Ο πρώτος Πρόεδρος της πΓΔΜ Κίρο Γκλιγκόροφ πέθανε πλήρης ημερών, σε ηλικία 95 ετών, στο σπίτι του στα Σκόπια. Η κηδεία του θα γίνει την Τρίτη το απόγευμα.
Ηταν ο πρώτος Πρόεδρος μετά την απόσχιση (και εν συνεχεία ανεξαρτητοποίηση της πΓΔΜ) από την τότε Γιουγκοσλαβία, ο οποίος χρησιμοποίησε ελληνικά σύμβολα (τον Ηλιο της Βεργίνας, στη σημαία) για το νέο κράτος του και επέβαλε τη συνταγματική ονομασία «Μακεδονία».
Πριν από τρία χρόνια ο Γκλιγκόροφ «άδειασε» ωστόσο τους εθνικιστές στα Σκόπια και την κυβέρνηση Γκρουέφσκι, δηλώνοντας «είμαστε Σλάβοι και ήρθαμε μετά τον Μέγα Αλέξανδρο στην περιοχή». Για όλα όσα συνέβαιναν στην πατρίδα του, και κυρίως για αυτούς που προσπαθούσαν να πείσουν ότι οι Σκοπιανοί είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Γκλιγκόροφ έλεγε τα τελευταία χρόνια της ζωής του: «Σοβαροί ιστορικοί γελούν με όλα αυτά που συμβαίνουν στην χώρα μου τα τελευταία χρόνια. Αυτά είναι αστειότητες. Κομμάτι της Ελλάδας είναι σήμερα το μεγαλύτερο τμήμα της γεωγραφικής Μακεδονίας.
»Ασφαλώς κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα της Ελλάδας στα εδάφη αυτά και βεβαίως το δικαίωμά της να τα διατηρήσει. Πρέπει όμως να καταλάβει πώς ζούμε σε μία περιοχή που αποκαλείται Μακεδονία και πιστεύω πως έχουμε και εμείς το δικαίωμα να αυτοαποκαλούμαστε Μακεδόνες, χωρίς αυτό να δημιουργεί πρόβλημα».
Ο Γκλιγκόροφ γεννήθηκε στην πόλη Στιπ, το 1917 και σπούδασε νομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πήρε ενεργό μέρος στο αντιφασιστικό κίνημα. Μετά το τέλος του πολέμου εργάσθηκε σε ομοσπονδιακές θέσεις στο Βελιγράδι με αρμοδιότητα την Οικονομία.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 πήρε μέρος στην κυβέρνηση του Αντε Μάρκοβιτς με στόχο την εφαρμογή της οικονομίας της αγοράς. Στις 27 Ιανουαρίου του 1991 εξελέγη πρώτος Πρόεδρος της πΓΔΜ και επανεξελέγη το 1994 με πενταετή θητεία. Τον Οκτώβριο του 1995 επέζησε δολοφονικής απόπειρας στο κέντρο των Σκοπίων.
Την τελευταία φορά που απασχόλησε τα ελληνικά, αλλά και τα σκοπιανά ΜΜΕ, ήταν η αποκάλυψη ότι εξωθεσμικά στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης του 1993 επιχείρησαν να τον εξαγοράσουν με ένα εκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος είχε πει: «Την εποχή εκείνη πληροφορήθηκα πως, χωρίς να το γνωρίζω, αντιπροσωπείες μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών πραγματοποιούσαν μυστικές συναντήσεις για ανταλλαγή πληροφοριών. Οταν το έμαθα κάλεσα στο γραφείο μου τον υπουργό Εσωτερικών Φριτσκόφσκι και ζήτησα εξηγήσεις. Εκείνος μου είπε πως επρόκειτο για μία φυσιολογική διαδικασία ανάμεσα στις μυστικές υπηρεσίες για τη συγκέντρωση πληροφοριών. Στην ίδια συζήτηση πληροφορήθηκα ότι ο στρατηγός Γρυλλάκης βρισκόταν στα Σκόπια γιατί είχε φύγει κρυφά από την Ελλάδα προκειμένου να μην δικαστεί για την υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών σε πολιτικά πρόσωπα».
Ημέρα πένθους η αυριανή
Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ σε έκτακτη συνεδρίαση της κήρυξε την αυριανή, ημέρα εθνικού πένθους στη χώρα για το θάνατο του Κίρο Γκλιγκόροφ.
Η κηδεία του Κ. Γκλιγκόροφ θα γίνει αύριο, στις 14:00 (ώρα Ελλάδας), στο κεντρικό νεκροταφείο των Σκοπίων, «Μπούτελ», ενώ νωρίτερα θα πραγματοποιηθεί επιμνημόσυνη τελετή στη Βουλή της ΠΓΔΜ.
Η κηδεία του Κ. Γκλιγκόροφ είναι προγραμματισμένη να γίνει σε στενό οικογενειακό κύκλο, σύμφωνα με δική του επιθυμία.
Ωστόσο, από την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ προτάθηκε προς την οικογένεια του εκλιπόντα, η κηδεία να πραγματοποιηθεί με την απόδοση επίσημων κρατικών τιμών, καθώς πρόκειται για πρώην πρόεδρο της χώρας.
Ακόμη, από την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ γνωστοποιήθηκε ότι κέρινο ομοίωμα του Κ. Γκλιγκόροφ θα τοποθετηθεί σύντομα στο νεοσύστατο «Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα», το οποίο βρίσκεται στο κέντρο των Σκοπίων.
Η πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της ΠΓΔΜ εξέφρασε τη λύπη της για το θάνατο του Κ. Γκλιγκόροφ και αναφέρθηκε εκτενώς στο ρόλο που διαδραμάτισε αυτός για την ανεξαρτησία της χώρας.
Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοβ, σε γραπτή ανακοίνωσή του, χαρακτηρίζει τον Κίρο Γκλιγκόροφ ως «τον πολιτικό που σφράγισε την εγκαθίδρυση του ανεξάρτητου κράτους της Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι, σε συλλυπητήρια επιστολή προς την οικογένεια του Κ. Γκλιγκόροφ υπογραμμίζει ότι «το έργο του πολιτικού που συνέβαλε τα μέγιστα στην απελευθέρωση, την εγκαθίδρυση, την ανάπτυξη και τη διεθνή αναγνώριση της Μακεδονίας θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μακεδονική ιστορία και τη συλλογική μνήμη του έθνους και των πολιτών της Μακεδονίας».
Ο αρχηγός της αντιπολιτευόμενης «Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης» (SDSM), Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, τόνισε ότι ο Κίρο Γκλιγκόροφ υπήρξε «ο κατ’ εξοχήν πολιτικός που συνέδεσε τους δύο πυλώνες της συγκρότησης του μακεδονικού κράτους: τη Συνέλευση της SNOM το 1944 (σ.σ ανακήρυξη της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» ως μέρος της Λαϊκής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας) και το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας, στις 8 Σεπτεμβρίου 1991».
Ο κ. Τσερβένκοφσκι τόνισε, επίσης, ότι ο Κίρο Γκλιγκόροφ υπήρξε η φωνή της λογικής, όχι μόνο για την ΠΓΔΜ, αλλά για ολόκληρη την περιοχή, σε μια στιγμή που επικρατούσε η τρέλα των εθνικισμών και του πολέμου.
«Ο θάνατός του είναι μεγάλη απώλεια για το κόμμα μας, αλλά ακόμη μεγαλύτερη για το λαό και για τη χώρα μας», κατέληξε ο πρόεδρος του κόμματος SDSM, μέλος του οποίου ήταν ο Κ. Γκλιγκόροφ.
Ο ηγέτης του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI Αλί Αχμέτι δήλωσε ότι ο Κ. Γκλιγκόροφ «αξίζει τον έπαινο για την πλήρη και ειρηνική ανεξαρτητοποίηση της Μακεδονίας από την πρώην Γιουγκοσλαβία».