«Δεν ψάχνουµε για αρχηγό, ψάχνουµε για συµπορευτές» επισηµαίνει ο κ. Δ. Ρέππας στη συνέντευξη που παραχωρεί στο «Βήµα της Κυριακής», αποδεχόµενος ότι το ΠαΣΟΚ βρίσκεται σε µια οριακή στιγµή της πορείας του και προτείνοντας να αναζητήσει λύσεις στη βάση του.
Προσθέτει όµως ότι ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να µπορεί να υποστηρίξει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΠΑΣΟΚ στη δηµόσια ζωή. Τάσσεται υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας συγγενών πολιτικά δυνάµεων, αλλά δεν βλέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για τη δηµιουργία νέου κεντρώου κόµµατος.
«Εκτός αν µιλούµε για αυτοδηµιούργητα ψώνια και αυτοδίδακτους σωτήρες που ασφαλώς µπορούν να ιδρύσουν ο καθένας το δικό του φορητό κόµµα» παρατηρεί.
Πιστεύετε ότι ο Γ. Παπανδρέου θα μπορούσε να είναι υποψήφιος Πρωθυπουργός στις εθνικές εκλογές;
«Nαι, θα µπορούσε. Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει τις προδιαγραφές για να κατέχει υψηλά αξιώµατα στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Αν αυτά που πρότεινε ο Γ. Παπανδρέου από τις αρχές του 2010 είχαν υιοθετηθεί στην ΕΕ, τα πράγµατα θα είχαν εξελιχθεί προς το καλύτερο. Ας µην κάνουµε λοιπόν αξιολογήσεις σ’ ένα κλίµα που περισσεύει το πάθος και λείπει η ψυχραιµία».
Αν ωστόσο αποφασίσει να αποχωρήσει εκτιμάτε ότι θα πρέπει να υποδείξει τον διάδοχό του ή είναι καλύτερα να αφήσει το πεδίο ελεύθερο;
«Ασφαλώς το πεδίο είναι ελεύθερο για όλους, αλλά το θέµα µας δεν είναι ο διάδοχος, µετά τα όσα προηγήθηκαν, αλλά η δυναµική και η προοπτική που δηµιουργεί για ό,τι θα ακολουθήσει. Ας µη µας διαφεύγει πως εκτός από το άλογο, το κυριότερο είναι να υπάρχει το κάρο και να είναι γεµάτο. Εχουµε ως πολιτικό κόµµα καταστατικό, όργανα και διαδικασίες για να πάρουµε τις αποφάσεις µας. Αλλος τρόπος δεν υπάρχει».
Υπάρχει κάποιο πρόσωπο σήμερα που να συσπειρώνει την παράταξη;
«Για τη συσπείρωση της παράταξής µας χρειάζεται πάνω απ’ όλα όραµα και έµπνευση. Στην πράξη αυτό σηµαίνει σαφή ταυτότητα και εξωστρεφή λειτουργία, καθώς και διαµόρφωση ενός ισχυρού πολιτικού κέντρου. Στις νέες κυβερνητικές συνθήκες το κόµµα µπορεί να είναι χρήσιµο όταν έχει ξεπεράσει την ασθένεια του προγραµµατικού και οργανωτικού αυτισµού. Στο ΠαΣΟΚ δεν έλειψαν και δεν λείπουν τα πρόσωπα. Αυτό δεν φτάνει. Προέχει η πίστη σ’ έναν κοινό σκοπό και η αφοσίωση για την επίτευξή του».
Εκδηλώνεται όμως σαφής δυσαρέσκεια των πολιτών όχι μόνο για τις πολιτικές που συνδέονται με το ΠΑΣΟΚ, αλλά και για τα πρόσωπα.
«Ουδέποτε µε κατείχε το σύνδροµο της Ιφιγένειας. Αλλά οφείλουµε να αποδεχτούµε πως το αίτηµα για αλλαγές στο ΠΑΣΟΚ έχει περιεχόµενο που αφορά και εµάς ως πρόσωπα. Μπορεί να έχει βάση και η σκέψη ότι για να µην “καταργηθεί” το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αυτοκαταργηθούµε εµείς».
Δηλαδή να περάσει η ηγεσία σε μια νέα γενιά στελεχών;
«Η ανανέωση σε έναν πολιτικό φορέα δεν είναι µέρος της φυσιολογίας του απλώς, είναι µια κατάκτηση. Οι επετηρίδες και οι ταξινοµήσεις παραπέµπουν σε κόµµατα που δεν µπορούν να παρακολουθήσουν τον ρυθµό της κοινωνικής εξέλιξης και γίνονται ουρά της Ιστορίας. Από την άλλη όµως, σε µια ηγεσία η συλλογική µνήµη και η πολιτική πείρα είναι στοιχεία ανεκτίµητα. Θυµίζω πως το ΠΑΣΟΚ έχει αναδείξει όλους τους αρχηγούς του σε πρωθυπουργούς της χώρας. Στοιχείο κάθε φορά του ηγέτη του είναι, µεταξύ άλλων, και αυτό της επιβεβαίωσης του ρόλου του ΠαΣΟΚ ως µεγάλου πρωταγωνιστή στη δηµόσια ζωή της χώρας».
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είπε ότι το μνημόνιο οδήγησε τους πολίτες στη φτώχεια και την Ελλάδα σε εθνική ταπείνωση. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
«Πιστεύω ότι πρέπει πάντοτε να είµαστε µετριοπαθείς και µετριόφρονες, χωρίς να ξεχνούµε τον λόγο για τον οποίο οι πολίτες µας έδωσαν την εντολή τους. Προσέχω το τι λέγεται, αλλά και τον τρόπο µε τον οποίο λέγεται πριν καταλήξω στο συµπέρασµά µου. Εδώ δεν συµφωνώ. Είναι αλήθεια ότι εκ του αποτελέσµατος µπορεί κάποιος να αναδείξει αυτό που χάθηκε και λείπει. Ας µην είναι όµως µέτρο σύγκρισης µόνο αυτό που χάθηκε, αλλά και αυτό που ήταν βέβαιο ότι θα είχε χαθεί αν δεν κάναµε αυτή την τιτάνια προσπάθεια».
Γνωρίζετε αν υπήρξαν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που υπονόμευσαν αυτή την προσπάθεια; Επίσης λέγεται ότι σε συνεργασία με συμφέροντα έριξαν την κυβέρνηση.
«Ειλικρινώς δεν θυµάµαι να υπήρξε κοινοβουλευτική πλειοψηφία µε τόσο αυτοθυσιαστικό χαρακτήρα. Πώς αλλιώς θα κατορθώνονταν αυτές οι αλλαγές; Οι βουλευτές συµφωνούν µε ένα πολιτικό σχέδιο και αν χρειάζεται να συγκρουστούν το κάνουν. Ασφαλώς όµως δεν είναι πολιτικό σχέδιο η τυφλή σύγκρουση, όπως και η ψηφοθηρική κολακεία των πολιτών. Και τα δύο είναι πολιτικά ιδιοτελή και ύποπτα. Οσον αφορά την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχουµε την πρόσφατη οµιλία του Γ. Παπανδρέου στη Βουλή κατά τη συζήτηση του προϋπολογισµού, ο οποίος είπε ότι “η κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήµου ήταν για µένα επιλογή”. Αλλά πρέπει να παραδεχθούµε ότι οδηγηθήκαµε σ’ αυτή την εξέλιξη µέσω παροχής από κάποιους ψήφου εµπιστοσύνης µιας χρήσεως».
Οι εσωκομματικές διαδικασίες πρέπει να γίνουν πριν ή μετά τις βουλευτικές εκλογές, ώστε να μη διαταραχθεί η συνοχή της κυβέρνησης;
«Σκοπός είναι να επιτύχουµε ένα δηµιουργικό τετ α τετ µε τους πολίτες, µια αδιαµεσολάβητη εξήγηση χωρίς παραµορφωτικούς ενδιάµεσους. Να έχει τον πρώτο λόγο η βάση, που ο λόγος της είναι λόγος θυµού και πρέπει να γίνει λόγος πίστης για τη συνέχεια. Ας προβληµατιστούµε ποια είναι η στιγµή για µια ψύχραιµη ανάλυση και λήψη υπεύθυνων αποφάσεων σαν θεµέλιο µιας νέας αλλαγής. Αυτή την ώρα δεν ψάχνουµε για αρχηγό, για συµπορευτές ψάχνουµε».
Είχατε μεγάλη αντιπαράθεση με τη ΝΔ για το θέμα της εφεδρείας και των προσλήψεων. Μπορεί να παραγάγει έργο η κυβέρνηση όταν τα κόμματα που τη στηρίζουν βρίσκονται σε άτυπη προεκλογική προετοιμασία και αλληλοσυγκρούονται;
«Θυµίζω πως έχουµε µια κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας µε υφιστάµενη κατά τα άλλα κοινοβουλευτική αυτοδυναµία ενός κόµµατος. Σέβοµαι την αυτοτέλεια των άλλων κοµµάτων. Αφού όµως ανταποκρινόµαστε στην πρόσκληση να δώσουµε µάχη στα εθνικά σύνορα εγκαταλείποντας τα κοµµατικά χαρακώµατα προκαλεί έκπληξη η επινόηση της αντισυµπολίτευσης – µια στάση που δυσχεραίνει την κυβέρνηση και ζηµιώνει τη χώρα».
Πιστεύετε στις κυβερνήσεις συνεργασίας και έπειτα από τις βουλευτικές εκλογές;
«Εδώ και έξι µήνες είπα δηµοσίως πως τη συνεργασία θα την επιβάλει η ίδια η ζωή. Είµαι υπέρ των συνεργασιών. Οχι µόνο σε έκτακτες περιόδους, όπως αυτή που διανύουµε, αλλά ως σταθερή επιλογή από θέση αρχής, υπό την προϋπόθεση βεβαίως των προγραµµατικών συγκλίσεων για να είναι η συνεργασία στέρεα και µακράς πνοής. Αυτό σηµαίνει συνεργασία συγγενών δυνάµεων. Απέναντι σε µια κυβέρνηση που οι εταίροι αντιπαρατίθενται για να υπερτονίσουν τις έτσι κι αλλιώς υπαρκτές διαφορές τους, προτιµώ µια κυβέρνηση µε σαφή ταυτότητα και χρώµα. Η χώρα χρειάζεται τα µεγάλα κόµµατα, χρειάζεται και τις συνεργασίες των κοµµάτων, όχι όµως ως προϊόν καταναγκασµού, αλλά ως επιλογή που ανταποκρίνεται στο µήνυµα των καιρών. Οπως εκτιµώ εγώ, µπορεί να πετύχει µια συνεργασία του ΠΑΣΟΚ µε συγγενείς πολιτικές δυνάµεις».
Αν τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ παραμείνουν κοντά στο 20%, θεωρείτε ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος διάσπασης του κόμματος;
«Είµαστε σε µία οριακή στιγµή. ∆εν είναι πρώτη φορά. Και πάλι θα αντιστρέψουµε τη φορά των πραγµάτων. Η ασπίδα του ΠΑΣΟΚ ήταν και είναι η βάση του. Ο µεγαλύτερος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι η ψευδαίσθηση του αναντικατάστατου και της µοναδικότητας, που αν επικρατήσει θα έχει ολέθριες συνέπειες. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να αναπτύξει τις λειτουργίες του. Η δηµοκρατική πρόκληση έχει αυτονόητη απάντηση: περισσότερη δηµοκρατία. Αυτή θα αποτρέψει και πάλι οποιαδήποτε ενδεχόµενη δική µας µετριότητα».
Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος για νέο κόμμα στον χώρο του κέντρου;
«Ξέρετε, τα κόµµατα δεν τα δηµιουργούν οι ιδρυτές τους. Αυτοί απλώς ερµηνεύουν τη θέληση των πολλών που ωρίµασε για να πάρει υλική υπόσταση. Ισως κόµµατα µε σφραγίδες να δηµιουργηθούν πολλά. Αν όµως δεν προκύπτουν µέσα από µια κοινωνική διεργασία, µια λαϊκή έκρηξη, δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά ληξιπρόθεσµες φιλοδοξίες ατόµων. ∆εν βλέπω προϋποθέσεις κοινωνικών συνθηκών και ηγετικών προσόντων µαζί, έξω από τον εν δυνάµει πασοκικό χώρο. Εκτός αν µιλούµε για αυτοδηµιούργητα ψώνια και αυτοδίδακτους σωτήρες που ασφαλώς µπορεί να ιδρύσουν ο καθένας το δικό του φορητό κόµµα».