«Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι είτε μέσα, είτε έξω από το ευρώ, οι οικονομίες της Ευρώπης πρέπει να ξαναγίνουν ανταγωνιστικές για να βγουν από την κρίση. Αλλά τί σημαίνει αυτό; Μήπως ότι η Γερμανία πρέπει να γίνει λιγότερο ανταγωνιστική; Με άλλα λόγια, μήπως θα πρέπει να αυξηθούν οι μισθοί, η κατανάλωση και ο πληθωρισμός στη Γερμανία για να ανακάμψει πιο γρήγορα ο νότος της Ευρώπης;» ρωτάει η Στέφανι Φλάντερς, σε οικονομική ανάλυση στο BBC. Η ανάλυση έχει τίτλο «Αν δεν διορθώνεται γρήγορα η κρίση του ευρώ, μήπως να διορθωθεί πιο αργά;».
«Η αλήθεια είναι πως η ανταγωνιστικότητα είναι πάντα κάτι σχετικό. Είσαι περισσότερο ή λιγότερο ανταγωνιστικός, συγκριτικά με κάποιον άλλον. Οι τεράστιες ανισότητες στο εσωτερικό της ευρωζώνης πριν από την κρίση οφείλονταν κατά μεγάλο μέρος στο γεγονός ότι οικονομίες του βορρά, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, γίνονταν πολύ πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με αυτές του νότου.
Τώρα υπάρχουν ανησυχητικά στοιχεία που δείχνουν ότι η αδυναμία των χωρών της περιφέρειας εξαπλώνεται στον «πυρήνα» – όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και στην ίδια την Γερμανία.
Και όμως, υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει αρχίσει, αργά αλλά σταθερά, η ανάκαμψη. Τα κόστη της εργασίας συρρικνώνονται στις χώρες της κρίσης – και αυξάνονται στη Γερμανία. Αυτή η γερμανική ανάκαμψη οφείλεται σε μια, σχετικά μικρή προς το παρόν, αύξηση της κατανάλωσης, και όχι μόνον στις εξαγωγές, όπως στο παρελθόν.
Το μισθολογικό κόστος στη Γερμανία παρέμεινε σχεδόν σταθερό το διάστημα 2009-10 (αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τον οποίον δεν αυξήθηκε η ανεργία στη διάρκεια της ύφεσης).
Αλλά υπάρχουν τώρα ενδείξεις ότι το κόστος αυξάνεται – όπως έδειξε, το περασμένο σαββατοκύριακο, η συλλογική σύμβαση εργασίας που υπέγραψε το συνδικάτο IG Metall. Η σύμβαση προβλέπει αυξήσεις 4,3% και καλύπτει περισσότερους από 3 εκατ. εργάτες, ανοίγοντας το δρόμο για ανάλογες συμφωνίες σε άλλους κλάδους.
Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, οικονομολόγοι στην Commerzbank εκτιμούν ότι η περιφέρεια θα μπορούσε να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητα σε σχέση με την Γερμανία το 2015 – δύο χρόνια νωρίτερα από ό,τι αν το κόστος της εργασίας παρέμενε σταθερό στη Γερμανία.
Αλλοι υπολογισμοί δείχνουν ότι ένας πληθωρισμός της τάξης του 4% στη Γερμανία θα επέτρεπε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να διατηρήσει τον στόχο του 2% για το σύνολο της ευρωζώνης, αλλά θα έσωζε την περιφέρεια από τον αποπληθωρισμό.
Και φυσικά τα πράγματα θα ήταν ακόμη πιο εύκολα για τον νότο, αν η ανάκαμψη της Γερμανίας εξακολουθούσε να βασίζεται στην κατανάλωση, όπως και στις παραδοσιακές εξαγωγές», γράφει η Φλάντερς.
