Δύο μάλλον δυσάρεστες ειδήσεις έφθασαν στο εκλογικό επιτελείο του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα την περασμένη εβδομάδα. Η δημοτικότητά του, πέντε μήνες πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου, υπερισχύει μόνο κατά μισή εκατοστιαία μονάδα του Ρεπουμπλικανού αντιπάλου του Μιτ Ρόμνεϊ. Το δεύτερο μαντάτο είναι ότι οι εισφορές στο προεδρικό εκλογικό ταμείο υστερούν του αντιπάλου του και οι προοπτικές δεν δημιουργούν αισιοδοξία. Και καθώς το «ποιος δίνει και πόσα» αποτελεί κατά παράδοση δείκτη των διαθέσεων του αμερικανικού εκλογικού σώματος, δεν είναι εξωπραγματική η εκτίμηση του αναλυτή του Brookings Γουίλιαμ Γκάλστον ότι «πολύ πιο δύσκολος από ό,τι αρχικά φαινόταν είναι ο δρόμος που θα διανύσει ο πρόεδρος ως τις εκλογες».

Το εκλογικό επιτελείο του Ομπάμα δεν δείχνει να ανησυχεί από τα μηνύματα ούτε και από την προειδοποίηση του Τόμας Φρίντμαν στους «New York Times» (28/5) ότι πρέπει να αλλάξουν τακτική στην προεκλογική κούρσα. Ανησυχούν όμως και δεν το κρύβουν Δημοκρατικοί βουλευτές και γερουσιαστές που αντιμετωπίζουν εκλογές τον Νοέμβριο. Στο Ιλινόι, την πολιτική βάση του Ομπάμα, δύο πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν άνετο προβάδισμα στους Ρεπουμπλικανούς υποψηφίους. Κάτι ανάλογο αλλά σε μικρότερο ποσοστό δίνει και η Καλιφόρνια, όπου οι προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών την περασμένη Τρίτη σημείωσαν ένα πρωτόφαντο ποσοστό συμμετοχής.

Ο πρόεδρος δεν άρχισε ακόμη τον προεκλογικό αγώνα του, καθησυχάζουν οι άνθρωποι που τον σχεδιάζουν και θα τον θέσουν σε κίνηση ως τον Αύγουστο. Τότε θα φανεί το πολιτικό «βάρος» των δύο υποψηφίων. Τι έχουν όμως να παρουσιάσουν;
Διάτρητο, όταν δεν είναι εντελώς άδειο ή παραπειστικό, μοιάζει το πρόγραμμα και των δύο. Οι «εξηγήσεις» που δίνουν τα επιτελεία τους ότι βρίσκεται σε «στάδιο επεξεργασίας» δεν είναι σοβαρές. Αλλωστε, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι σχεδόν οι δύο στους τρεις Αμερικανοί έχουν ήδη λάβει τις αποφάσεις τους.

Τα επιτεύγματα της τετραετίας

Ο Μπαράκ Ομπάμα, όπως έδειξε μιλώντας τελευταία στο Σικάγο και στην Ουάσιγκτον, στηρίζει και θα διευρύνει περισσότερο τις προεκλογικές «δεσμεύσεις» του στα επιτεύγματα της τετραετίας του, φροντίζοντας όμως με κάθε τρόπο να υποβαθμίσει τα θέματα που έχουν σχέση με την οικονομία και την ανεργία, όπου τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Αντίθετα, προβάλλει τα μέτρα που έχει πάρει για έλεγχο στις τράπεζες και στις συναλλαγές τους. Η κοινωνική και ασφαλιστική πολιτική του μάλλον υποβαθμίζεται σε προβολή επειδή δεν έχει τη συμπάθεια της εύπορης μερίδας των Δημοκρατικών ψηφοφόρων – το δείχνει και η απροθυμία τους να «επενδύσουν» στο εκλογικό ταμείο του κόμματος – ούτε και προκαλεί ενθουσιασμό σε εκείνους που ευεργετεί επειδή με το «βαθύ κούρεμα» που του έκαναν οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο είναι πολύ ισχνότερο εκείνου που τους είχε υποσχεθεί ο Ομπάμα το 2008.
Περισσότερο τα θέματα ασφαλείας, διεθνών σχέσεων και επανάκτησης (;) του διεθνούς κύρους της χώρας θα προβάλει ο πρόεδρος. Ουδέποτε στην αμερικανική ιστορία αυτά τα θέματα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε προεδρικές εκλογές, είναι όμως οι μόνοι τομείς πολιτικής στους οποίους η προεδρία του έχει να δείξει επιτυχίες. Αρχίζοντας από την εξόντωση του Οσάμα μπιν Λάντεν και την Αραβική Ανοιξη, διογκώνοντας την «απο-πολεμοποίηση» του Ιράκ και την ανάκληση του στρατού από το Αφγανιστάν ως το τέλος του 2014, ο Ομπάμα, λέγουν πηγές στην Ουάσιγκτον, θα υποβαθμίσει την αποτυχία του να προωθήσει τον διάλογο Ισραήλ – Παλαιστινίων, θα προβάλει την πολιτική «διπλωματία και όχι σύγκρουση» για το Ιράν και τη Συρία και θα τονίσει τον νέο προσανατολισμό της Αμερικής προς την Απω Ασία και τον Ειρηνικό.
Απέναντι σ’ αυτά ο Μιτ Ρόμνεϊ δεν έχει να παραθέσει σπουδαία πράγματα. Κερδίζει εντυπώσεις – αλλά και ψήφους – με δημοκοπικά συνθήματα σε θέματα όπως οι αμβλώσεις, ο γάμος μεταξύ ομοφυλοφίλων αλλά και η επιλογή γιατρού και νοσοκομείου σε περίπτωση ανάγκης. Ισχυριζόμενος ότι η χώρα απειλείται από τους νοτιοαμερικανούς μετανάστες, ότι υπονομεύεται η ασφάλειά της από τη μείωση των επενδύσεων στα νέα στρατηγικά όπλα και ότι κινδυνεύει από το «υπερ-υποτιμημένο» νόμισμα της Κίνας, ο αντίπαλος του Ομπάμα έχει συμπαρασύρει γύρω του όλα τα ακροδεξιά στοιχεία.
Σε αυτούς προσφέρει το όραμα της «πανίσχυρης Αμερικής για έναν κόσμο ειρηνικό» που, φυσικά, απαιτεί ενίσχυση της στρατιωτικής δύναμης της χώρας, «σταθερή» στάση απέναντι στην Κίνα και επανεκτίμηση του ρόλου της Αμερικής στο ΝΑΤΟ, στον ΟΗΕ αλλά και στις ομάδες των G8, G20 κτλ.

Ο αντίπαλος
Τα δύο πρόσωπα του Ρόμνεϊ
Ως κυβερνήτης της Μασαχουσέτης το 2003 ο Ρόμνεϊ είχε διακριθεί για τη μετριοπάθειά του σε χειρισμούς κοινωνικών προβλημάτων, για το εκπαιδευτικό πρόγραμμά του και για το πολιτικό «άνοιγμα» που επιχείρησε προς χώρες της Κεντρικής και της Απω Ασίας. Προβάλλοντας αυτό το παρελθόν και διαμορφώνοντάς το ανάλογα με το ακροατήριο, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος έχει προσελκύσει ένα σοβαρό ποσοστό από τους λεγόμενους Ανεξάρτητους, τη μερίδα εκείνη των ψηφοφόρων που κρίνει την προεδρική εκλογή.
Είναι όμως αυτό και το ασθενές σημείο του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου. Ενοχλεί τους υποψήφιους του κόμματος για τη Βουλή και τη Γερουσία που προβάλλουν εθνικιστικά συνθήματα και υπόσχονται ότι θα ανατρέψουν τα κοινωνικά μέτρα του Ομπάμα.
Ταυτόχρονα δίνει επιχειρήματα στους Δημοκρατικούς για να εμφανίσουν τον αντίπαλο του προέδρου ως διπρόσωπο και ανερμάτιστο, ότι άλλα λέει σε μια Πολιτεία και άλλα στο ακροατήριο άλλης Πολιτείας. Χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι μιλώντας στο Σαν Αντόνιο του Τέξας ο Ρόμνεϊ κατήγγειλε τον Ομπάμα ότι «απογύμνωσε» το πυρηνικό οπλοστάσιο της Αμερικής υπογράφοντας συμφωνία με τη Ρωσία αλλά μία εβδομάδα αργότερα στο Οχάιο δήλωσε ότι «θα προωθήσει πολιτική για τη μείωση της πυρηνικής απειλής».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ