Μια απλή και φθηνή μέθοδος για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων νεύρων στα κάτω άκρα βοήθησε παράλυτους αρουραίους να ανακτήσουν πλήρως την κινητικότητά τους μέσα σε λίγες ημέρες!
Αποκατάσταση σε ελάχιστο χρόνο
Είναι χαρακτηριστικό ότι εντός ολίγων λεπτών από την εφαρμογή της μεθόδου μέσω χειρουργικής επέμβασης τα πειραματόζωα άρχισαν να κινούν το πρώην κατεστραμμένο άκρο τους ενώ ποσοστό της τάξεως του 98% των ζώων ανέκτησε το 60%-70% της κινητικότητάς του μέσα σε δύο ως τέσσερις εβδομάδες. Ο χρόνος αυτός είναι σημαντικά μικρότερος από εκείνον που επιτυγχάνουν οι συμβατικές θεραπείες αποκατάστασης των τραυματισμένων νεύρων.
Μετά την καταστροφή – το κόψιμο ουσιαστικά – ενός νεύρου είναι σημαντικό να επανενώνονται τα δύο άκρα του το ταχύτερο δυνατόν και αυτό διότι εάν το κάθε τμήμα του νεύρου μείνει αποκομμένο για μερικές ημέρες σταδιακώς εξασθενεί και πεθαίνει. Η συνήθης τεχνική είναι να ράβονται τα δύο άκρα, ωστόσο οι ίδιοι οι επανορθωτικοί μηχανισμοί του οργανισμού βάζουν συχνά εμπόδια σε αυτή τη διαδικασία.
Προηγούμενες μελέτες που είχε διεξαγάγει ο Τζορτζ Μπίτνερ από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ωστιν και η ομάδα του είχαν αποκαλύψει ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα σε ό,τι αφορά τις συμβατικές τεχνικές αποκατάστασης των κατεστραμμένων νεύρων. Όπως είχαν δει οι ειδικοί, τη «ζημιά» κάνουν μικροσκοπικά κυστίδια τα οποία το ίδιο το σώμα «γεννά» στα εκτεθειμένα άκρα των «κομμένων» νεύρων. «Τα κυστίδια αυτά υπό φυσιολογικές συνθήκες έχουν ως καθήκον να αποκαθιστούν τις βλάβες στα δύο άκρα του νεύρου» εξηγεί ο Μπίτνερ. Προσθέτει ωστόσο ότι αν η επούλωση αυτή γίνει προτού τα δύο άκρα έλθουν σε επαφή τότε το αποτέλεσμα είναι ακριβώς το αντίθετο: τα κυστίδια «σφραγίζουν» το κάθε άκρο και καθιστούν άκρως δύσκολη την επανένωση των δύο τμημάτων του νεύρου.
Αποκλεισμός του ασβεστίου
Οι ερευνητές είδαν όμως ότι αν αποκλείσουν το ασβέστιο από το σημείο του τραύματος, τότε αποτρέπουν τη διαδικασία αυτό-επιδιόρθωσης του οργανισμού η οποία μπορεί τελικώς να αποβεί εις βάρος του. Με αυτόν τον τρόπο τα κατεστραμμένα άκρα των νεύρων παραμένουν «ελεύθερα», έτοιμα να δεχθούν ευκολότερα χειρουργική παρέμβαση.
Στο πλαίσιο νέας μελέτης που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Neuroscience Research» η ομάδα του Μπίτνερ ενέχυσε σε πρώτη φάση στο σημείο του τραύματος των αρουραίων ένα αλατούχο διάλυμα χωρίς ασβέστιο προκειμένου να αποτρέψει τον μηχανισμό αυτο-επιδιόρθωσης του οργανισμού. «Ουσιαστικώς δημιουργούμε μια ζώνη απαλλαγμένη από ασβέστιο» σημειώνει ο επιστήμονας.
Σε δεύτερη φάση οι ερευνητές τράβηξαν τα δύο άκρα του κομμένου νεύρου ώστε να απέχουν μεταξύ τους μόλις ένα μικρόμετρο και εισήγαγαν μεταξύ τους ένα πολυμερές που ονομάζεται πολυαιθυλενογλυκόλη (PEG). Το πολυμερές αυτό αφαιρεί το νερό από την εξωτερική, λιπαρή μεμβράνη του κάθε άκρου επιτρέποντας στα λιπαρά των μεμβρανών να ενωθούν και πάλι και να «κολλήσουν» τα δύο άκρα του νεύρου.
Ενίσχυση της φυσικής επούλωσης
Στην τελική φάση οι ειδικοί έδωσαν «χείρα βοηθείας» στη φυσική διαδικασία επούλωσης βυθίζοντας το σημείο του τραύματος σε αλατούχο διάλυμα που αυτή τη φορά ήταν πλούσιο σε ασβέστιο. Ετσι ο οργανισμός των αρουραίων άρχισε να παράγει κυστίδια τα οποία ολοκλήρωσαν το έργο της επούλωσης.
Η συγκεκριμένη μέθοδος έχει μέχρι στιγμής εφαρμοστεί από την ερευνητική ομάδα σε 200 πειράματα σε αρουραίους με τραυματισμούς σε περιφερικά νεύρα όπως το ισχιακό.
Ενθαρρυντικά χαρακτηρίζει τα νέα αποτελέσματα ο Τζόρτζιο Τερένγκι, επικεφαλής του Τήματος Ερευνας σχετικά με την Αναγέννηση των Νεύρων στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Όπως ωστόσο τονίζει, η πραγματική πρόκληση είναι να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της μεθόδου σε περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών σε ανθρώπους στις οποίες τα δύο άκρα των νεύρων που έχουν κοπεί απέχουν πολύ μεταξύ τους και δεν είναι εύκολη η επανένωσή τους.
