Πριν από 15 περίπου χρόνια ένας σύμβουλος ενός πρώην πρωθυπουργού σε μια έκθεσή του για το πώς θα αλλάξει η Ελλάδα, αναφερόμενος στους αγρότες είχε πει μεταξύ άλλων ότι θα πρέπει αυτοί να οργανωθούν καλύτερα, να δουν και νέες καλλιέργειες, να κάνουν συνενώσεις δραστηριοτήτων, να γίνουν επιχειρηματίες κλπ. Δηλαδή, όπως κάποιοι ερμήνευαν τότε τις απόψεις του, οι αγρότες να βρουν τρόπους για να παράγουν προϊόντα με λιγότερο κόστος και να τα πουλάνε οι ίδιοι στην αγορά προς όφελος δικό τους και των καταναλωτών.
Εκείνη την εποχή, θυμάμαι, «θεοί» και «δαίμονες» έπεσαν πάνω του όχι απλά επικρίνοντάς τον αλλά σχεδόν λιθοβολώντας τον. Εκείνη την εποχή θυμάμαι κάποια από τα σχόλια που γράφτηκαν σε εφημερίδες και περιοδικά, που ακούστηκαν σε ραδιόφωνα και σε τηλεοπτικούς σταθμούς. Κάποια απ’ αυτά τα σχόλια ήρθαν στη σκέψη μου πρόσφατα, όταν άρχισε να οργανώνεται το «κίνημα της πατάτας», που ξεκίνησε από την Κατερίνη και που αστραπιαία πια μεταφέρεται πλέον και σε άλλες περιοχές τής χώρας. Ποιος όμως ήταν ο σύμβουλος που έφερνε «καινά δαιμόνια» στην Ελλάδα και τίνος πρωθυπουργού ήταν σύμβουλος; Πρωθυπουργός τότε ήταν ο Κώστας Σημίτης και ο σύμβουλος που μιλούσε και για επιχειρηματικότητα των αγροτών, ήταν ο Σπράος.
Οι αγρότες εκείνη την εποχή, αλλά και μετέπειτα, ούτε κουβέντα δεν ήθελαν να ακούνε για επιχειρείν. Είχα ακούσει πολλές επικρίσεις να βγαίνουν από το στόμα τους, είχα ακούσει και πολλά ειρωνικά σχόλια εναντίον τού Σπράου. Μάλιστα, σε κάποια κινητοποίησή τους στον κόμβο τού Αιγινίου, όταν, ως δημοσιογράφος, «έπιασα» κουβέντα μαζί τους και τους ρώτησα, γιατί δεν σκέπτονται να πειραματιστούν ή και να εφαρμόσουν κάποιες από τις ιδέες τού συμβούλου τού πρωθυπουργού μήπως και μπορέσουν να βρουν διεξόδους, οι αγρότες ήταν τελείως αρνητικοί. «Οι περισσότεροι από όσους βλέπεις εδώ είμαστε σαρανταπεντάρηδες και πενηντάρηδες, κάποιοι είμαστε και μεγαλύτεροι», μου είπαν. Και αναρωτήθηκαν: «Τώρα θα γίνουμε επιχειρηματίες»;
Κάποιοι άλλοι μου είπαν ότι «εμείς θέλουμε αποζημιώσεις, επιδοτήσεις, λεφτά, δεν θέλουμε τίποτε άλλο. Εμείς είμαστε αγρότες, δεν ξέρουμε να κάνουμε τίποτε άλλο. Θέλουμε το κράτος να μας βοηθήσει»…
Μ’ αυτά και μ’ αυτά όμως οι μεν αγρότες έκλειναν τους δρόμους με τα τρακτέρ τους και ταλαιπωρούσαν επί μέρες και εβδομάδες τούς πολίτες εκβιάζοντας την εκάστοτε κυβέρνηση ενώ από την άλλη πλευρά, κυβερνήσεις και υπουργοί γεωργίας όλο και έβρισκαν κάποιους τρόπους για να ικανοποιήσουν αυτού του είδους τα αιτήματα των αγροτών, ώστε να φύγουν από τους δρόμους και να γλιτώσουν από το πολιτικό κόστος.
Το πρόβλημα πάντως των πολιτών δεν λύνονταν με τίποτα. Οι αγρότες συνέχιζαν να πουλούν τα προϊόντα τους σε εξευτελιστικές τιμές και οι πολίτες συνέχιζαν να αγοράζουν αυτά τα προϊόντα σε τιμές υπερβολικές. Όλα αυτά βέβαια γίνονταν τον «παλιό καλό καιρό», σε εποχές (επίπλαστης) ευημερίας, μέχρι και πρότινος. Και τώρα που κορυφώνεται η κρίση; Τώρα που τα πράγματα «σφίγγουν»; Τώρα, λοιπόν, άρχισαν κάποιοι να εφαρμόζουν ορισμένα από εκείνα που έλεγε τότε ο Σπράος και που τότε δεν ήθελαν να ακούσουν, ορισμένα από εκείνα που επέκριναν και λοιδορούσαν…
Βλέπουμε πλέον, αγρότες να παρακάμπτουν μεσάζοντες και να πουλούν προϊόντα στους πολίτες, προς όφελος όλων. Το «κίνημα της πατάτας», που τώρα αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλα προϊόντα, είναι μια πρωτοβουλία εθελοντών που ξεκίνησε από την Κατερίνη, την πόλη που ζω. Είναι μια πολύ θετική, πρωτότυπη και ώριμη πρωτοβουλία, για την οποία θα μπορούσα να επαναλάβω αυτό που γράφω και ξαναγράφω εδώ και πολλά χρόνια σε άρθρα μου: «Αντί να καταριέσαι το σκοτάδι, άναψε ένα κεράκι, το δικό σου κεράκι!».
Βλέποντας επίσης αυτή την πρωτοβουλία μπορώ κι εγώ να υιοθετήσω αυτό που έγραψε σε άρθρο του κάποιος ομότιμος καθηγητής πανεπιστημίου, ότι οι μεγάλες αλλαγές στην Ελλάδα μπορούν να έρθουν όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση απελπισίας, όχι σε κατάσταση ευημερίας.
Ανδρέας Κατσιάπης – Γαλανός
* Πτυχιούχος ΑΕΣ Αθηνών * Πτυχιούχος Θεολογικής Αθηνών * Δημοσιογράφος * agalanos@kat.forthnet.gr
