Μαύρο, άσπρο, κίτρινο, με γλυκάνισο, από σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, φτιαγμένο με μαγιά ή προζύμι. Το ψωμί, ακρογωνιαίος λίθος της καθημερινής διατροφής έχει ενοχοποιηθεί αδίκως, ότι φορτώνει τον οργανισμό με περιττές θερμίδες. Στον αντίποδα, οι ειδικοί επιμένουν ότι πρόκειται για άριστη διατροφική επιλογή, τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, και νόστιμη όσο λίγες!
Θερμίδες και ψωμί
Το ψωμί προσθέτει βάρος, μόνον όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, όπως όλες οι τροφές. Δεν συγκαταλέγεται, με άλλα λόγια, στις παχυντικές τροφές, και δη όταν τρώγεται στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Στην πραγματικότητα, όλοι οι τύποι ψωμιού έχουν περίπου τις ίδιες θερμίδες. Μία φέτα (περίπου 30 γρ.) οποιουδήποτε τύπου ψωμιού αποδίδει 80 θερμίδες. Μόνο όταν το ψωμί φτιάχνεται με σπόρους, σουσάμι και ξηρούς καρπούς, αυξάνεται η θερμιδική του αξία.
Τα πιο γνωστά είδη
Άσπρο ψωμί: παρασκευάζεται από κοσκινισμένο αλεύρι.
Oλικής άλεσης (σταρένιο): από την άλεση ολόκληρου του σιταριού. Περιέχει πολλές φυτικές ίνες.
Πολύσπορο ψωμί: παρασκευάζεται από όλα τα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρόμη, καλαμπόκι, ρύζι, κεχρί).
Ψωμί σίκαλης : ό,τι δηλώνει, είναι.
Μπομπότα: φτιαγμένο από καλαμπόκι.
Γερμανικό ψωμί: παρασκευάζεται από διάφορα δημητριακά, κυρίως από σίκαλη.
Πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά
Το ψωμί:
αποτελεί βασική πηγή σύνθετων υδατανθράκων_ όπως άλλωστε και όλα τα αμυλούχα προϊόντα (ρύζι, δημητριακά, όσπρια, πατάτες και ζυμαρικά). Περιέχει κατά μέσο όρο 55 mg άμυλο ανά 100 γρ. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες προσφέρουν στον οργανισμό την απαραίτητη ενέργεια για να λειτουργήσει σωστά και συμβάλλουν στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Μερικοί τύποι ψωμιού (κυρίως το ολικής άλεσης) είναι πλούσιοι σε φυτικές ίνες, που μεταξύ άλλων βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου.
Προσφέρει στον οργανισμό βιταμίνες του συμπλέγματος Β (θειαμίνη-Β1, ριβοφλαβίνη-Β2, νιασίνη-Β3, φυλλικό οξύ), οι οποίες είναι απαραίτητες για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και τη διατήρηση της υγείας του δέρματος.
Περιέχει μικρή ποσότητα βιταμίνης Ε, η οποία έχει ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιθρομβωτική δράση και βοηθά στη γονιμότητα.
Αποτελεί πηγή μετάλλων και ιχνοστοιχείων, π.χ. σιδήρου (απαραίτητου για την ανάπτυξη και οξυγόνωση των κυττάρων), καλίου (ρυθμίζει την κυτταρική λειτουργία), ασβεστίου (διατηρεί την υγεία του σκελετού), σεληνίου (ισχυρό αντιοξειδωτικού).
Πόσο ψωμί ;
Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο βασίζεται κατά 50-60% στην πρόσληψη υδατανθράκων. Για παράδειγμα, αν κάποιος χρειάζεται 1.800 θερμίδες την ημέρα, 900-1.000 από αυτές πρέπει να προέρχονται από τους υδατάνθρακες. Ένας υγιής άνθρωπος που προσλαμβάνει υδατάνθρακες και από άλλες πηγές μπορεί να καταναλώνει 2 φέτες (περίπου 30 γρ. η καθεμία) ψωμί ολικής άλεσης την ημέρα. Τα παιδιά, οι αθλητές και οι ηλικιωμένοι, που έχουν αυξημένες διατροφικές ανάγκες, μπορούν να τρώνε 4-5 φέτες ψωμί ολικής άλεσης την ημέρα, με την προϋπόθεση ότι το υπόλοιπο διαιτολόγιό τους είναι ισορροπημένο.
