Αγνωστη στην Ελλάδα αλλά καλλιτέχνις διεθνούς ακτινοβολίας που διαβαίνει χώρους τέχνης, γεωγραφίας και πολιτισμού, με βλέμμα οξυδερκές και υποκειμενικό, η Ούλρικε Οτινγκερ ανήκει στις ιδιάζουσες περιπτώσεις του γερμανικού κινηματογράφου: με τα περάσματά της από τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης ως την Απω Ανατολή ή τις πρώην χώρες του Σιδηρού Παραπετάσματος, η Οτινγκερ καδράρει τη σύλληψη και την περιγραφή του «άλλου», του «ξένου» στοιχείου ως εξερευνήτρια των συνόρων της ανθρώπινης αντίληψης και των συνόρων του κόσμου.
Γεύσεις από το έργο της που δεν έχουν προβληθεί ποτέ στη χώρα μας προσφέρει το διπλό αφιέρωμα (κινηματογραφικό και φωτογραφικό) στο Ινστιτούτο Γκαίτε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο.
Η «Johanna d’ Arc of Mongolia» (1988-1989), που θα προβληθεί τη Δευτέρα 30 Ιανουαρίου στις 20.00, είναι ένας κριτικός-κωμικός διάλογος δυτικών αντιλήψεων και άπω ανατολίτικης πραγματικότητας ανάμεσα σε επτά γυναίκες της Δύσης και μιας πριγκίπισσας της Μογγολίας κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με τον υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο. Οι γυναίκες της Δύσης απάγονται από την όλο φλόγα και πάθος πριγκίπισσα της Μογγολίας και τους καβαλάρηδές της και μεταμορφώνονται από τουρίστριες σε ταξιδεύτριες.
Αγνωστες πτυχές της ιστορίας του Ολοκαυτώματος των Εβραίων παρουσιάζονται στο διάρκειας 275′ ντοκυμαντέρ της Οτινγκερ «Exil Shanghai» (1997) που θα προβληθεί την Τρίτη 31 Ιανουαρίου, επίσης στις 20.00: το πολύμορφο πορτρέτο της σύγχρονης Σανγκάης γίνεται το κάδρο μέσα στο οποίο προβάλλονται οι ιστορίες της ζωής έξι Εβραίων ρωσικής, αυστριακής και γερμανικής καταγωγής που από το 1938 ως το 1942 βρήκαν εκεί καταφύγιο προτού η γιαπωνέζικη κατοχή τούς αναγκάσει να μεταναστεύσουν στην Καλιφόρνια.
Η Ούλρικε Οτινγκερ γεννήθηκε το 1942 στην Κωνσταντία της λίμνης Μπόντενζεε. Το 1961 πήγε στο Παρίσι, όπου παρέμεινε για οκτώ χρόνια και εργάστηκε ως καλλιτέχνις, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε στη Σορβόννη διαλέξεις Ιστορίας της Τέχνης, Θεολογίας και Εθνολογίας.
Το 1973 η Ούλρικε Οτινγκερ εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο και μαζί με την Tαμπέα Μπλούμενσαϊν υλοποίησε τις πρώτες της ταινίες «Λαοκόων και Υιοί. Η ιστορία της μεταμόρφωσης της Εζμεράλντα ντελ Ρίο» (1975) και «Το μάγεμα των γαλάζιων ναυτών» (1975).
Το 1979 ξεκίνησε τη βερολινέζικη τριλογία της «Περί αποκλεισμού και ενσωμάτωσης περιθωριακών στοιχείων στη σύγχρονη κοινωνία» με τις ταινίες «Το πορτρέτο μιας γυναίκας σε κατάσταση μέθης. Εισιτήριο χωρίς επιστροφή», «Ορλάντο ή Τα τέρατα της φύσης. Μικρό παγκόσμιο θέατρο σε πέντε επεισόδια» και «Ο Ντόριαν Γκρέι στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου».
Κινηματογράφησε σε βιομηχανικές ζώνες του Βερολίνου και σε αστικά τοπία, τα οποία «μεταμόρφωσε» δίνοντάς τους μια δραματική διάσταση. Και οι τρεις αυτές ταινίες έλαβαν διεθνείς διακρίσεις.
Η συνοδευτική έκθεση στο Ινστιτούτο Γκαίτε εγκαινιάστηκε την Τετάρτη 11 Ιανουαρίου και παρουσιάζει μια αντιπροσωπευτική τομή του κινηματογραφικού και φωτογραφικού έργου της Οτινγλερ σε έξι ενότητες: En face, Mongolia, Theatrum Sacrum, Αγορά, Καθημερινότητα και Αρχιτεκτονική. Θα εκτεθούν 56 φωτογραφίες. Κάποιες προέκυψαν παράλληλα με τα κινηματογραφικά έργα της και κάποιες προέρχονται από αυτά.
Οι εικόνες της (είτε ως φωτογραφική είτε ως κινηματογραφική τέχνη) έχουν παρουσιαστεί σε μεγάλες εκθέσεις (π.χ. Documenta), γκαλερί και μουσεία του κόσμου (π.χ. Museum of Modern Art New York) και συμπεριληφθεί σε σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές τέχνης.
Η έκθεση θα διαρκέσει ως την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου. (Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα ως Παρασκευή 9.00-19.00, Σάββατο 9.00-13.00). Ινστιτούτο Γκαίτε: Ομήρου 14 -16 Αθήνα.
