Εκδότες

«Οι συγγραφείς χρειάζονται πραγματικά τους εκδότες τους» τόνισε ο διάσημος συγγραφέας αστυνομικών ιστοριών Ιαν Ράνκιν μιλώντας στη γιορτή για τα 20χρονα του εκδοτικού ομίλου Orion, όπου εκδίδει τα βιβλία του. Και συνέχισε εξηγώντας μπροστά σε ένα ακροατήριο 1.000 ατόμων ότι «οι εκδότες χρειάζονται για να ετοιμάζουν, να επιμελούνται καλά, να εκδίδουν και να διαδίδουν σωστά τα βιβλία των συγγραφέων».

Για να καταλήξει ότι «οι συγγραφείς χρειάζονται τους εκδότες και οι εκδότες τους συγγραφείς τώρα που η αγορά πλημύρισε από χαμηλής ποιότητας προϊόντα». Η ομιλία του αυτή δεν έγινε τυχαία: λίγες ημέρες νωρίτερα είχε δημοσιευτεί μια έρευνα, σύμφωνα με την οποία το ένα τέταρτο των βιβλίων μυθοπλασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πια αυτοεκδόσεις. Στην Αγγλία, όπως και στις ΗΠΑ, οι εκδόσεις e-book έχουν φθάσει και ξεπεράσει τις εκδόσεις με το χοντρό εξώφυλλο (hardback).

Στις επίσημες εκδόσεις που παίρνουν ένα ISBN προστίθενται και αυτές που εμφανίζονται κατευθείαν στο amazon με έναν ASIN. Η ευκολία που προσφέρει ο Παγκόσμιος Ιστός να «σηκώσεις» ένα βιβλίο χωρίς εκδότη, χωρίς επιμελητή, χωρίς προϋποθέσεις, και να το αφήσεις να το πάρουν τα διαδικτυακά κύματα είναι μεγάλη πρόκληση για τους συγγραφείς. Οσοι σερφάρουν και στους ελληνικούς ιστότοπους θα έχουν ανακαλύψει μια πλειάδα από αυτούς να προσφέρουν έτοιμα βιβλία, βιβλία σε συνέχειες, βιβλία που γράφονται συλλογικά με τη βοήθεια των αναγνωστών και άλλες πολλές ευφάνταστες προσπάθειες.

Φυσικά ο αναγνώστης πελαγώνει μέσα στην πανσπερμία των δικτυακών προσφορών, όπου ως πολτός κυκλοφορούν εκατοντάδες βιβλία. Αυτό που τόνισε στην ομιλία του ο Ιαν Ράνκιν είναι ότι ο εκδότης είναι το φίλτρο, η εμπειρία, η επιμέλεια, το σωστό μάρκετινγκ. Μήπως κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει και με τις ειδήσεις; Το Διαδίκτυο είναι γεμάτο ειδήσεις, όταν όμως θέλεις να πληροφορηθείς ακριβώς τι έγινε και πώς σχολιάζεται ένα γεγονός, θα καταφύγεις στις αναγνωρισμένες δικτυακές εφημερίδες, πολλές από τις οποίες φέρουν το κύρος τους από τις χάρτινες εκδόσεις τους.

Οι έλληνες εκδότες δεν έχουν ετοιμαστεί ακόμη να δημιουργήσουν μια αυτόνομη αγορά ψηφιακού /ηλεκτρονικού βιβλίου με δικές της παραμέτρους και προϋποθέσεις. Προς το παρόν απλώς ψηφιοποιούν κάποια από τα βιβλία τους και τα πουλάνε και ως e-book.

Ούτε τα βιβλιοπωλεία που κινδυνεύουν άμεσα από το ηλεκτρονικό εμπόριο έχουν επεξεργαστεί μια κάποια αντιπρόταση, κάτι που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γερμανία, στη Γαλλία και στην Αγγλία. Και φυσικά ο έλληνας αναγνώστης δείχνει ακόμη ανέτοιμος να αφήσει τη συνήθεια του παραδοσιακού βιβλίου. Η Ιστορία διδάσκει ότι οι αλλαγές στις πολιτιστικές συνήθειες είναι αργόσυρτες. Θα υπάρξει, όμως, μια απροσδιόριστη χρονική στιγμή που ξαφνικά θα περάσουμε στην ηλεκτρονική εποχή. Αλλά και τότε θα χρειαζόμαστε μάλλον εκδότες.