Η αυτοαναίρεση του ολυμπισμού

ΕΙΝΑΙ φυσικό και επιβαλλόμενο μέσα στο ευρύτατο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου οι διοργανωτές να προσφέρουν και ένα εντυπωσιακό εξωαγωνιστικό πρόγραμμα σε διάφορα επίπεδα και μορφές. Ετσι, ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Σεμπάστιαν Κόε – από τις επιφανέστερες αθλητικές παρουσίες στον παγκόσμιο στίβο πριν από μερικές δεκαετίες – έδωσε έμφαση στη «Γιορτή του Αθλητισμού και των Πολιτισμών». Θα είναι μια λαμπρή εορταστική ημέρα όπου νέοι και νέες από όλον τον κόσμο θα συναντηθούν με τους νέους του Λονδίνου προσκομίζοντας και αναδεικνύοντας καθετί αξιόλογο από την παράδοση και τον εθνικό πλούτο της χώρας τους. Από τη μουσική και τις καλές τέχνες, τα γράμματα, τα έθιμα, τις σημαίες και τα εμβλήματα, ακόμη και τα γαστριμαργικά παρασκευάσματα. Μιλούν για την τελετή έναρξης της νέας γενιάς.

ΚΑΘΕ νόμισμα έχει δύο όψεις. Πολλές φορές αισθητικά η μία υπερέχει της άλλης. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση το ζητούμενο είναι πώς αυτή η εορταστική έξαρση της παγκόσμιας νεολαίας θα σβήσει από τον χάρτη – όχι με μια ημέρα ανεμελιάς, αλλά και σε βάθος χρόνου – όλες αυτές τις παρενέργειες του σύγχρονου αθλητικού συστήματος, τις οποίες γνωρίζουν καλά οι νέοι, καθώς πολλά από τα στοιχεία όχι μόνο τα βιώνουν αλλά και ανήκουν στις προτεραιότητές τους. Δηλαδή έχουμε μια αυτοαναίρεση του ολυμπιακού πνεύματος, καθώς είναι πρακτικά αδύνατο να μη συσχετίζεται με τις άλλες διοργανωτικές όψεις του σύγχρονου παγκόσμιου αθλητισμού. Η φαρμακοδιέγερση, η εμπορικοποίηση, οι γεωπολιτικές επιδιώξεις μέσω των αθλητικών διακρίσεων, κάθε είδους αθέμιτος ανταγωνισμός, οι αγωνιστικές επιτυχίες που πίσω από τη φωτισμένη προσθήκη κρύβουν πολλά και τόσα άλλα ανήκουν στην γκρίζα και – γιατί όχι; – σκοτεινή πλευρά της παγκόσμιας αθλητικής δραστηριότητας.

ΣΥΝΕΠΩΣ, η ανταγωνιστικότητα του αθλητικού θεάματος, η εύλογη σοβινιστική έπαρση, τα τεράστια οικονομικά κέρδη των πρωταγωνιστών και όλου αυτού του πολύμορφου κυκλώματος που προβάλλει και εκμεταλλεύεται το «σταρ σύστεμ» είναι αδύνατον να μην αγγίζουν και να μην επηρεάζουν το ολυμπιακό πνεύμα. Ισως είναι βαρύ να μιλήσουμε για αυτοαναίρεση. Οπωσδήποτε υπάρχει συνάφεια και αλληλεπίδραση ώστε το ολυμπιακό πνεύμα να δοκιμάζεται συνεχώς και είναι υποχρεωμένο να δίνει σκληρή καθημερινή μάχη – μέσω των φορέων και των οργάνων του – ώστε να αποδεικνύει στην πράξη ότι είναι ανάχωμα στην κερδοσκοπία – όχι μόνο οικονομική – της εντεινόμενης αλλοτρίωσης του παγκόσμιου πρωταθλητισμού σκοπιμοτήτων.

Ο ΟΛΥΜΠΙΑΡΧΗΣ βαρόνος Πιερ ντε Κουμπερτέν είχε πει κάποτε βλέποντας τη μετά φανατισμού προσπάθεια των εθνικών αποστολών στους Ολυμπιακούς για τη συγκέντρωση μεταλλίων – και δη χρυσών – ότι «θα έλθει η ημέρα που τα μετάλλια θα αντιπροσωπεύουν την πραγματική πρόοδο των χωρών». Προφητεία δίχως αντίκρισμα. Η πρακτική της γεωπολιτικής επίδρασης και της απροκάλυπτης σοβινιστικής επίδειξης μέσα στον κυκεώνα της παγκοσμιοποίησης, η «αιμοδοσία» εθνικών ομάδων με την αγορά αθλητών από άλλες χώρες, η ακατάπαυστη δράση στο καίριο πρόβλημα του ντόπινγκ, οι «στημένοι» αγώνες, οι παχυλές αμοιβές σε χρυσό και διαμάντια και το ποικιλότροπο φούσκωμα των λογαριασμών μάλλον είναι μέσα που θα μπορούσε να σκεφθεί τότε ο «μεγάλος Πέτρος»; Μάλλον όχι. Ετσι η ολόφωτη προθήκη της εμπορικοποίησης του αθλητικού θεάματος ωθεί στη σκιά τις πραγματικές αξίες της άθλησης.

Η ΤΟΥΡΚΙΑ έχει μπει για τα καλά στο μεγάλο παιχνίδι των διεθνών διοργανώσεων. Ο πρωθυπουργός Ερντογάν χαρακτήρισε εθνική προτεραιότητα τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς του 2020, με ουρά τις ανεπιτυχείς επιδιώξεις (τέσσερις) 2000-2012. Παράλληλα, η Τουρκική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (TFF) τη διεκδίκηση του Euro 2020 τη συνδέει άμεσα με το όνειρο των Ολυμπιακών του 2020. Στο μεταξύ, οι γείτονες δεν φείδονται δαπανών για τη συνεχή παρουσία της χώρας τους σε μικρότερης κλίμακας διοργανώσεις, αλλά σημαντικές, με κινητήρια δύναμη τη γεωπολιτική διείσδυση και την ενεργό και δαπανηρή συμμετοχή στο μεγάλο παγκόσμιο αθλητικό αλισβερίσι. Λογικός στόχος. Οψόμεθα για την επιτυχία του.