Έντονο προβληματισμό εκφράζουν οι τραπεζίτες σχετικά με την αύξηση του λόγου των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων. Ενδεικτικό είναι ότι μέσα στην πενταετία διπλασιάστηκε το ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση, με τις τάσεις να συνεχίζουν να είναι ανοδικές.
Ειδικότερα, από 6,3% που ήταν στην Ελλάδα το συνολικό ποσοστό των κόκκινων δανείων το 2005, ανήλθε σε 11,5% στο πρώτο τρίμηνο το 2011, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εμφανίζεται στην καταναλωτική πίστη.
Την ίδια στιγμή αρνητικούς ρυθμούς συνεχίζει να παρουσιάζει η τραπεζική χρηματοδότηση σε όλους τους τομείς του ιδιωτικού τομέα ως αποτέλεσμα της επιπτώσεων της κρίσης, που έχει ως συνέπεια να έχει μειωθεί δραστικά τόσο η ζήτηση για δάνεια, όσο και η προσφορά από μέρους των τραπεζών λόγω και της έλλειψης ρευστότητας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτουν και οι αναλυτές της Alpha Bank, η τραπεζική χρηματοδότηση προς το σύνολο του εγχώριου ιδιωτικού τομέα (επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και νοικοκυριά) μειώθηκε περαιτέρω κατά -2,2% τον Σεπτέμβριο του 2011 από -1,3% τον Αύγουστο και θετικό ρυθμό +1,2% τον Σεπτέμβριο του 2010.
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα τον Σεπτέμβριο του 2011 ήταν αρνητική κατά 1,06 δισ. ευρώ έναντι του Αυγούστου του 2011, όπου ήταν επίσης αρνητική κατά 1,31 δισ. ευρώ έναντι του Ιουλίου του 2011.
Φόβος για τα «κόκκινα δάνεια»
Οι τραπεζίτες έχουν εκφράσει κατ’ επανάληψη τον προβληματισμό τους για την αύξηση του λόγου των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων.
Αποκαλυπτικά για τις διαστάσεις του φαινομένου είναι -όπως πάντα- οι αμείλικτοι αριθμοί: από 6,3% που ήταν στην Ελλάδα το συνολικό ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση το 2005, ανήλθε σε 11,5% στο πρώτο τρίμηνο το 2011.
Το 2006 το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση, υποχώρησε σε σχέση με το 2005 και διαμορφώθηκε σε 5,4%, για να σημειώσει νέα υποχώρηση το 2007 σε 4,5%.
Από το 2008 ξεκινάει η άνοδος του ποσοστού των δανείων σε καθυστέρηση, καθώς διαμορφώνεται σε 5%, για να φθάσει σε 7,7% το 2009, σε 10,4% το 2010 και σε 11,5% το πρώτο τρίμηνο του 2011.
Στη στεγαστική πίστη, το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση το 2005 ήταν 3,6%, υποχώρησε στο 3,4% το 2006 και έκτοτε ξεκίνησε η ανοδική του πορεία. Το 2007 έφθασε το 3,6%, το 2008 σε 5,3%, το 2009 σε 7,4%, το 2010 σε 10% και το πρώτο τρίμηνο του 2011 σε 10,7%.
Στην επιχειρηματική πίστη το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση ήταν το 2005 7,1%, υποχώρησε σε 6% το 2006, σε 4,6% το 2007 και σε 4,3% το 2008. Από το 2009 ξεκίνησε η ανοδική του πορεία, καθώς διαμορφώθηκε σε 6,7%, το 2010 σε 8,7% και το πρώτο τρίμηνο του 2011 σε 9,8%.
Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα εμφανίζεται με διαφορά στην καταναλωτική πίστη, καθώς το 2005 το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση ήταν 7,8%, το 2006 υποχώρησε σε 6,9% και το 2007 εμφάνισε νέα υποχώρηση στο 6%.
Το 2008 αποτελεί έτος ορόσημο, καθώς ξεκινάει η μεγάλη άνοδος του ποσοστού των δανείων σε καθυστέρηση στα καταναλωτικά δάνεια. Από 8,2% το 2008, ανεβαίνει στο 13,4% το 2009, στο 20,5% το 2010 και στο 22,1% το πρώτο τρίμηνο του 2011, με ορισμένες τράπεζες σήμερα να έχουν ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση στην καταναλωτική πίστη που αγγίζει και το 30%.
Δάνεια με το σταγονόμετρο
Αρνητικούς ρυθμούς συνεχίζει να παρουσιάζει η τραπεζική χρηματοδότηση σε όλους τους τομείς του ιδιωτικού τομέα ως αποτέλεσμα της επιπτώσεων της κρίσης, που έχει ως συνέπεια να έχει μειωθεί δραστικά τόσο η ζήτηση για δάνεια, όσο και η προσφορά από μέρους των τραπεζών λόγω και της έλλειψης ρευστότητας.
Όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη με τα οποία επικοινώνησε το ΑΠΕ, η σημαντική αρνητική ροή των καταναλωτικών δανείων είναι αποτέλεσμα της πτώσης της ζήτησης για διαρκή (σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα) καταναλωτικά αγαθά, ιδιαίτερα δε για αυτοκίνητα από πλευράς νοικοκυριών.
Ταυτόχρονα, όμως, όπως επισημαίνουν, οφείλεται και στην πιστή τήρηση των αυστηρών κριτηρίων στις εγκριτικές διαδικασίες, γεγονός που οδηγεί στην απόρριψη σημαντικού αριθμού αιτημάτων δανειοδότησης, καθώς δεν πληρούν τα σχετικά κριτήρια.
Τις μεγαλύτερες πιθανότητες να εγκριθούν τα αιτήματα τους, όπως επισημαίνουν τα τραπεζικά στελέχη, έχουν τα νοικοκυριά που έχουν μηδενικό δανεισμό και φυσικά δεν έχουν αρνητικά στοιχεία στον Τειρεσία κλπ.
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτουν και οι αναλυτές της Alpha Bank, η τραπεζική χρηματοδότηση προς το σύνολο του εγχώριου ιδιωτικού τομέα (επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και νοικοκυριά) μειώθηκε περαιτέρω κατά -2,2% τον Σεπτέμβριο του 2011 από -1,3% τον Αύγουστο και θετικό ρυθμό +1,2% τον Σεπτέμβριο του 2010.
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα τον Σεπτέμβριο του 2011 ήταν αρνητική κατά 1,06 δισ. ευρώ έναντι του Αυγούστου του 2011, όπου ήταν επίσης αρνητική κατά 1,31 δις. ευρώ έναντι του Ιουλίου του 2011.
Από την ανάλυση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας κατά τον Σεπτέμβριο του 2011, προκύπτει αύξηση σε ετήσια βάση της χρηματοδότησης προς τον Ηλεκτρισμό-Φωταέριο-Ύδρευση (+11,1%), τη Βιομηχανία (+0,5%) και τη Ναυτιλία (+1,2%).
Αντίθετα, αρνητικός ήταν ο ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης στις Μεταφορές πλην ναυτιλίας κατά -11,9%, τη Γεωργία κατά -4,2%, το Εμπόριο κατά -5,3%, τον Τουρισμό (-0,8%) και τις Κατασκευές (-2,1%).
Ο ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τα νοικοκυριά σημείωσε μικρή περαιτέρω μείωση τον Σεπτέμβριο του 2011 στο -3,1%, από -2,9% τον Αύγουστο του 2011 και 0,1% τον Σεπτέμβριο του 2010.
Ο ρυθμός μεταβολής των καταναλωτικών δανείων υποχώρησε σε -5,5% τον Σεπτέμβριο του 2011 από -4,9% τον Αύγουστο του 2011 και -1,9% τον Σεπτέμβριο του 2010, ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός των στεγαστικών δανείων παρέμεινε σταθερός στο -2,1% τον Σεπτέμβριο του 2011, όπως και τον προηγούμενο μήνα.
