Η οδύσσεια ενός µηχανικού που επιχειρεί να εκδώσει οικοδοµικές άδειες για υπόλοιπο δόµησης σε οικοδοµές όπου έχουν «τακτοποιηθεί» ηµιυπαίθριοι χώροι αναδεικνύει ένα µέρος του προβλήµατος. Οπως εξηγεί ο ίδιος στο «Βήµα», πολεοδοµία των βορείων προαστίων της Αττικής αρνήθηκε να του εκδώσει οικοδοµική άδεια για υπόλοιπο δόµησης σε οικοδοµή η οποία είχε υπαχθεί στον νόµο για τους ηµιυπαιθρίους ενώ η διαδικασία σε πολεοδοµικό γραφείο της ∆υτικής Αττικής για οικοδοµή µε αντίστοιχες τακτοποιηµένες αυθαιρεσίες προχωρεί κανονικά.
«Ο υπάλληλος στο πρώτο γραφείο µε ρώτησε αν στην οικοδοµή υπάρχουν χώροι που έχουν “τακτοποιηθεί” µε τον νόµο 3843, τους αφαίρεσε από το υπόλοιπο δόµησης και µου είπε ότι ο συντελεστής δόµησης έχει εξαντληθεί. Αντίθετα στο άλλο πολεοδοµικό γραφείο για οικοδοµή µε δηλούµενους ηµιυπαίθριους χώρους εκδόθηκε η οικοδοµική άδεια χωρίς να συµπεριληφθούν οι τακτοποιηµένοι χώροι» τονίζει ο µηχανικός.
Το πρόβληµα παραδέχεται και υπάλληλος πολεοδοµικού γραφείου της ∆υτικής Αττικής. «Υπάρχει σοβαρό πρόβληµα και µε τους δύο νόµους για την τακτοποίηση ηµιυπαιθρίων και αυθαιρέτων. Ουσιαστικά αυτοσχεδιάζουµε» λέειχαρακτηριστικά. Και συνεχίζει: «Αυτό συµβαίνει διότι δεν έχουν αποστείλει “καθαρές” ερµηνευτικές εγκυκλίους. Η µία αναιρεί την άλλη. Και ακόµη χειρότερα, στον νόµο για τα αυθαίρετα έχουµε το πρωτοφανές οι εξηγήσεις να δίδονται µε τη µορφή ερωταπαντήσεων. Εχουν αρχίσει τελευταία να εµφανίζονται δειλά-δειλά άτοµα που υπάχθηκαν στον νόµο για τα αυθαίρετα και ζητούν οικοδοµική άδεια. ∆εν ξέρουµε τι να κάνουµε. Είναι εκατοντάδες τα προβλήµατα» επισηµαίνει ο υπάλληλος της πολεοδοµίας.
Σχετικά µε το θέµα που προέκυψε µε την έκδοση οικοδοµικής άδειας σε οικοδοµές που έχουν τακτοποιηθεί ηµιυπαίθριοι χώροι ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής κ. Ν. Σηφουνάκης ξεκαθαρίζει στο «Βήµα» ότι «όταν υπάρχει κάθετη ή οριζόντια ιδιοκτησία, το παράνοµο του ενός (ο δηλούµενος αυθαίρετος χώρος που τακτοποιήθηκε) δεν επηρεάζει τον άλλο ιδιοκτήτη. Αλλωστε αυτό αναφέρεται σαφώς τόσο στις εγκυκλίους 15 και 17 του νόµου 3843 για τους ηµιυπαιθρίους όσο και στο άρθρο 51, παράγρ. 2 του νόµου 4030. Οταν όµως είναι ένας ο ιδιοκτήτης της οικοδοµής, τότε οι αυθαιρεσίες αφαιρούνται από τον υπολειπόµενο συντελεστή, αν υπάρχει».
Οµως οι ασάφειες δεν αφορούν µόνο το συγκεκριµένο σηµείο του νόµου. Σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας κ. Ν. Ζυγούρη οι δύο νόµοι για την τακτοποίηση των ηµιυπαιθρίων και των αυθαιρέτων «έγιναν πολύ βιαστικά µε σκοπό να εισπράξει το κράτος και όχι να τακτοποιήσει τεχνικά το θέµα, µε συνέπεια να δηµιουργούνται νοµικά κενά που θέλουν ερµηνείες». Οπως υπογραµµίζει «απαιτείται απλοποίηση και κωδικοποίηση της πολεοδοµικής νοµοθεσίας. ∆εν µπορεί το υπουργείο να νοµοθετεί µε ερωταπαντήσεις. ∆εν έχουν καµία νοµική ισχύ. Μάλιστα είναι και ανυπόγρα φες ώστε να µη φέρει κανείς την ευθύνη. Αλλά ούτε µε δηλώσεις και συνεντεύξεις Τύπου µπορεί να νοµοθετεί» αναφέρει ο κ. Ζυγούρης.
Οπως υποστηρίζει ο ίδιος, χρειάζεται µια γενναία παράταση στον νόµο για τα αυθαίρετα – άλλωστε η ρύθµιση για τους ηµιυπαίθριους έχει κλείσει – για να συγκεντρωθούν όλα τα ερωτήµατα που προκύπτουν και να γίνουν όλες οι απαραίτητες ρυθµίσεις. «Είναι αδιανόητο να υπάρχουν ακόµη άλυτα θέµατα και µεγάλος αριθµός πολιτών να παραµένουν αίολοι» λέει ο κ. Ζυγούρης.
Εισπρακτικοί νόμοι
Πενήντα χρόνια πολεοδοµικής αυθαιρεσίας και πολυνοµίας δεν αντιµετωπίζονται, όπως δηλώνει ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) κ. Χρ. Σπίρτζης, ούτε σε δύο µήνες ούτε µε νοµοθετήµατα των οποίων κύριος στόχος είναι ο εισπρακτικός και όχι ο πολεοδοµικός. «Οι νόµοι για την τακτοποίηση των ηµιυπαιθρίων και των αυθαιρέτων έγιναν γρήγορα και µε προχειρότητα» σηµειώνει. Ειδικά για τον νόµο 4014 για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, ο πρόεδρος του ΤΕΕ καταγγέλλει ότι υπάρχουν διευκρινιστικές ερωταπαντήσεις οι οποίες αναιρούν η µία την άλλη, αλλά και στον νόµο για τους ηµιυπαιθρίους παρατηρήθηκαν παρόµοια προβλήµατα. «Για παράδειγµα, αρχικά οι παραβάσεις σχετικά µε τους ηµιυπαίθριους χώρους θεωρούνταν αλλαγή χρήσης και στη συνέχεια υπέρβαση δόµησης» σχολιάζει ο ίδιος.
Στα παράδοξα της πρόσφατης πολεοδοµικής νοµοθεσίας ο κ. Ζυγούρης έχει να προσθέσει άλλο ένα. «Είδαµε και εγκυκλίους να καταργούν νόµους. Αυτό κι αν είναι πρωτοφανές. Ενας νόµος δεν καταργείται µε εγκυκλίους. Για παράδειγµα, στον 4030 ορίζεται ότι για τις µεταβιβάσεις πρέπει να υποβάλλεται τοπογραφικό διάγραµµα εξαρτηµένο από το κρατικό σύστηµα συντεταγµένων, ρύθµιση που αναιρείται µε την τελευταία εγκύκλιο του υπουργείου. Οι συµβολαιογράφοι δεν ξέρουν τι να κάνουν. Αλλοι το δέχονται και άλλοι όχι. Οι µεταβιβάσεις έχουν παγώσει» τονίζει. Και προσθέτει: «Το παράδειγµα αυτό καταδεικνύει ότι ακόµη και οι ασάφειες των νόµων που επιχειρήθηκαν να διευκρινιστούν µε πρόχειρο τρόπο, πόσω µάλλον αυτές που δεν διευκρινίστηκαν ποτέ, δηµιουργούν σοβαρά προβλήµατα». Παράλληλα, όπως επισηµαίνει ο κ. Ζυγούρης, η ατµόσφαιρα στους κόλπους των µηχανικών «έχει πυροδοτηθεί µε την αιφνιδιαστική κίνηση Σηφουνάκη, να αφαιρέσει δικαιώµατα από πολιτικούς µηχανικούς σε παραδοσιακούς οικισµούς και να αναγκάσει χιλιάδες να κλείσουν τα γραφεία τους».
Υπάρχει ωστόσο και κάτι θετικό το οποίο, σύµφωνα µε τον κ. Σπίρτζη, µπορεί να προκύψει από τους δύο νόµους, αλλά αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία και µε τις τακτοποιήσεις των αυθαιρέτων. Οπως εξηγεί, «θα είναι διευκρινισµένο ένα µεγάλο κοµµάτι της πολεοδοµίας και καταγεγραµµένο ένα σηµαντικό ποσοστό αυθαιρεσιών. Παράλληλα έχει ξεκινήσει συζήτηση για αναθεώρηση των τεχνικών κανονισµών – π.χ. του Γενικού Οικοδοµικού Κανονισµού – και της τεχνικής νοµοθεσίας η οποία σε συνδυασµό µε τον νέο τρόπο έκδοσης των οικοδοµικών αδειών και την υλοποίηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων θα σταµατήσει σε σηµαντικό βαθµό την παραβατική συµπεριφορά, το πολεοδοµικό χάος και την ανυπαρξία αξιόπιστων µηχανισµών ελέγχου».
1. Πώς προχωρεί η σύνδεση των αυθαιρέτων µε τα δίκτυα κοινής ωφελείας; Στο άρθρο 24 του 4014 αναφέρει ότι επιτρέπεται η σύνδεση µετά την καταβολή τουλάχιστον της πρώτης δόσης του προστίµου. Οι πολεοδοµίες όµως δεν έχουν λάβει σχετικές οδηγίες, µε συνέπεια να υπάρχουν καθηµερινές συγκρούσεις µεταξύ υπαλλήλων και πολιτών.
2. Αυθαίρετα µε υπερβάσεις ύψους σε περιοχές στις οποίες υπάρχουν πολεοδοµικοί περιορισµοί για το ύψος από την αρχαιολογική υπηρεσία µπορούν να υπαχθούν στη ρύθµιση;
3. Αυθαίρετα των δήµων σε κοινόχρηστους χώρους µπορούν να «τακτοποιηθούν»;
4. Από πού µπορεί να πάρει ο πολίτης το πολυπόθητο έγγραφο της εξαίρεσης από την κατεδάφιση; Το ΤΕΕ είναι νοµικό πρόσωπο δηµοσίου δικαίου αλλά όχι ∆ηµόσιο. Οι πολεοδοµίες ωστόσο δεν εµπλέκονται στη διαδικασία. Ποιος τελικά θα εκδίδει την τελική βεβαίωση;
5. Ενας πολίτης έχει ένα νόµιµο ισόγειο, έχτισε έναν παράνοµο όροφο τον οποίο «τακτοποίησε» και έχει υπόλοιπο δόµησης για έναν τρίτο όροφο. Οµως δεν µπορεί να εκδώσει οικοδοµική άδεια διότι δεν υπάρχουν τα σχέδια του δεύτερου ορόφου. Το ηλεκτρονικό σύστηµα δεν µπορεί ακόµη να δεχθεί σχέδια, άρα δεν µπορούν να εκδοθούν οικοδοµικές άδειες.
6. Ενας πολίτης έχει ένα αυθαίρετο και επιλέγει έναν µηχανικό για να «τρέξει» τη διαδικασία τακτοποίησης. Για να το µεταβιβάσει εκτός από την εξόφληση του προστίµου πρέπει ο µηχανικός να έχει όλα τα απαιτούµενα δικαιολογητικά, µεταξύ των οποίων και το δελτίο δοµικής τρωτότητας. Ακόµη ωστόσο δεν έχει δοθεί από το ΥΠΕΚΑ η σχετική φόρµα. Πώς λοιπόν δηλώνει ο µηχανικός ότι έχει όλα τα δικαιολογητικά; Οπως καταγγέλλουν υπάλληλοι σε πολεοδοµικά γραφεία, όλη η διαδικασία βρίσκεται στον αέρα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
