Ο νέος νόµος-πλαίσιο για τα πανεπιστήµια θα εφαρµοστεί «βήµα-βήµα», δηλώνει ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας και υπεύθυνος για τα θέµατα ανώτατης εκπαίδευσης κ. Κ. Αρβανιτόπουλος. Με δεδοµένο ότι αναµένεται «θερµός Ιανουάριος» στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας, καθώς κανένα πανεπιστήµιο δεν έχει εκλέξει ακόµη Συµβούλιο ∆ιοίκησης µε τις διατάξεις του νέου νόµου, ο κ. Αρβανιτόπουλος απαντάει ότι «ουδείς θα απειλήσει και ουδείς θα απειληθεί». Αναφέρει ότι «η προσπάθεια για την έξοδο της χώρας από την κρίση απαιτεί νωπή εντολή» και προσθέτει ότι η κυβέρνηση Παπαδήµου «έχει ειδικό µεταβατικό χαρακτήρα». «Σε καµία περίπτωση δεν θα υποκύψουµε σε διληµµατικούς εκβιασµούς» τονίζει.
Θα υποστηρίξετε πολιτικά τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΠαΣΟΚ στον χώρο της Παιδείας, με δεδομένο το ανοιχτό μέτωπο στα πανεπιστήμια, αλλά και τις εκκρεμότητες με το νέο Λύκειο και το εξεταστικό;
«Στην Παιδεία, και ειδικότερα στον χώρο της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης, βρισκόµαστε ενώπιον της εφαρµογής ενός νόµου που ψηφίστηκε στη Βουλή από ισχυρότατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο νόµος αυτός εφαρµόζεται σταδιακά µε διάλογο, συνεννόηση και συνεργασία µε την πανεπιστηµιακή κοινότητα. Ακούµε µε µεγάλη προσοχή τις θέσεις τους, τις προτάσεις τους, τα αιτήµατά τους και παρεµβαίνουµε για να δώσουµε λύσεις, όπου υπάρχουν προβλήµατα λειτουργίας. Οπου σηµειώνουµε αδυναµίες στον νόµο, προσπαθούµε να δώσουµε απαντήσεις. Θέλω να πω ότι θα εφαρµόζουµε τον νόµο βήµα-βήµα. Πολιτεία και πανεπιστηµιακή κοινότητα έχουµε κοινό σκοπό. ∆εν είµαστε αντίπαλοι. Είµαστε συνοδοιπόροι στις προσπάθειες για την αναβάθµιση του εκπαιδευτικού συστήµατος της χώρας. Γιατί αυτό απαιτείται από όλους µας, ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο της βαθιάς κρίσης που διέρχεται η πατρίδα µας. Ολοι πρέπει να αρθούµε στο ύψος των περιστάσεων. Και αυτό περνάει µόνο µέσα από την αναβάθµιση των σπουδών».
Τελικά χρειάζεται «Καλλικράτης» στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ;
«Θέλω να θυµίσω ότι τις τελευταίες δεκαετίες ακολουθήθηκε ένα µοντέλο ανάπτυξης στην τριτοβάθµια εκπαίδευση που είχε αρκετές στρεβλώσεις. Πολλές φορές µάλιστα, η δηµιουργία τµηµάτων στα πανεπιστήµια και στα ΤΕΙ, ακόµη και η δηµιουργία Ιδρυµάτων, δεν λογοδοτούσε σε αντικειµενικά και ορθολογικά ακαδηµαϊκά – εκπαιδευτικά κριτήρια. Πολλές φορές εµφιλοχώρησαν προσωπικές φιλοδοξίες, πολιτικά, ακόµη και τοπικιστικά κριτήρια. Αποτέλεσµα είναι να βρισκόµαστε σήµερα µπροστά σε έναν πανεπιστηµιακό χάρτη που χρειάζεται εξορθολογισµό. Αυτός ο εξορθολογισµός όµως πρέπει να υπαχθεί σε έναν εθνικό στρατηγικό σχεδιασµό. ∆εν πρέπει να γίνει ούτε αποσπασµατικά ούτε να µας επιβληθεί από την πραγµατικότητα ή την ανάγκη της στιγµής. Πρέπει επίσης να είναι απόρροια ενός εξαντλητικού διαλόγου ανάµεσα στην Πολιτεία, στην πανεπιστηµιακή κοινότητα και στην κοινωνία, που θα καταλήξει σε µια “υψηλή συµφωνία”».
Υπάρχουν «αδύναμα» σημεία στον νέο νόμο για τα ΑΕΙ και πώς σκέπτεσθε να τα αντιμετωπίσετε;
«Ενας νόµος πουψηφίζεταιαπό την Ελληνική Βουλή και ιδιαιτέρως µε µια τέτοια πλειοψηφία, όπως ο τελευταίοςνόµος για την ανώτατη εκπαίδευση, πρέπεινα προχωρήσει άµεσα σε εφαρµογή και τα αδύνατα ή τα δυσλειτουργικά του σηµεία θα κριθούν στην πράξη. Τότε µόνοµπορούµενα παρέµβουµε και να λύσουµετα σηµείααυτά. Με µικρά και σταθερά βήµατα µπορεί ένας νόµος, αφού εφαρµοστεί, νααξιολογηθεί ύστερααπό ένα εύλογο χρονικό διάστηµα και να βελτιωθεί».
Οι πανεπιστημιακοί κυρίως το τελευταίο διάστημα έχουν δεχθεί επιθέσεις, κατηγορήθηκαν για διαφθορά. Εσείς πώς αισθάνεσθε ως πανεπιστημιακός;
«Τιµώ την πανεπιστηµιακή κοινότητα και την εκπαιδευτική κοινότητα συνολικά. Η συντριπτικήπλειονότητά της, σε αντίξοεςσυνθήκες, µε πενιχρά µέσα και προβληµατική υλικοτεχνική υποδοµή, επιτελεί πολύ σηµαντικό έργο. Είµαι κάθετα αντίθετος στην προσπάθεια απαξίωσης κάθε κοινωνικής οµάδας. Η προηγούµενη κυβέρνηση, τη διετία που πέρασε, επιδόθηκε σε µιαεκστρατεία απαξίωσης πολλών κοινωνικών οµάδων, προκειµένου να περνάει µε µεγαλύτερη ευκολία επώδυνα µέτρα. Αν συνεχίσουµε σε αυτό το µονοπάτι, θα οδηγηθούµε σε κοινωνική ερήµωση και πλήρη διάρρηξη του κοινωνικού µας ιστού. Υπάρχουν φιλότιµοι, έντιµοι, ικανοί λειτουργοί σε κάθε τοµέα. Εχουνυπάρξει βέβαια και κάποιοι επίορκοι λειτουργοί σε τοµείς του ∆ηµοσίου. Καθήκον της Πολιτείας είναι να επιβραβεύει τους πρώτους και να τιµωρεί τους δεύτερους. Οχι να τους ισοπεδώνει όλους. Οι δάσκαλοι, οι καθηγητές, οι πανεπιστηµιακοί πρέπει να αποτελούν πρότυπα της κοινωνίας».
Θα επιμείνουμε λίγο στο θέμα αυτό. Τι λέτε για την κατάργηση των πρυτάνεων και τις απειλές για περικοπή των χρημάτων ή ακόμη και πειθαρχικές ή ποινικές ευθύνες τους αν δεν εφαρμόσουν τον νέο νόμο;
«Οι πρυτάνεις είναι οι νόµιµα εκλεγµένοι διοικούντες των Ιδρυµάτων. Μαζί τους έχω ξεκινήσει έναν ειλικρινή διάλογο για όλα τα ζητήµατα, µεταξύ των οποίων και για τον τρόπο εφαρµογής του νόµου. Εχω την αίσθηση ότι ο διάλογος αυτός θα έχει αίσιο αποτέλεσµα. Πρέπει η κατάσταση στα ΑΕΙ να ηρεµήσει και προς αυτή την κατεύθυνση εργάζοµαι. Ουδείς θα απειλήσει και ουδείς θα απειληθεί. Γι’ αυτό έχουµε ουσιαστικό διάλογο µε την πανεπιστηµιακή κοινότητα. ∆εν έχουµε το δικαίωµα της άγονης πολιτικής αντιπαράθεσης σε αυτή την κρίσιµη περίοδο, µε θύµατα τους φοιτητές».
Κύριε υπουργέ, να πάμε και στα πολιτικά. Υπό ποιες προϋποθέσεις θα δεχόσασταν παράταση του βίου της κυβέρνησης Παπαδήμου;
«Η κυβέρνηση αυτή συγκροτήθηκε κάτω από ειδικές συνθήκες, αναλαµβάνοντας να επιτελέσει µια συγκεκριµένη αποστολή, µέσα σε επακριβώς καθορισµένο χρονικό ορίζοντα. Αυτά τα στοιχεία συνθέτουν το πολιτικό πλαίσιο, το οποίο συναποφάσισαν τα κόµµατα που τη στηρίζουν και το οποίο οριοθετεί, εν τέλει, τον ειδικό µεταβατικό χαρακτήρα της. Ηδη η κυβέρνηση έχει εκπληρώσει κάποιους από τους καθορισµένους στόχους της, όπως την εκταµίευση της έκτης δόσης και την ψήφιση του προϋπολογισµού του κράτους για το 2012. Μένουν, κυρίως, η επιτυχής ολοκλήρωση των κρίσιµων διαπραγµατεύσεων για το PSI και η σύναψη της νέας δανειακής σύµβασης. Μόλις επιτευχθούν και αυτά, θα προκηρυχθούν οι εκλογές. Η προσπάθεια για την έξο δο της χώρας από την κρίση απαιτεί νωπή λαϊκή εντολή».
Αν απαιτηθεί από την τρόικα προεκλογική συμφωνία των κυβερνητικών εταίρων για τη νέα δανειακή σύμβαση, τι θα κάνετε ως ΝΔ; Θα ψηφίσετε και εσείς νέα μέτρα;
«Διαχρονικά, αλλά ιδιαίτερα στις δύσκολες εξελίξεις των τελευταίων µηνών, ο πρόεδρος της Νέας Δηµοκρατίας Αντώνης Σαµαράς απέδειξε έµπρακτα ότι γνώµονας των αποφάσεων του κόµµατός µας είναι η εξυπηρέτηση του εθνικού συµφέροντος και µόνο. Με αυτό το κριτήριο και πάλι ως µόνο γνώµονα η ΝΔ θα σταθµίσει τα όποια νέα δεδοµένα ενδεχοµένως προκύψουν και θα τοποθετηθεί αναλόγως. Εκείνο πάντως που δεν πρόκειται σε καµία περίπτωση να κάνει η ΝΔ είναι να υποκύψει σε διληµµατικούς εκβιασµούς ή να συναινέσει σε µέτρα που θα συρρικνώσουν περισσότερο το εισόδηµα των µισθωτών, των συνταξιούχων και των µικροµεσαίων επαγγελµατιών».
Οπως καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις, η επίτευξη αυτοδυναμίας είναι δύσκολη για τη ΝΔ. Θα βλέπατε θετικά το ενδεχόμενο συνεργασίας, σε προγραμματική βάση, με την κυρία Μπακογιάννη και τον κ. Καρατζαφέρη;
«Αυτό που πρωτίστως καταγράφουν οι δηµοσκοπήσεις είναι η παγίωση του προβαδίσµατος της ΝΔ και η ολοένα διευρυνόµενη διαφορά της από το ΠαΣΟΚ. Το στοιχείο αυτό ενισχύει την πεποίθησή µας ότι, µε τις δυναµικές που θα αναπτυχθούν στην κοινωνία, στις προσεχείς εκλογές θα πετύχουµε αυτοδύναµη πλειοψηφία. Και αυτό εκτιµούµε ότι θα αποτελέσει την ουσιαστική λύση του πολιτικού προβλήµατος της χώρας. Οχι µε όρους οποιουδήποτε τύπου “κοµµατικού πατριωτισµού” αλλά γιατί πιστεύουµε ότι έχουµε διαµορφώσει το προγραµµατικό πλαίσιο που είναι κατάλληλο για να βγάλει τον τόπο από την κρίση. Και αυτό µπορεί να υλοποιηθεί αποτελεσµατικά µόνο αν εφαρµοστεί ως έχει, χωρίς περιττές καθυστερήσεις και χωρίς τους αναπόφευκτους συµβιβασµούς που θα συνεπαγόταν η όποια κυβερνητική συνεργασία µε άλλα κόµµατα που δεν συµµερίζονται πολλές από τις προγραµµατικές µας θέσεις».
«Συµµερίζοµαι πλήρως την έκκλησή σας για εθνική ενότητα και καταλαγή» απαντάει ο πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήµος στο κάλεσµα των πρυτάνεων των δύο µεγαλύτερων πανεπιστηµίων στην πρωτεύουσα, του κ. Θ. Πελεγρίνη από το Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών και του κ. Σ. Σιµόπουλου από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, για παρέµβασή του στην κρίση που έχει ξεσπάσει στην ανώτατη εκπαίδευση. Ωστόσο στην απάντησή του προς τους δύο πρυτάνεις προσθέτει: «Ο νόµος για τα ΑΕΙ είναι νόµος της Πολιτείας και δεν µπορεί να εφαρµόζεται επιλεκτικά . H υπακοή στους νόµους της δηµοκρατίας είναι καθήκον κάθε πολίτη αυτής της χώρας, και κατ’ εξοχήν των πανεπιστηµιακών δασκάλων».
«Πράγµατι, πρέπει να εργαστούµε όλοι, ο καθένας από τη θέση ευθύνης που κατέχει, για να αποκατασταθούν συνθήκες ηρεµίας στα πανεπιστήµια. Ετσι µόνο θα µπορέσουν αυτά να αφοσιωθούν στην αποστολή τους, που είναι όχι µόνο η παραγωγή και µετάδοση της γνώσης, αλλά και η προαγωγή του δηµοκρατικού διαλόγου και του σεβασµού στην αντί θετη άποψη, καθώς και η σφυρηλάτηση µιας κοινωνίας πολιτών, όπου ο καθένας θα λειτουργεί µε αίσθηµα ευθύνης απέναντι στην Πολιτεία και το κοινωνικό σύνολο» υπογραµµίζει ο κ. Παπαδήµος και συνεχίζει:
«Ο νόµος για τη µεταρρύθµιση των πανεπιστηµίων, του οποίου η εφαρµογή παρεµποδίζεται από τµήµατα της πανεπιστηµιακής κοινότητας, ψηφίστηκε από µια µεγάλη πλειοψηφία 255 βουλευτών του Κοινοβουλίου. Στηρίζεται από ευρύτερα τµήµατα της κοινωνίας που αγωνιά για την ανώτατη εκπαίδευση και επιζη τεί ένα καλύτερο πανεπιστήµιο για τα παιδιά της. Τυχόν ατέλειες ενός νόµου σε µια δηµοκρατία θεραπεύονται µέσα από την οδό της νοµοθετικής διαδικασίας και όχι µε την άρνηση της εφαρµογής του νόµου». Αναφερόµενος στους πανεπιστηµιακούς δασκάλους, ο Πρωθυπουργός επισηµαίνει: «Οφείλουν να υπερασπίζονται εµπράκτως τον σεβασµό στο κράτος δικαίου της δηµοκρατικής πολιτείας, ακόµα και µε προσωπική διακινδύνευση. “Τότε εγώ µόνος των πρυτάνεων ηναντιώθην υµίν µηδέν ποιείν παρά τους νόµους” λέει ο Σωκράτης στην Απολογία του». «Ειδικά σε µια περίοδο επώδυνης κρίσης και γενικευµένων θυσιών, η µεταρρυθµιστική προσπάθεια για την ποιοτική αναβάθµιση του δηµόσιου πανεπιστηµίου είναι προσπάθεια για ανάπτυξη, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική προκοπή» επισηµαίνει ο κ. Παπαδήµος και καταλήγει: «Πιστεύω κι εγώ, κύριοι πρυτάνεις, ότι θα συµβάλετε κι εσείς µε το κύρος σας στην εκτόνωση της έντασης και στη δηµιουργία συνθηκών εθνικής συναίνεσης για το καλό του δηµόσιου πανεπιστηµίου και του τόπου».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ