Ακόμη και μία μικρή δυσλειτουργία του, μπορεί να κάνει τη ζωή, δύσκολη. Το έντερο, απαραίτητο για τις ομαλές διεργασίες αξιοποίησης της τροφής και άρα για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού, απαιτεί καθημερινή φροντίδα, και πειθαρχία σε κανόνες.
Η φαρμακολαγνεία, εχθρός του εντέρου
Λίγοι γνωρίζουν ότι η παρατεταμένη και αλόγιστη χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει σημαντικές βλάβες :
Η ασπιρίνη συνδέεται με έλκη-πληγές στο έντερο.
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (αντιρευματικά φάρμακα), που χορηγούνται συνήθως για τα ρευματικά, αλλά και για τους πόνους στις αρθρώσεις.
Πολλά αντιβιοτικά ενδέχεται να προκαλέσουν διάρροια, είτε προσωρινά για μία-δυο μέρες, είτε για μεγαλύτερο διάστημα, προκαλώντας κολίτιδα. Η οποία και οφείλεται στην ανάπτυξη μικροβίου που είναι μεν φυσιολογικός ένοικος του εντέρου, αλλά υπεραναπτύσσεται όταν χορηγηθούν τα αντιβιοτικά. Αποτέλεσμα; Το έντερο μεταβάλλεται ολόκληρο, σε μία πληγή.
Τα αντικαταθλιπτικά – αγχολυτικά, μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα.
Υποφέρετε;
Τα πιο συχνά εντερικά προβλήματα, ήπια ή έντονα, σπάνια ή συχνά, είναι τα εξής:
Δυσκοιλιότητα: πρόκειται για οξεία ή χρόνια κατάσταση κατά την οποία μειώνεται ο αριθμός των κενώσεων, σε λιγότερες από τρεις την εβδομάδα. Η δυσκοιλιότητα συνήθως αντιμετωπίζεται με ειδική διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και με αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. Αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει για ορισμένο διάστημα και τη χρήση υπακτικών. Προσέξτε την περίπτωση κατά την οποία η δυσκοιλιότητα δεν οφείλεται σε κακή διατροφή, αλλά σε νοσήματα ή στη λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ. αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, σίδηρο).
Σπαστική κολίτιδα, ή σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου: χαρακτηρίζεται από διάχυτο κοιλιακό πόνο, φουσκώματα και μεταβολές των συνηθειών του εντέρου (διάρροια ή δυσκοιλιότητα). Η θεραπεία συνήθως είναι συνδυαστική, περιλαμβάνει κατάλληλη διατροφή, χωρίς πολλές φυτικές ίνες και λιπαρά, αναλγητικά ή και αντικαταθλιπτικά φάρμακα, που φαίνεται να έχουν πιο ειδική δράση στο μηχανισμό πρόκλησης της νόσου.
Ελκώδης κολίτιδα: χρόνιο φλεγμονώδες νόσημα του παχέος εντέρου (δημιουργία ελκών στο βλεννογόνο του εντέρου) που χαρακτηρίζεται από εξάρσεις διάρροιας με αίμα, πόνους στην κοιλιά, αίσθημα επείγουσας κένωσης, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύεται από πυρετό. Συνήθως αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή και αλλαγές στην καθημερινή διατροφή στις περιόδους έξαρσης της νόσου. Αν ο οργανισμός δεν ανταποκρίνεται στα φάρμακα και τα συμπτώματα επιμείνουν, ίσως χρειαστεί αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου.
Νόσος του Crohn : σχετικά σπάνια εντερική διαταραχή, που μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο στο κάτω μέρος της κοιλιάς, καθώς και – χρόνια ή κατά διαστήματα – διάρροια. Πρόκειται για προσβολή από φλεγμονή τμήματος του πεπτικού σωλήνα. Η θεραπεία είναι ανάλογη με τη σοβαρότητα της κατάστασης_ μπορεί δηλαδή να αντιμετωπιστεί με ειδική δίαιτα, και με συνδυασμούς πολλών και πολύπλοκων φαρμακευτικών ουσιών, ή και με χειρουργική επέμβαση.
Πολύποδες: εντοπίζονται συνήθως, όταν εμφανίζεται αίμα με την αφόδευση ή σε τυχόν προληπτικό έλεγχο. Ακόμα και αν δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα, πρέπει να αξιολογηθούν με προσοχή και να αφαιρεθούν, καθώς ένα μικρό ποσοστό τους εξελίσσεται σε καρκίνο. Αν είναι μικροί σε μέγεθος, αφαιρούνται με το κολονοσκόπιο (ενδοσκοπική πολυποδεκτομή). Αν είναι μεγάλοι ή πολλαπλοί πολύποδες που δεν μπορούν να αφαιρεθούν ενδοσκοπικά, συνήθως ενδείκνυται χειρουργική αφαίρεση.
Ανησυχητικά συμπτώματα
Οιαδήποτε μεταβολή της συνηθισμένης λειτουργίας του εντέρου, πρέπει να σας οδηγήσει στον γαστρεντερολόγο.
Τα συμπτώματα που θα σας ανησυχήσουν είναι τα εξής:
Αίμα ή βλέννα στις κενώσεις.
Διάρροια ή δυσκοιλιότητα, χωρίς εμφανή λόγο, που διαρκεί περισσότερο από 6 εβδομάδες.
Μετεωρισμός.
Γουργουρητά.
Ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Πόνος στην κοιλιά ή στον πρωκτό.
Αίσθηση ότι η κένωση δεν ήταν ολοκληρωμένη.
Συμπτώματα αναιμίας, όπως κόπωση.
Πείτε «ναι»:
• Σε 5 μερίδες λαχανικών και φρούτων την ημέρα.
• Στο ελαιόλαδο και τη μείωση των κορεσμένων λιπαρών.
• Στο ψάρι, 3 φορές την εβδομάδα.
• Στα φρέσκα ή αποξηραμένα αρωματικά που δίνουν γεύση στο φαγητό και σας επιτρέπουν να μειώσετε το αλάτι.
• Στα δημητριακά ολικής άλεσης και στο καστανό ρύζι.
• Στα όσπρια, 1 – 2 φορές την εβδομάδα.
• Στο παραδοσιακό γιαούρτι (με πέτσα).
• Στα μικρά και τακτικά γεύματα, ώστε να μη μένει πολλές ώρες άδειο το έντερο.
• Στις επαρκείς ποσότητες υγρών, κυρίως νερού και φρεσκοστυμμένων χυμών φρούτων.
Πείτε «όχι» :
• Στην κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ.
• Στα τρανς λιπαρά.
• Στην υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος.
• Στη συστηματική κατανάλωση επεξεργασμένων προϊόντων με πολλά χημικά πρόσθετα (συντηρητικά, χρωστικές, βελτιωτικά γεύσης).
• Στη συστηματική κατανάλωση τηγανητών και λιπαρών τροφών.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
Κακοήθης όγκος στο εσωτερικό του παχέος εντέρου. Αντιμετωπίζεται αρχικά με χειρουργική επέμβαση, και στη συνέχεια με χημειοθεραπεία. Αν η διάγνωση γίνει στα αρχικά στάδια, το ποσοστό επιτυχούς αντιμετώπισης της νόσου κυμαίνεται από 85% έως 90%. Θέλει προσοχή, καθώς στα πρώιμα στάδια, ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να μην έχει συμπτώματα παρά μόνο ήπια αναιμία ή αίμα στα κόπρανα, μη ορατό, που ανιχνεύεται με ειδική εξέταση. Η πλειονότητα των καρκίνων πάντως προέρχονται από μικρούς καλοήθεις όγκους του εντέρου (πολύποδες).
Συνιστάται εγρήγορση σε όλους όσοι έχουν υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας τους, αφού ποσοστό 92% των περιστατικών καρκίνου του παχέος εντέρου «προσβάλλει» αυτές τις ηλικίες.
Εννοείται ότι άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, καπνιστές καθώς και πάσχοντες από ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn; θα πρέπει επίσης να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά.
