Οι αρχαίοι Ελληνες από άκρου εις άκρον της χώρας, από την Κρήτη του Μίνωα ως τη Μακεδονία του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, από τους κυκλαδίτες εμπόρους και ναυτικούς του Προϊστορικού Αιγαίου ως τις πολύχρυσες Μυκήνες του Αγαμέμνονα και φυσικά από τον Λεωνίδα της Σπάρτης ως τους μεγάλους άνδρες της Αθηναϊκής Δημοκρατίας Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Δημοσθένη παρελαύνουν στη μεγάλη έκθεση που πρόκειται να παρουσιασθεί στις ΗΠΑ το 2013 – 2014 με τίτλο «Οι Ελληνες: Από τον Αγαμέμνονα στον Μέγα Αλέξανδρο» (The Greeks: From Agamemnon to Alexander the Great).
Η έκθεση, που εγκρίθηκε το βράδυ της Τρίτης από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είναι διοργάνωση του National Geographic σε συνεργασία με το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και τις αρμόδιες υπηρεσίες του και θα παρουσιασθεί στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης, στο Μουσείο του National Geographic Society της Ουάσιγκτον αλλά και σε μία από τις πόλεις Λος Αντζελες, Σικάγο ή Τέξας. Το κόστος της θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από το National Geographic ενώ θα συμπέσει χρονικά με την έκθεση για το Βυζάντιο που οργανώνεται από το υπουργείο Πολιτισμού στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσινγκτον και στο Μουσείο Γκέτι του Λος Αντζελες με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μιας «ελληνικής επέλασης» στην Αμερική.
Στον αριθμό των 564 φθάνουν τα αρχαία έργα τέχνης και αντικείμενα που θα φύγουν από την Ελλάδα για τη μεγάλη έκθεση η οποία καλύπτει την περίοδο από το 6000 π.Χ.ως τον 2ο π. Χ. αιώνα. Ολα, μάλιστα, είναι πρώτης ποιότητας έργα προκειμένου να αναδειχθεί πραγματικά το θέμα, χωρίς κατά το δυνατόν εκπτώσεις. Δεν είναι τυχαίο επομένως που όχι μόνον μουσεία αλλά και αποθήκες άνοιξαν προκειμένου να γίνει η επιλογή τους. Ιδιαίτερη έμφαση εξάλλου δίνεται στα μακεδονικά ευρήματα, που είναι τα λιγότερο γνωστά στο εξωτερικό, πλην όμως εξόχως εντυπωσιακά τόσο ως αντικείμενα όσο και για την ιστορική τους σημασία. Η επιλογή τους έγινε από δεκαμελή επιτροπή. Ιδού ορισμένα από τα εκθέματα:
Μαρμάρινα ειδώλια από την Αίγινα (6η-5η χιλιετία π.Χ.), μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια, μία χρυσή κύλικα με τον Ταφικό κύκλο Α΄ των Μυκηνών, Κούρος και Κόρη, προτομές του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Δημοσθένη, το ανάγλυφο του «Αυτοστεφανούμενου» από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αργυρό αττικό τετράδραχμο, η περίφημη Δέσποινα των Αιγών, το ζεύγος των χάλκινων περικνημίδων από τον τάφο του Φιλίππου, μακεδονικό χρυσό και αργυρό διάδημα, χρυσό στεφάνι μυρτιάς από τον τάφο της βασίλισσας Μήδας, ο Αλέξανδρος της Πέλλας. Επίσης, η ταφική πυρά με τα οστά του δειροτομηθέντος νεκρού της Ελεύθερνας (βρέθηκε αποκεφαλισμένος και δεμένος πισθάγκωνα στην άκρη της καύσης πολεμιστή), αντίγραφο της περίφημης στήλης της Δημοκρατίας και αντίγραφο της νεκρικής χρυσής μάσκας του Αγαμέμνονα.
Η διάρθρωση της έκθεσης γίνεται σε εννέα θεματικές ενότητες:
– «Ο άνθρωπος στο προϊστορικό Αιγαίο» που αναφέρεται στη Νεολιθική εποχή, τους κυκλαδίτες εμπόρους και ναυτικούς και φθάνει ως τους Μινωίτες. Μεταξύ των εκθεμάτων στην ενότητα αυτή θα βρίσκεται και το χρυσό περίαπτο από την Αραβησσό της Πέλλας
– «Ο Αγαμέμνονας και ο κόσμος των Μυκηναίων» διερευνά τη Μυκηναϊκή εποχή, ακόμη και τη σχέση των Μυκηναίων με τους Μινωίτες. Εδώ περιλαμβάνονται ο τάφος Μυκηναίου πολεμιστή από την Κυδωνιά των Χανίων (15ος π.Χ. αιώνας) και ο τάφος πολεμιστή της Μυκηναϊκής εποχής (13ος π.Χ. αιώνας) από τον Ολυμπο.
– «Ηρωες και Αριστοκρατία» με τους ήρωες του Ομήρου ως και τους απογόνους του Ηρακλή, τους Ελληνες του Βορρά και τους Μακεδόνες.
– «Αθλητές και Ολυμπιακοί αγώνες» με εκθέματα μεταξύ άλλων, την επιτύμβια στήλη του δισκοβόλου, παναθηναϊκό αμφορέα από το Μουσείο Ναυπλίου όπου απεικονίζεται αγώνας ιπποδρομίας και έναν χάλκινο δίσκο που υπήρξε ανάθημα αθλητή στο ιερό του Διός στην Ολυμπία.
– «Κούροι και Κόρες» μία ιδιαίτερη ενότητα για τα γοητευτικά «πρόσωπα» της Αρχαϊκής εποχής με τη μία Κόρη από το Μουσείο Ακρόπολης.
– «Λεωνίδας ο βασιλιάς της Σπάρτης», ενότητα μέσα από την οποία αναδεικνύεται ο κόσμος των Σπαρτιατών και οι ιδιαιτερότητες του σπαρτιατικού βασιλείου. Εδώ περιλαμβάνεται η γνωστή προτομή που αποδίδεται στον Λεωνίδα.
– «Αθηναίοι και Δημοκρατία» με το πολίτευμα και τον πολιτικό βίο των Αθηναίων, την καθημερινή ενασχόλησή τους με τα κοινά (μεταξύ των εκθεμάτων θα υπάρχουν επιγραφές, δικαστικές ψήφοι, όστρακα οστρακισμού κτλ) αλλά και με υποενότητα για τους Αθηναίους και τα επιτεύγματά τους.
– «Φίλιππος και Μέγας Αλέξανδρος» μία ιδιαίτερα πλούσια ενότητα στην οποία περιλαμβάνονται τα αργυρά σκεύη από τον τάφο του Φιλίππου Β΄, τα χρυσά στεφάνια των Αιγών, τα κοσμήματα από τις ταφές γυναικών, η κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου κτλ.
– «Αυγή νέου κόσμου», ο Ελληνιστικός κόσμος δηλαδή και η εξάπλωσή του.
Η μόνη αρνητική εισήγηση του ΚΑΣ ήταν για τον Κούρο του Κεραμεικού με το σκεπτικό ότι η επανέκθεση του Μουσείου βασίζεται σε αυτό το έργο άρα η απομάκρυνσή του θα δημιουργήσει μεγάλο χάσμα. Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε και για τον Κούρο της Κέας για τον οποίο θα προηγηθεί ειδική μελέτη αν μπορεί να μετακινηθεί με ή χωρίς τη βάση του (ύψους 1,71 μέτρων το γλυπτό και 0,50 η βάση). Επίσης, υπό εξέταση βρίσκεται μία χρυσή νεκρική μάσκα από τις Μυκήνες καθώς ο καθηγητής κ. Πάνος Βαλαβάνης αμφισβητεί αν πρόκειται όντως για ελληνικό έργο ή είναι εισαγόμενο.