Εφηβοι με «διαβήτη ενηλίκων»

Το ανησυχητικό αυτό στοιχείο δείχνει ότι ο σακχαρώδης διαβήτης είναι η μεγάλη απειλή των ετών που θα ακολουθήσουν. Η πρόληψη και η θεραπευτική αντιμετώπισή του, είναι το Α και το Ω για την αναχαίτιση της επιδημίας.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασαν σε Συνέντευξη Τύπου ο επίκουρος καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παν. Χαλβατσιώτης και ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ι. Υφαντόπουλος, 366 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο. Από αυτούς, 52,8 εκατομμύρια ζουν στην Ευρώπη ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι μέχρι το 2030 ο αριθμός των πασχόντων θα φθάσει στα 64 εκατομμύρια. Το 75% των ατόμων με διαβήτη έχει χάσει τη ζωή του λόγω καρδιαγγειακών προβλημάτων – την πρώτη αιτία θανάτου στην Ευρώπη.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, έχει υπολογιστεί ότι οι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη ανήλθαν το 2011 σε 603.360 (7% των ενηλίκων). Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το ποσοστό των πασχόντων στη χώρα μας θα φθάσει το 8,3% έως το 2030. Υπολογίζουν δε, ότι το 7,7% του συνόλου των δαπανών υγείας αφορά στην αντιμετώπιση των πασχόντων από διαβήτη.

Σύμφωνα με τον κ. Χαλβατσιώτη, ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να χαρακτηριστεί ως το «τσουνάμι» του 21ου αιώνα. Κάθε χρόνο 4,6 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο χάνουν τη ζωή τους. Κάθε 7 δευτερόλεπτα καταγράφεται ένας θάνατος. Η σχέση του σακχαρώδη διαβήτη με την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο είναι «στενή».

«Στην Ελλάδα τα ποσοστά του διαβήτη είναι γύρω στο 7% τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, αλλά αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων μία που το ένα τέταρτο του ανδρικού πληθυσμού στο λεκανοπέδιο της Αττικής παρουσιάζουν προδιαβήτη με την εικόνα του μεταβολικού συνδρόμου» επισημαίνει ο κος Χαλβατσιώτης.

Τα συμπτώματα του σακχαρώδη διαβήτη διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή. Τα κυριότερα είναι: αυξημένη δίψα, αυξημένη όρεξη, στεγνό στόμα, ναυτία ή και έμετοι, πολυουρία, κούραση – εξάντληση, διαταραχές της όρασης, μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα σε χέρια και πόδια, συχνές φλεγμονές του δέρματος, του ουροποιητικού και του κόλπου.

Αν ο σακχαρώδης διαβήτης δεν ρυθμιστεί σωστά μπορεί να εμφανισθούν επιπλοκές επικίνδυνες ακόμη και για τη ζωή του πάσχοντα.

Οι κυριότερες από αυτές είναι:

-Η αμφιβληστροειδοπάθεια. Οι βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού είναι συχνές και στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και γίνονται πιο συχνές με την πάροδο του χρόνου. Η εμφάνισή τους προλαμβάνεται ή καθυστερεί με την καλή ρύθμιση όχι μόνο του σακχάρου αλλά και της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης.

-Βλάβες στα νεφρά. Ο κίνδυνος για νεφρική βλάβη αυξάνεται με το χρόνο. Η επιπλοκή αυτή είναι σοβαρή γιατί μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και καρδιακή νόσο.

-Μειωμένη αισθητικότητα και κακή κυκλοφορία του αίματος. Η βλάβη στα νεύρα και η σκλήρυνση των αρτηριών οδηγεί σε μειωμένη αισθητικότητα και κακή κυκλοφορία του αίματος στα πόδια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των φλεγμονών του δέρματος και σε έλκη που δεν επουλώνονται εύκολα. Η κακή κυκλοφορία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε ακρωτηριασμό.

Όπως επισήμανε ο κ. Χαλβατσιώτης, η μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και επομένως η σωστή ρύθμιση του διαβήτη, δεν προσφέρει μόνο ποιότητα ζωής στον πάσχοντα, αλλά μειώνει και το κόστος της νόσου. Μελέτη που έγινε σε 51 Κέντρα Διαβήτη στην Ελλάδα, έδειξε ότι το ετήσιο κόστος ενός καλά ρυθμισμένου διαβητικού είναι κατά πολύ μικρότερο από αυτό ενός ατόμου που δεν έχει ρυθμίσει σωστά την πάθησή του.

Προσφάτως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη χρήση της βιλνταγλιπτίνης σε πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ ως μονοθεραπεία σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν να ρυθμίσουν το σάκχαρό τους με δίαιτα και άσκηση και δεν μπορούν να λάβουν ως θεραπεία τη φαρμακευτική ουσία μετφορμίνη (χορηγείται ως βασική θεραπεία στους πάσχοντες από διαβήτη τύπου ΙΙ).

Κατά τη διάρκεια της Συνέντευξης Τύπου παρουσιάστηκαν επίσης νέα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια των νέων ινκρετινικών αγωγών. Οι μελέτες δείχνουν ότι η χορήγηση της βιλνταγλιπτίνης, ενός αναστολέα DPP-4, σε ηλικιωμένους πάσχοντες (άνω των 75 ετών), αιμοκαθαιρόμενους, ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια και ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια σταδίου Ι και ΙΙ είναι ασφαλής και αποτελεσματική. Επίσης, άλλες μελέτες δείχνουν ότι η συγχορήγηση της βασικής ινσουλίνης και των αναστολέων DPP-4όπως η βιλνταγλιπτίνη βελτιώνουν τη γλυκαιμική ρύθμιση και μειώνουν τις υπογλυκαιμίες και το βάρος.

Όπως είπε ο κ. Υφαντόπουλος, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ τείνει να εξελιχθεί σήμερα σε μία σύγχρονη επιδημία με σημαντικές κλινικές και οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία και τα υγειονομικά συστήματα. Από επιδημιολογικές και φαρμακο-οικονομικές μελέτες προκύπτει ότι ο ΣΔΙΙ επιβαρύνει πολλαπλά όχι μόνο τη σωματική υγεία των ασθενών, αλλά ταυτόχρονα την ψυχολογική και την κοινωνική τους διάθεση. Για το λόγο αυτό η επιστημονική κοινότητα επικεντρώνεται όχι μόνο στη διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη συνολική παθογένεια της νόσου αλλά ταυτόχρονα και στις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις που επηρεάζουν τον τρόπο επιβίωσης, διατροφής, άσκησης καθώς και της γενικότερης ποιότητας ζωής των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και των συγγενών τους.

Τα νέα καινοτόμα φάρμακα βελτιώνουν πολύ την ποιότητα ζωής των ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ, ιδιαίτερα η νέα κατηγορία των DPP-IV, με τον πιο πρόσφατο εκπρόσωπο τη βιλνταγλιπτίνη, έχει διαφανεί και από φαρμακο-οικονομική μελέτη που πραγματοποιήθηκε και στην Ελλάδα, πως πρέπει να αποτελεί τη θεραπεία επιλογής αμέσως μετά τη χρήση μετφορμίνης καθώς καθίσταται συμφέρουσα για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). Τα πλεονεκτήματα της βιλνταγλιπτίνης είναι τα μηδενικά βαριά υπογλυκαιμικά επεισόδια, τα οποία είναι και ιδιαίτερα κοστοβόρα στο σύστημα υγείας. Η αποφυγή των υπογλυκαιμικών επεισοδίων με τον μειωμένο αριθμό επιπλοκών καθιστούν τη βιλνταγλιπτίνη επιλογή αποτελεσματική ως προς το κόστος της (cost-effective) και πρέπει να προτιμάται.

Επιβάλλεται η λήψη μέτρων δημόσιας υγείας για την πρόληψη και την ενημέρωση του κοινού για την υιοθέτηση ενός υγιέστερου τρόπου επιβίωσης. Επιπλέον οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υιοθετήσουν μία ολιστική προσέγγιση της ασθένειας που θα βασίζεται σε μία πολυπαραγοντική ανάλυση όπου θα εξετάζεται το φάσμα παροχής των υπηρεσιών υγείας που θα διατίθεται για τη νόσο σε σχέση με τη διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.