη τη βοήθεια μιας ανθρωπιστικής οργάνωσης! Στο Πέραμα οι περισσότεροι ήταν Ελληνες» επισημαίνει. Η ελληνική κοινωνία χρειάζεται ένα δίχτυ προστασίας. Για τον λόγο αυτόν θα προσπαθήσει να ευαισθητοποιήσει τη γερμανική κοινωνία και να ζητήσει τη συνδρομή της ελληνικής κοινότητας για υποστήριξη προς την Ελλάδα.
Η λύση για τον κ. Τσένκερ βρίσκεται στα χέρια των ισχυρών κρατών. «Οπως κάποτε η Γερμανία σχεδόν ισοπέδωσε την Ευρώπη και έπειτα το Σχέδιο Μάρσαλ έδωσε νέα προοπτική, έτσι και η Ελλάδα χρειάζεται ανάπτυξη και δουλειές και όχι χρήματα για τις τράπεζες».
«Ο εφιάλτης ξαναζωντανεύει»
«Αυτές τις ημέρες στην Ελλάδα ζω ένα μετατραυματικό σοκ. Ακούω γύρω μου τις ίδιες φράσεις: χρέος, έλλειμμα, μειώσεις. Αυτή η τυπικότητα της κρίσης είναι σοκαριστική. Ιδιες συνέπειες, ίδιες συνταγές» παρατηρεί ο δρ Γκονσάλο Μπασίλε, πρόεδρος των ΓτΚ Αργεντινής. Το 2001, χρονιά που η οικονομική κρίση στη χώρα έφτασε στο ζενίθ, πάνω από το μισό του πληθυσμού ήταν φτωχοί και ποσοστό άνω του 25% ήταν άνεργοι.
«Αυτές τις ημέρες στην Ελλάδα ζω ένα μετατραυματικό σοκ. Ακούω γύρω μου τις ίδιες φράσεις: χρέος, έλλειμμα, μειώσεις. Αυτή η τυπικότητα της κρίσης είναι σοκαριστική. Ιδιες συνέπειες, ίδιες συνταγές» παρατηρεί ο δρ Γκονσάλο Μπασίλε, πρόεδρος των ΓτΚ Αργεντινής. Το 2001, χρονιά που η οικονομική κρίση στη χώρα έφτασε στο ζενίθ, πάνω από το μισό του πληθυσμού ήταν φτωχοί και ποσοστό άνω του 25% ήταν άνεργοι.
Μόνο εκείνοι που μπορούσαν να πληρώσουν είχαν δυνατότητα πρόσβασης στο σύστημα υγείας και ενώ στο Μπουένος Αϊρες το ποσοστό θνησιμότητας πλησίαζε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στις φτωχές επαρχίες του Βορρά τα ποσοστά πλησίαζαν αυτά της υπόλοιπης Λατινικής Αμερικής. Ασθένειες συνδεδεμένες με τη φτώχεια, όπως η φυματίωση και η ελονοσία, έκαναν και πάλι την εμφάνισή τους. «Την εποχή εκείνη αν ήσουν φτωχή, γυναίκα και ανήκες σε κάποια μειονότητα, τα πράγματα γίνονταν πάρα πολύ δύσκολα» εξηγεί στο «Βήμα».Στα 10 χρόνια που πέρασαν από τη μεγάλη κρίση, το ποσοστό της φτώχειας στην Αργεντινή επέστρεψε στο 10%. Οπως εξηγεί ο κ. Μπασίλε, αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας απόφασης που πήραν ταυτόχρονα όλες οι χώρες της Λατινικής Αμερικής να θέσουν στο επίκεντρο της πολιτικής τους την κοινωνική προστασία και όχι τις απαιτήσεις των αγορών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
