«Σκεφτόµουν τις προάλλες πόσες οµοιότητες έχουν τελικά δύο φαινοµενικώς εντελώς ανόµοια επαγγέλµατα. Ο κόσµος του χρηµατιστηρίου και των επενδύσεων δεν νοµίζω να απέχει και τόσο από τον κόσµο της σόουµπιζ. Και στους δύο ο παράγοντας του ρίσκου είναι τεράστιος. Οπως ποτέ δεν ξέρεις τι θα ξηµερώσει την εποµένη στο χρηµατιστήριο, έτσι και στη δική µου δουλειά: παίζεις σε ένα θεατρικό ή κινηµατογραφικό έργο που νιώθεις ότι είναι κοµµένο και ραµµένο για να γίνει επιτυχία. Και όµως, τελικά δεν επικοινωνεί µε το κοινό. Ή το αντίθετο». Ο Τζέρεµι Αϊρονς µιλάει αργά κοιτάζοντας αφηρηµένος το κενό καθισµένος στο δωµάτιο του ξενοδοχείου Westin του Βερολίνου. Χαµογελάει πονηρά όταν του ζητώ ένα παράδειγµα γι’ αυτά που είπε. Την ίδια ώρα παρατηρώ πόσο στυλάτος είναι – όπως πάντα.
«Οταν γύριζα τον “Ανθρωπο µε τη σιδερένια µάσκα” µε έναν εντελώς άπειρο σκηνοθέτη ( Ράνταλ Γουόλας ), ήµουν τόσο βέβαιος ότι είχαµε ένα φιάσκο στα χέρια µας που έλεγα µέσα µου: “Αν λειτουργήσει αυτό το πράγµα, θα φάω το καπέλο µου”. Οταν αργότερα έγινε η πρεµιέρα στη Νέα Υόρκη, ο κόσµος χειροκροτούσε όρθιος! “Αυτό το καπέλο θα πρέπει να φαγωθεί!” παραδέχθηκα. Από την άλλη, αν ξέραµε από πριν το αποτέλεσµα, θα ήµασταν όλοι επιτυχηµένοι».
Οι ρίζες του παραλληλισµού του κόσµου της σόουµπιζ µε εκείνον της οικονοµίας και των επιχειρήσεων που έκανε ο Αϊρονς βρίσκονται στο θέµα της τελευταίας ταινίας του, «Ο δρόµος του χρήµατος» («Margin call»). Ηταν η αφορµή για αυτή τη συνάντησή µας στο Βερολίνο, όπου τον περασµένο Φεβρουάριο έκανε την παγκόσµια πρεµιέρα της. ∆έκα µήνες µετά ανοίγει και στην Ελλάδα.
Υπό τις οδηγίες ενός πρωτόβγαλτου σκηνοθέτη, του Τζέι Σι Τσάντορ, ένα εκλεκτό καστ ηθοποιών – ανάµεσά τους οι Κέβιν Σπέισι, Στάνλεϊ Τούτσι, Πολ Μπέτανι, Ντεµί Μουρ και βεβαίως ο Αϊρονς – συµπρωταγωνιστεί σε αυτό το «θρίλερ οικονοµίας» που επιστρέφει στα πρώτα στάδια της οικονοµικής κρίσης του 2008 και µέσα στον δραµατουργικό χρόνο ενός 24ώρου ξεσκεπάζει όλο το παρασκήνιο που λαµβάνει χώρα στα ρετιρέ των φωταγωγηµένων ουρανοξυστών του Μανχάταν.
«Μπήκα κάπως αργά σε αυτή την ταινία, µε µόλις πέντε ηµέρες προετοιµασίας και ενώ τα γυρίσµατα είχαν ξεκινήσει» λέει ο Αϊρονς. «Αλλά µπήκα γιατί µε ενδιέφερε το θέµα, το οποίο, για να σας πω την αλήθεια, δεν πολυκαταλάβαινα. Θυµόµουν τους τίτλους των πρωτοσέλιδων που αναφέρονταν στους “µπάσταρδους τραπεζίτες”. Και να που τώρα είχες ένα σενάριο που σου έλεγε µε µορφή µυθοπλασίας τι πραγµατικά συνέβη. Αλλά ήταν µια ιστορία για προσωπικότητες, όχι για νούµερα και αριθµούς. Γι’ αυτό και µε προσέλκυσε».
Ο Τζέρεµι Αϊρονς πιστεύει ότι η ανθρώπινη προσέγγιση είναι η ιδανικότερη ακόµη και σε θέµατα δύσκολα, όπως το χρηµατιστήριο και οι τράπεζες. «Το βλέπω και στην καθηµερινότητά µου» λέει. «Εχω κάποια χρήµατα στην άκρη και συχνά πιάνω τον εαυτό µου να ρωτάει ανθρώπους µε εξουσία αλλά και ειδικούς για το τι µέλλει γενέσθαι µέσα σε αυτούς τους ταραγµένους καιρούς που ζούµε. Συχνά οι απόψεις διίστανται, αλλά, αν κάτι µου µένει από αυτές τις συζητήσεις, είναι η αίσθηση που υπάρχει στον αέρα, µια απλή αίσθηση η οποία τελικά ορίζει τις πράξεις αυτών των ανθρώπων».
Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που ο Αϊρονς διαβάζει τους «Financial Times» σε καθηµερινή βάση. Το ενδιαφέρον του κεντρίζουν κυρίως οι ραγδαίες οικονοµικές εξελίξεις. «Προκαλούν µεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα αθλητικά ή από την πολιτική» λέει.
Είναι κάπως παράξενο να ακούς τον Τζέρεµι Αϊρονς να σου λέει ότι τα χρήµατα δεν τον ενδιέφεραν ποτέ. «Ισως επειδή ύστερα από 30 χρόνια δουλειάς έχω αποκτήσει αρκετά ώστε να µην ανησυχώ για την επόµενη ηµέρα» εξηγεί. «Μου αρέσουν τα κτίρια και προσπαθώ να επενδύω εκεί τα λεφτά µου, αγοράζοντας σπίτια σε διάφορα µέρη του κόσµου. Παλαιότερα µου έλεγαν να φυλάω τα χρήµατά µου για τη σύνταξη και εγώ έλεγα ότι δεν µε ενδιαφέρει η σύνταξη, µε ενδιαφέρουν οι πίνακες. Με ενδιαφέρει να ξοδέψω τα λεφτά µου σε κάτι που θα απολαύσω ή που θα µου είναι χρήσιµο».
Ταυτόχρονα παραδέχεται ότι «είναι γελοίο κάποιος σαν εµένα να λέει ότι δεν τον ενδιαφέρουν τα χρήµατα. Πιστεύω όµως ότι τα χρήµατα είναι σηµαντικά για κάποιον που δεν τα έχει… Ποτέ δεν πίστεψα ότι τα λεφτά σε κάνουν ευτυχισµένο. Οταν δεν τα έχεις όµως, µπορεί να γίνεις πολύ µίζερος».
«Πολύς κόσμος αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να αντιλαμβάνομαι τον κόσμο του χρηματιστηρίου από τη στιγμή που δεν έχω δουλέψει σε αυτόν. Δεν χρειαζόταν να δουλέψω γιατί καταλαβαίνω τους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί» λέει ο σκηνοθέτης της ταινίας «Ο δρόμος του χρήματος» Τζέι Σ. Τσάντορ, του οποίου ο πατέρας είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του στη Merrill Lynch για περίπου 40 χρόνια. «Η Γουόλ Στριτ δεν είναι μια καλά διοικούμενη επιχείρηση» συνεχίζει ο Τσάντορ, ο οποίος παραδέχεται ότι μια ανάμνηση που δεν θα φύγει ποτέ από το μυαλό του είναι η ευκολία με την οποία ο πατέρας του προσλάμβανε ή απέλυε ανθρώπους. «Στη Γουόλ Στριτ θα βρεις καλούς χρηματιστές, καλούς επενδυτές και πολύ καλούς πωλητές. Αν όμως βάλεις όλη αυτή τη μηχανή να δουλέψει ως κερδοφόρα επιχείρηση, την έχεις πατήσει».
Η ταινία «Ο δρόμος του χρήματος» θα προβάλλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου, σε διανομή Σπέντζος Φιλμ
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
