Σε σαφή καταδίκη της Ελλάδος (με ψήφους 15 έναντι ενός) για παραβίαση του Αρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας με αφορμή τη στάση της στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 προχώρησε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η ανάγνωση της απόφασης βρίσκεται σε εξέλιξη από τον πρόεδρο του Δικαστηρίου, αλλά σύμφωνα με τα όσα έχουν μέχρι στιγμής ειπωθεί, η κυβέρνηση Καραμανλή παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία. Ωστόσο, και πάλι με συντριπτική πλειοψηφία, το Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα των Σκοπίων ώστε η Ελλάδα να συμμορφώνεται πλέον πλήρως στο μέλλον με την απόφαση αυτή σε διεθνείς οργανισμούς.
Συγκεκριμένα, και όσον αφορά στο Αρθρο 11, παράγραφος 1 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, το Δικαστήριο θεώρησε ότι η πρόβλεψη του κειμένου ότι η Ελλάδα δεν θα φέρει αντίρρηση (objection) στην είσοδο των Σκοπίων σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς εφόσον η χώρα αποπειράται να εισέλθει με το προσωρινό της όνομα πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (πΓΔΜ) έχει ευρεία ερμηνεία. Επομένως, περιλαμβάνει κάθε είδους αντίρρηση και όχι, όπως ισχυρίστηκε η ελληνική πλευρά, ότι το Αρθρο 11, παρ. 1 αφορά μία στενότερη ερμηνεία σχετικά με την ανάγκη η αντίρρηση να εκδηλωθεί με προβολή βέτο ή με αντίρρηση σε ψηφοφορία σε διεθνή οργανισμό.
Επιπλέον, και σε ό,τι αφορά τις αιτιάσεις της ελληνικής πλευράς ότι τα Σκόπια, αφού γίνουν δεκτά σε κάποιον διεθνή ή περιφερειακό οργανισμό θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν τη συνταγματική τους ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έκρινε ότι με βάση το Αρθρο 11, παράγραφος 2, αλλά επίσης με βάση το Ψήφισμα 817 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ότι το αίτημα της ελληνικής πλευράς δεν δικαιολογεί την προβολή αντίρρησης στην είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ ως πΓΔΜ.
ΥΠΕΞ: Η απόφαση της Χάγης δεν υποκαθιστά τη διαδικασία στον ΟΗΕ
Σχολιάζοντας την απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης στην υπόθεση της προσφυγής της ΠΓΔΜ, η Αθήνα επεσήμανε, ότι η κεντρική επιδίωξη των Σκοπίων, που ήταν μέσω της προσφυγής «να παρακάμψει τη διαδικασία επίλυσης του ονόματος υπό την εποπτεία του ΟΗΕ» δεν ικανοποιήθηκε.
Αντίθετα, το Δικαστήριο της Χάγης υπενθυμίζει ότι η Ενδιάμεση Συμφωνία καλεί τα δύο μέρη «να αναλάβουν το καθήκον να διαπραγματευτούν με καλή πίστη και υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, στη συνέχεια ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, για την επίτευξη μιας συμφωνίας στη διαφορά που έχει περιγραφεί σε αυτές τις αποφάσεις».
«Η σημερινή Απόφαση δεν ασχολείται καθόλου με το θέμα της διαφοράς γύρω από το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, επιβεβαιώνοντας ότι η εν λόγω διαφορά πρέπει να επιλυθεί στο πλαίσιο που ορίζουν οι Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Το Δικαστήριο καλεί τα δύο μέρη να εμπλακούν σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Η σύσταση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι καλεί έμμεσα την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας να επιδείξει πνεύμα συμβιβασμού, έτσι ώστε οι διαπραγματεύσεις να απολήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή λύση» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Δεν υπάρχει διαταγή για το μέλλον
Το υπουργείο Εξωτερικών αναγνωρίζει ότι το Δικαστήριο «διαπίστωσε ότι η χώρα μας προέβαλε αντίρρηση στην ένταξη της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, τον Απρίλιο του 2008» που αφορούσε στο πρώτο αίτημα της προσφυγής της ΠΓΔΜ.
Η Αθήνα εκτιμά ωστόσο ότι «το Δικαστήριο απέρριψε στο σύνολο του το δεύτερο αίτημα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, συμπεραίνοντας ότι δεν θεωρεί απαραίτητο να διατάξει την Ελλάδα να μην επαναλάβει παρόμοια συμπεριφορά στο μέλλον».
«Η Απόφαση δεν αφορά και δεν θα μπορούσε να αφορά τη διαδικασία λήψης απόφασης στο ΝΑΤΟ, ούτε τα ουσιαστικά κριτήρια και απαιτήσεις που θέτει η Συμμαχία για την εισδοχή νέων μελών σε αυτή. Ειδικότερα, σχετικά με το ΝΑΤΟ, υπενθυμίζουμε ότι οι αποφάσεις του, συγκεκριμένα δε αυτές που ελήφθησαν στις Συνόδους Κορυφής του Βουκουρεστίου (2008), του Στρασβούργου (2009) και της Λισσαβόνας (2010), είναι ομόφωνες και αντανακλούν την κοινή πεποίθηση των μελών του ότι το ζήτημα της ονομασίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας θα πρέπει να επιλυθεί πριν από την πρόσκληση της για ένταξη στη Συμμαχία».
Σε κάθε περίπτωση το υπουργείο Εξωτερικών δηλώνει ότι σέβεται την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και δεσμεύεται ότι θα λειτουργεί στο ΝΑΤΟ και στους άλλους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους είναι μέλος, με πλήρη ευθυγράμμιση στις ουσιαστικές και διαδικαστικές τους επιταγές, με εποικοδομητική διάθεση και καλή πίστη.
«Η Ελλάδα, θα συνεχίσει να διαπραγματεύεται με καλή πίστη για την επίτευξη αμοιβαία αποδεκτής λύσης σχετικά με το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, σεβόμενη το πνεύμα και γράμμα των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης. Ελπίζουμε ότι η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας θα προσέλθει στις διαπραγματεύσεις αυτές με καλή πίστη, καθώς το ζήτημα της ονομασίας μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών» καταλήγει η ανακοίνωση.
Θεσμική συνάντηση κορυφής στα Σκόπια
Από την πλευρά της ΠΓΔΜ η επίσημη αντίδραση αναμένεται μετά τη συνεδρίαση της ηγεσίας της χώρας, σε ανώτατο θεσμικό επίπεδο, στην οποία θα εξεταστεί η απόφαση του Διεθνούς
Δικαστηρίου της Χάγης.
Στη συνεδρίαση, που διεξάγεται στο προεδρικό μέγαρο, στα Σκόπια, θα συμμετάσχουν ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι και ο πρόεδρος της Βουλής Τράικο Βελιάνοφσκι.
Τα μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων, στις πρώτες τους αναφορές για τηναπόφαση του Διακστηρίου, προβάλλουν κυρίως το πρώτο σκέλος της ετυμηγορίας του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 11, παράγραφος 1, της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από το 1995.
Η είδηση προβάλλεται από τις ιστοσελίδες υπό τους εξής τίτλους:
Dnevnik: «Η Χάγη καταδίκασε την Ελλάδα», Utrinski Vesnik: «Το ΔΔΧ αποφάσισε ότι η Ελλάδα παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία», τηλεοπτικός σταθμός Alfatv: «Η Ελλάδα δεν εκπλήρωσε
τις υποχρεώσεις, που απορρέουν από το άρθρο 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας», πρκατορε’ιο ειδήσεων ΜΙΑ: «Η Ελλάδα παραβίασε την Ενδιάμεση Συμφωνία, έκρινε η Χάγη»