Η αναφορά στους δημοσιογράφους που η Ζυλιέτ Μπινός έκανε με το «καλησπέρα σας» οφείλεται στην τελευταία ταινία της, «Elles», όπου υποδύεται μια ρεπόρτερ του γυναικείου περιοδικού «Elle», η οποία έχει αναλάβει τη δυσκολότερη, ίσως, έρευνα της καριέρας της: αναζητεί εκείνες (elles) τις φοιτήτριες που έχουν στραφεί στην πορνεία για να βελτιώσουν την κοινωνική τους κατάσταση. Τα κέρδη από την πορνεία χρηματοδοτούν τις σπουδές τους, αλλά οι πελάτες αυτών των κοριτσιών είναι συχνά οι σύζυγοι ευκατάστατων γυναικών, ακριβώς σαν τη δημοσιογράφο που κάνει την έρευνα.
«Στη ζωή μου, μου αρέσει να κάνω ερωτήσεις και ακόμη περισσότερο όταν δεν βρίσκω απαντήσεις» συνεχίζει η γαλλίδα ηθοποιός, η οποία βέβαια έχει υποδυθεί ξανά δημοσιογράφους στο παρελθόν. «Είναι επίσης αλήθεια ότι σε αυτή την ταινία κάνω πολλές ερωτήσεις χωρίς να παίρνω απαντήσεις. Αλλά το γεγονός ότι η ταινία δεν δίνει απαντήσεις νομίζω ότι λειτουργεί υπέρ της».
Η Μπινός έχει πολλούς φίλους δημοσιογράφους. «Ξέρετε, είναι και αυτοί κανονικοί άνθρωποι» σχολιάζει μεταξύ σοβαρού και αστείου. Για τον ρόλο της στο «Elles» απευθύνθηκε σε αρκετούς – αν και ήδη γνώριζε τι σημαίνει στρες, deadline, το να γράφεις περιορισμένα ή το να λειτουργείς υπό κατευθύνσεις. Αν θαυμάζει κάτι στο επάγγελμα του δημοσιογράφου, αυτό είναι «ο τρόπος με τον οποίο προσαρμόζονται στις καταστάσεις για να κάνουν τη δουλειά τους. Ο πραγματικά ταλαντούχος δημοσιογράφος είναι εκείνος που καταφέρνει να ενσωματωθεί με τον κλοσάρ ή την πόρνη για να βγάλει το θέμα του. Αυτό μου θυμίζει αρκετά το δικό μου επάγγελμα, οι τεχνικές του οποίου σε πολλά σημεία έχουν ομοιότητες με του δημοσιογράφου».
«Ποια είμαι εγώ που θα κρίνω τον άλλον;»
Η ίδια δεν θεωρεί ότι το «Εlles» έχει στόχο να παρουσιάσει τις φοιτήτριες που έχουν στραφεί στην πορνεία ως θύματα της κοινωνίας. «Οι ταινίες με μηνύματα μου προκαλούν εμετό» λέει, χαρακτηρίζοντας το «Elles» «μια αρκετά έξυπνη ταινία που μπορεί να σε κάνει να σκεφτείς τουλάχιστον τον ρόλο της κοινωνίας απέναντι σε ένα καυτό θέμα». Θέτει βεβαίως και άλλα ερωτήματα: Μπορούμε πια να κάνουμε σχέσεις ή παραείμαστε ο καθένας στον κόσμο του; Υπάρχουν εν έτει 2012 πραγματικές σχέσεις; Αν ναι, τότε για ποιον λόγο καμία σχέση σε αυτή την ταινία δεν λειτουργεί φυσιολογικά; Γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι τόσο έντονα εγκλωβισμένοι στις εμμονές τους;
«Θελήσαμε να αντιμετωπίσουμε το θέμα της φοιτητικής πορνείας μέσα από διαφορετικές γυναικείες οπτικές γωνίες» σημειώνει η πολωνέζα σκηνοθέτρια του «Elles», Μαλγκόφσκα Σουμόφσκα. «Είναι γεγονός ότι οι νεαρές φοιτήτριες καταφεύγουν στην πορνεία για να χρηματοδοτήσουν τις σπουδές τους, αλλά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης το θέμα αντιμετωπίζεται άλλοτε με ηθική αποδοκιμασία και άλλοτε με ηδονοβλεπτική περιέργεια. Εφόσον σε όλες τις μορφές του το σεξ πουλάει, στις σελίδες των περιοδικών συναντάμε διαφημίσεις από αμέτρητα αντικείμενα που ξυπνούν την επιθυμία του καταναλωτή. Βλέπουμε τις γυναίκες να παρουσιάζονται ως αντικείμενα του σεξ, αλλά παράλληλα διαβάζουμε βαρυσήμαντα ηθικοπλαστικά άρθρα τα οποία καταδικάζουν και ταυτόχρονα γοητεύονται από αυτές τις γυναίκες που πουλάνε το κορμί τους για να αποκτήσουν τα αντικείμενα του πόθου τους».
Στην ερώτησή μου αν η ενασχόλησή της με το «Elles» άλλαξε τη στάση που διατηρούσε απέναντι στην πορνεία, η Μπινός δεν κρύβει την ενόχλησή της. «Τι εννοείτε «αν άλλαξαν οι απόψεις μου»; Εξακολουθώ να πιστεύω ότι το επάγγελμα της πόρνης είναι πολύ επικίνδυνο, αλλά την ίδια ώρα, ποια είμαι εγώ που θα κρίνω για το τι κάνει ο καθένας στη ζωή του; Το όλο θέμα είναι πολύ θλιβερό και νομίζω ότι αν τα κορίτσια μπορούσαν να επιλέξουν, δεν θα επέλεγαν την πορνεία. Η έλλειψη υποστήριξης και επικοινωνίας είναι το πραγματικό πρόβλημα».
Από τον «Αγγλο ασθενή» στην Καμίλ Κλοντέλ
Είναι εμφανές ότι η δουλειά της Μπινός στη συγκεκριμένη ταινία την επηρέασε – και αυτό δεν συμβαίνει για πρώτη φορά στη 48χρονη ηθοποιό. Οι περισσότερες ηρωίδες που έχει υποδυθεί τη βοήθησαν να καταλάβει καλύτερα τον εαυτό της: «Οταν δούλευα στην ταινία «Country of my skull» στη Νότια Αφρική κατάλαβα από πρώτο χέρι τι συνέβαινε ανάμεσα στους μαύρους και στους λευκούς την περίοδο του απαρτχάιντ. Ενιωθα πραγματικά να αλλάζω. Ο πόνος ήταν ανυπόφορος».
Το ίδιο της συνέβη όταν κατάλαβε τι σημαίνει λαθρομετανάστης παίζοντας μια Βόσνια στην Αγγλία στην ταινία του Αντονι Μινγκέλα «Η διάρρηξη». Στην αναφορά του ονόματος του Μινγκέλα, η Μπινός σκύβει για λίγο το κεφάλι. «Η ανάμνησή του μου φέρνει δάκρυα» λέει για τον σκηνοθέτη που με τον «Αγγλο ασθενή» την οδήγησε στα Οσκαρ.
«Ορισμένες φορές λες «ναι» σε μια ταινία και δεν ξέρεις ακριβώς τον λόγο» λέει. «Κάτι από τον σκηνοθέτη σε έπεισε να παίξεις, κάτι από το σενάριο ή κάτι που βγαίνει από τα σωθικά σου. Το θέμα είναι πως οι λόγοι δεν είναι ξεκάθαροι. Και μόνον όταν η ταινία τελειώνει καταλαβαίνεις γιατί τη γύρισες».
Την περίοδο αυτής της συνέντευξης η Μπινός βρισκόταν στα γυρίσματα της τελευταίας ταινίας του Μπρούνο Ντιμόν με θέμα τον εγκλεισμό της Καμίλ Κλοντέλ στο ψυχιατρείο. «Παίζοντας την Καμίλ, αναπόφευκτα αντιμετωπίζω μια άλλη πλευρά της ανθρώπινης φύσης – και ναι, έχω επηρεαστεί. Αυτό που έχω καταλάβει, όμως, είναι ότι αν κάποιος δεν έχει τη βασική δομή της ανθρωπιάς, τότε δεν έχει και τη δυνατότητα να ωριμάσει. Πρέπει πάντα να έχεις τη διάθεση να καταλάβεις κάτι από τον απέναντί σου».
Το «ρίσκο» του αυνανισμού
Οταν στην κουβέντα προκύπτει το ρίσκο που ενδεχομένως πήρε παίζοντας στην αρκετά μεγάλης διάρκειας σκηνή αυνανισμού της στο «Elles», η Ζυλιέτ Μπινός χαμογελά. «Πάντα ήμουν τολμηρή» λέει, υπενθυμίζοντας μία από τις πρώτες ταινίες της, το «Ραντεβού» του Αντρέ Τεσινέ. Τότε, κοριτσάκι ακόμα, η Μπινός είχε εμφανιστεί σε πολλές γυμνές σκηνές.
Οταν στην κουβέντα προκύπτει το ρίσκο που ενδεχομένως πήρε παίζοντας στην αρκετά μεγάλης διάρκειας σκηνή αυνανισμού της στο «Elles», η Ζυλιέτ Μπινός χαμογελά. «Πάντα ήμουν τολμηρή» λέει, υπενθυμίζοντας μία από τις πρώτες ταινίες της, το «Ραντεβού» του Αντρέ Τεσινέ. Τότε, κοριτσάκι ακόμα, η Μπινός είχε εμφανιστεί σε πολλές γυμνές σκηνές.
«Στον κινηματογράφο τα πάντα είναι υποκριτική» λέει. «Αν αρχίσεις να σκέφτεσαι αν θα πρέπει να βγάλεις το σουτιέν σου ή όχι, το έχεις χάσει το παιχνίδι». Για την ίδια το κλειδί βρίσκεται στην απόφαση του ηθοποιού να εμπιστευθεί τον σκηνοθέτη. «Αυτή η εμπιστοσύνη θα πρέπει να είναι ολοκληρωτική. Γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάς ότι παίζεις για την ψυχή σου και όχι για τον φακό».
πότε & που:
Η ταινία «Elles» προβάλλεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ