Εξι μήνες μετά την ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Ευάγγελος Βενιζέλος έδωσε χθες τη χαριστική βολή στην ακολουθούμενη εδώ και δύο χρόνια οικονομική πολιτική λέγοντας «δυστυχώς όλες οι θεμελιώδεις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προγνώσεις του αρχικού προγράμματος – του μνημονίου – δεν επιβεβαιώθηκαν. Είμαι εξουθενωμένος, μένω εδώ από εθνικό καθήκον».
Με αυτόν τον τρόπο ο υπουργός που καλείται τώρα να υπογράψει τη νέα δανειακή σύμβαση ύψους 130 δισ. ευρώ με την τρόικα προκειμένου η χώρα να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες ως το 2015 και να παραμείνει στο ευρώ, μετέθεσε τις ευθύνες για την αποτυχία του μνημονίου όσο πιο ξεκάθαρα γινόταν στον Γιώργο Παπανδρέου και στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, παρ’ ότι και ο ίδιος ψήφισε όπως το σύνολο σχεδόν υπουργών και βουλευτών του ΠαΣοΚ τα μέτρα που εφαρμόστηκαν οδηγώντας την οικονομία σε αδιέξοδο.
Η τοποθέτησή του αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς από χθες ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα για το νέο δάνειο, αλλά και τα μέτρα που θα κριθούν απαραίτητα ώστε η Ελλάδα ως το 2015 να πετύχει τη συρρίκνωση του ελλείμματος κάτω από 3% του ΑΕΠ και να σταθεί στα πόδια της.
Η τοποθέτηση του κ. Βενιζέλου, δεδομένου ότι από την έκβαση των διαπραγματεύσεων εξαρτάται και ο χρόνος διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών, δημιουργεί ισχυρή πίεση στα κόμματα και στους υπουργούς να τοποθετηθούν επί της ουσίας για την κατεύθυνση που πρέπει να δοθεί στην οικονομική πολιτική ώστε να αρθεί το σημερινό αδιέξοδο που έχει προκληθεί από τη συνεχή μείωση των εισοδημάτων, της κατανάλωσης και την κατάρρευση των επενδύσεων.
«Ζούμε ένα θρίλερ»
«Αν θέλετε να σας περιγράψω τους πεντέμισι-έξι μήνες που είμαι στο υπουργείο Οικονομικών, πρόκειται για μια διαρκή, εναγώνια προσπάθεια, για ένα θρίλερ, προκειμένου να κρατηθούμε όρθιοι» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός, θυμίζοντας τα διαλυτικά φαινόμενα στο ΠαΣοΚ και στην κοινοβουλευτική ομάδα για την ψήφιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και εν συνεχεία του πολυνομοσχεδίου με τα μέτρα (μισθολόγιο, εφεδρεία, ειδικό τέλος της ΔΕΗ) που χαρακτήρισε «δραματικά».
«Ολα αυτά», είπε, «συνέπεσαν με μια πολιτική περίοδο κρίσης, με μεγάλα ζητήματα τα οποία άνοιξαν και τα οποία μας οδήγησαν στην αλλαγή της κυβέρνησης της χώρας. Στην αποχώρηση του πρωθυπουργού κ. Παπανδρέου, στην επιλογή ενός άλλου πρωθυπουργού, του κ. Λουκά Παπαδήμου, στη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας και του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού, στην αλλαγή του πολιτικού τοπίου. Και έτσι τώρα πρέπει να διαπραγματευτούμε το νέο πρόγραμμα και το PSI».
Ερωτηθείς μάλιστα για το αν θα χρειασθούν και νέα μέτρα, τόνισε ότι «αν εφαρμοστεί ο προϋπολογισμός του 2011 όπως έχει προβλεφθεί δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2012, αν καταγραφούν αποκλίσεις, πρέπει να δούμε τι θα γίνει».
Και έσπευσε να διευκρινίσει:
«Αυτό είναι ένα τεράστιο πολιτικό ζήτημα, για το οποίο πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη όλες οι πολιτικές δυνάμεις και αυτές που στηρίζουν την κυβέρνηση Παπαδήμου και αυτές που διεκδικούν να κυβερνήσουν τον τόπο και να του δώσουν μια άλλη κατεύθυνση και μια άλλη προοπτική».
«Δεν νομίζω ότι είναι η στιγμή τώρα και θα έλεγα και η δική μου ευθύνη να αναλάβω αυτό το φορτίο. Αυτό το φορτίο, της εκτίμησης της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2011, πρέπει να το αναλάβει η κυβέρνηση η οποία θα σχηματιστεί μετά από νωπή εντολή του ελληνικού λαού και βεβαίως πρέπει αυτό να συνιστά δέσμευση της χώρας, πρέπει να συνιστά διασφάλιση της συνέχειας της Πολιτείας και πρέπει να υπάρχει ενεργός συμμετοχή και υποστήριξη των ελλήνων πολιτών».
Η ύφεση διαλύει τα πάντα
Αξιοσημείωτη είναι η σημείωση του ότι «δεν αρκεί να υπάρχει φοροδοτική ικανότητα, δεν αρκεί να υπάρχει μηχανισμός φοροεισπρακτικός, δεν αρκεί να υπάρχει διάθεση συμμόρφωσης του πολίτη, πρέπει να υπάρχει και οικονομικό αντικείμενο, πρέπει να υπάρχει και οικονομική δραστηριότητα, πρέπει η αγορά να κινηθεί. Κι αυτή είναι η μεγάλη δυσκολία, αυτή είναι η αλήθεια μπροστά στην οποία βρισκόμαστε και αυτή την αλήθεια τη συζητήσαμε και με τον πρωθυπουργό, θα τη συζητήσουμε και στο Υπουργικό Συμβούλιο, ανοιχτά με όλες τις λεπτομέρειες και θα τη συζητήσουμε και με τους αρχηγούς των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση».
Αποστάσεις από Παπανδρέου
Ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος συνηθίζει να λέει σε κλειστό κύκλο «ό,τι και να κάνω βρίσκω μπροστά μου τα λάθη στο DNA του μνημονίου», τόνισε δημόσια, παρουσία όλων των συντακτών του υπουργείου Οικονομικών, ξένων ανταποκριτών και στελεχών του υπουργείου Οικονομικών που είχαν ευθύνη για τη σύνταξη του μνημονίου όταν προσέφυγε η χώρα στο ΔΝΤ, τα εξής:
«Από τον Μάιο του 2010 έως τον Ιούνιο του 2011, αυτή την πρώτη καθοριστική χρονιά, ως υπουργός Εθνικής Αμυνας, είχα την ευκαιρία και στην Κυβερνητική Επιτροπή και στο Υπουργικό Συμβούλιο να διατυπώνω πολύ συγκεκριμένες απόψεις και πάντα τόνιζα αυτό που λέω και τώρα, ότι δυστυχώς όλες οι θεμελιώδεις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προγνώσεις του αρχικού προγράμματος δεν επιβεβαιώθηκαν.
Δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις για το μέγεθος της ύφεσης, δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις για τον χρόνο επανόδου της αγοράς στις διεθνείς αγορές, δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις σε σχέση με τη δημοσιονομική προσαρμογή γιατί δημοσιονομική προσαρμογή υπό συνθήκες διογκούμενης και σωρευμένης ύφεσης και με αυξημένο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους δεν μπορείς να πετύχεις εύκολα.
Αρα λοιπόν, το ζήτημα δεν είναι αν μπορούμε να πάρουμε νέα εισπρακτικά μέτρα, νέα εισπρακτικά μέτρα δεν μπορούμε και δεν πρέπει να πάρουμε. Το θέμα δεν είναι αν μπορούμε να μειώσουμε κι άλλο τις δαπάνες, τις δαπάνες πρέπει να τις μειώσουμε κι άλλο, αλλά αυτό δεν αρκεί. Το θέμα είναι αν μπορούμε ν’ αλλάξουμε το συνολικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε».
Και σημείωσε:
«Το μεγάλο πρόβλημα είναι η κατάσταση της πραγματικής οικονομίας, η ύφεση. Η ύφεση που έχει ξεπεράσει κάθε πρόγνωση και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η ύφεση, η οποία είναι σωρευτική, η οποία ήδη αυτή τη στιγμή διανύει το τρίτο συνεχόμενο έτος και ετοιμαζόμαστε φυσικά για μία ύφεση για τέταρτο έτος το 2012. Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει και για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να αλλάξουμε τα επίπεδα ρευστότητας μέσα στην αγορά. Αν δεν έρθει το χρήμα αυτό, αν το κράτος δεν πληρώσει τις δικές του ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, αν μέσω αυτών που θα λάβουν τα όσα θα λάβουν από το κράτος δεν πληρωθούν υπερεργολάβοι και υποκατασκευαστές, αν οι μεγάλοι ανάδοχοι του Δημοσίου δεν διοχετεύσουν το χρήμα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που λειτουργούν ως αστερισμός γύρω από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, δεν πρόκειται να αλλάξει το κλίμα.
Αν οι τράπεζες δεν νιώσουν ασφαλείς μέσα από την ανακεφαλαιοποίησή τους και δεν φτάσουμε μέσα από την εξυγίανση και τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος σε ένα άλλο κλίμα σε σχέση με την πιστωτική επέκταση, τη χορήγηση δανείων και προς τις επιχειρήσεις και προς τα νοικοκυριά, δεν θα αλλάξει το κλίμα αυτό».
«Φέρτε πίσω τις καταθέσεις»
Κλείνοντας έκανε έκκληση στους φορολογουμένους:
1. Οποιος έχει πραγματικά τη δυνατότητα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, δεν χρειάζεται να συγκρούεται με τον διοικητικό μηχανισμό του κράτους ή να εξαντλεί τις δυνατότητες δικαστικής προστασίας για να αποφύγει την πληρωμή φόρων.
2. Οποιος έβγαλε χρήματα (καταθέσεις) στο εξωτερικό, να τα επαναπατρίσει καθώς στερούν πολύτιμη ρευστότητα από τις τράπεζες και την οικονομία.