Οσοι ισχυρίζονται ότι η οικονομική κρίση συνθλίβει τα όνειρα και τους στόχους της ελληνικής νεολαίας θα έμεναν έκπληκτοι μπροστά στην κατάμεστη από μαθητές, φοιτητές αλλά και νέους επαγγελματίες αίθουσα, όπου διενεργήθηκε η 17η Εκθεση Αμερικανικών Πανεπιστημίων.
Η εφετινή προσέλευση ξεπέρασε σημαντικά τις προηγούμενες χρονιές, αποδεικνύοντας ότι εκατοντάδες νέοι Έλληνες έχουν το βλέμμα στραμμένο στις διεθνείς σπουδές, γεμάτοι όνειρα για μία ακαδημαϊκή και επαγγελματική διέξοδο από τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας. Εκπρόσωποι από μία ευρεία γκάμα αμερικανικών πανεπιστημίων – από την ανατολική ακτή των ΗΠΑ ως την Καλιφόρνια και τη μακρινή Χαβάη – συζήτησαν με τους συμμετέχοντες για τις προοπτικές των σπουδών αλλά και για τις δυνατότητες οικονομικής ενίσχυσης που προσφέρουν σε φοιτητές με ακαδημαϊκές ικανότητες. Εν τέλει, ενάντια στην κυρίαρχη ιδεολογία της εσωστρέφειας και μέσα από τις γεμάτες φιλοδοξίες και ζωντάνια συζητήσεις, το χιλιοειπωμένο κλισέ που μας καλεί να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία έλαβε… σάρκα και οστά.
«Το όνειρο να σπουδάσω στην Αμερική το είχα από μικρό παιδί. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα διαφέρει πολύ από την αμερικανική προσέγγιση. Συνεπώς, ο συνδυασμός για έναν φοιτητή που έχει σπουδάσει και στις δύο «πλευρές» του Ατλαντικού παρέχει όχι μόνο βάθος γνώσεων αλλά και μια πολύπλευρη αντιμετώπιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας», τονίζει μιλώντας στο «Βήμα» η κυρία Ελίνα Καββεζού, τριτοετής φοιτήτρια στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Για την ίδια, η προοπτική ενός μεταπτυχιακού στις ΗΠΑ μετατρέπεται σε κίνητρο για να εργαστεί σκληρά ώστε να διακριθεί στο πλαίσιο των τωρινών σπουδών της. «Όλοι γνωρίζουν ότι για να γίνεις δεκτός σε κορυφαίο αμερικανικό μάστερ απαιτούνται υψηλοί βαθμοί στα προπτυχιακά. Αυτό μεταφράζεται για εμένα σε τρεις λέξεις: Διάβασμα, διάβασμα, διάβασμα!» καταλήγει γελώντας.
Η οικονομική κρίση αντί να αποθαρρύνει αυτούς που ονειρεύονταν να σπουδάσουν στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, παρείχε ένα ακόμα κίνητρο για να αναζητήσουν μια διέξοδο στο αμερικανικό εκπαιδευτικό σύστημα. «Πιστεύω ότι ένα μεταπτυχιακό στις ΗΠΑ θα μου δώσει πρόσβαση στην εργασιακή αγορά της Αμερικής. Τα ελληνικά πανεπιστήμια καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες στο εκπαιδευτικό σκέλος. Ωστόσο, το πρόβλημα της Ελλάδας εν μέσω κρίσης δεν είναι η έλλειψη παιδείας. Είναι η έλλειψη… δουλειάς», σημειώνει ο 21χρονος Μιχάλης Κωνσταντίνου, τεταρτοετής φοιτητής στο τμήμα Μέσων Ενημέρωσης του Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών. «Ο Τύπος και τα Μέσα Ενημέρωσης εν γένει στην Ελλάδα διέρχονται κρίση και οι δουλειές είναι ανύπαρκτες. Ευελπιστώ ότι οι σπουδές στην Αμερική θα μου δώσουν τη δυνατότητα να εργαστώ σε μεγάλους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στα διεθνή πράγματα», καταλήγει ο ίδιος.
Αγώνας δρόμου για τις υποτροφίες
Το υψηλό κόστος των σπουδών στις ΗΠΑ αποτελεί ζήτημα πρωταρχικής σημασίας για τους φιλόδοξους φοιτητές. «Οι τωρινές οικονομικές συνθήκες έχουν μειώσει σημαντικά τις δυνατότητες της ελληνικής οικογένειας να χρηματοδοτήσει τις σπουδές των παιδιών της, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ωστόσο, οι φοιτητές με υψηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις και εξωσχολικές διακρίσεις έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για μια σειρά υποτροφιών που προσφέρουν τα αμερικανικά ιδρύματα», τονίζει μιλώντας στο «Βήμα» ο εκπαιδευτικός σύμβουλος του ιδρύματος Fulbright στην Αθήνα, κ. Νίκος Τουρίδης. Το εν λόγω ίδρυμα διοργανώνει κάθε χρόνο την Έκθεση Αμερικανικών Πανεπιστημίων και χορηγεί υποτροφίες σε Έλληνες και Αμερικανούς πολίτες – φοιτητές, καθηγητές, ακαδημαϊκούς, επιστήμονες και καλλιτέχνες – που επιθυμούν να σπουδάσουν στις ΗΠΑ.
«Το πρώτο που με ρώτησαν όλοι οι συμμετέχοντες στην Έκθεση είναι αν προσφέρουμε προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης. Η απάντηση είναι ότι ανέκαθεν είχαμε μεγάλο ενδιαφέρον για λαμπρά μυαλά από την Ελλάδα. Εν μέσω κρίσης, είμαστε διατεθειμένοι να στηρίξουμε ακόμα περισσότερο τους Έλληνες φοιτητές», τονίζει η κυρία Άντζα Φρόμελτ, εκπρόσωπος του πανεπιστημίου της Χαβάης «Hawai Pacific», το οποίο διακρίνεται για τα προγράμματά του στην υδάτινη βιολογία και στον τουρισμό. Πριν από μερικές δεκαετίες, μέρη όπως η Χονολουλού αποτελούσαν στην καλύτερη περίπτωση εξωτικό προορισμό… διακοπών για έναν Έλληνα. Ωστόσο, στον 21ο αιώνα νέοι με φιλοδοξίες αντιλαμβάνονται ότι οι ευκαιρίες βρίσκονται συχνά εκτός της πεπατημένης οδού. «Τα τελευταία χρόνια έχουμε περίπου πέντε Έλληνες φοιτητές ανά εξάμηνο. Φέτος, μάλιστα, όλοι τους έλαβαν υποτροφία! Το οικοσύστημα και η οικονομία της Χαβάης έχουν αρκετές ομοιότητες με της Ελλάδας, γι’ αυτό και ο αριθμός των Ελλήνων φοιτητών μας αυξάνεται σταδιακά», τονίζει η κυρία Φρόμελτ.
Από τη Χαβάη στο… Κατάρ
Η εξωτική Χαβάη δεν είναι η μόνη τοποθεσία όπου οι Έλληνες του 21ου αιώνα έχουν αρχίσει πλέον να σπουδάζουν, με στόχο το μεγάλο «άνοιγμα» στις διεθνείς αγορές. Το 2005 το φημισμένο πανεπιστήμιο «Georgetown» των ΗΠΑ ίδρυσε ένα νέο τμήμα στην Ντόχα του Κατάρ, το οποίο – σε αντίθεση με τα εξειδικευμένα μάστερ για μηχανικούς για τα οποία φημίζεται η Μέση Ανατολή – προσέφερε προπτυχιακές σπουδές στις πολιτικές επιστήμες και στη διεθνή διπλωματία. Έγινε έτσι το πέμπτο αμερικανικό πανεπιστήμιο που συμμετείχε στην «Πόλη της Εκπαίδευσης» (Education City), ένα σύνολο αμερικανικών πανεπιστημίων τα οποία σε συνεργασία με το εθνικό Ίδρυμα Εκπαίδευσης του Κατάρ, προσφέρουν αμερικανικού τύπου παιδεία σε μία ταχέως αναπτυσσόμενη χώρα της Μέσης Ανατολής.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του πανεπιστημίου, κυρία Σάρα Μπέρχι, το εν λόγω πρόγραμμα έχει φοιτητές από πενήντα διαφορετικές χώρες του κόσμου, ενώ πρόσφατα απέκτησε και τον πρώτο Έλληνα! «Το βασικό πλεονέκτημα για τους φοιτητές είναι ότι παίρνουν ένα πτυχίο από το πανεπιστήμιο Georgetown και ταυτόχρονα μπορούν να επωφεληθούν από το πολυπολιτισμικό περιβάλλον της Ντόχα. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για ένα εξάμηνο στο τμήμα της Ουάσιγκτον», τονίζει η ίδια.
Η δυνατότητα μετάβασης σε διαφορετικές χώρες στο πλαίσιο του ίδιου πτυχίου ελκύει όλο και περισσότερους Ελληνες. «Πολλοί ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν τις σπουδές τους στην Αθήνα και στη συνέχεια να μεταφερθούν στην Ιντιανάπολη των ΗΠΑ για τα υπόλοιπα έτη μέχρι το πτυχίο. Έτσι, μπορούν να ενταχθούν σταδιακά στην αμερικανική εκπαίδευση, λαμβάνοντας τις πρώτες εμπειρίες στην Ελλάδα και εξελίσσοντας τις ικανότητές τους στην Αμερική», αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» η κυρία Σοφία Χειλετζάρη, εκπρόσωπος του πανεπιστημίου της Ιντιανάπολης το οποίο το καλοκαίρι του 2004 ενέταξε το αθηναϊκό του τμήμα στην πλήρη επιμέλεια του μητρικού ιδρύματος, στην Ιντιάνα των ΗΠΑ.
Η κρίση ως ευκαιρία
Η οικονομική κρίση οδήγησε αρκετούς φοιτητές στην εκ νέου αξιολόγηση πολλών παραδοσιακών απόψεων που είναι βαθιά ριζωμένες στην ελληνική κοινωνία. «Στο άκουσμα του κόστους ενός μεταπτυχιακού στις ΗΠΑ πολλοί Ελληνες μου λένε «Μα με τόσα χρήματα αγοράζεις διαμέρισμα!» Εγώ αντιτείνω ότι η επένδυση στην εκπαίδευση και στο ανθρώπινο μυαλό αποδίδει πολύ περισσότερο από ένα διαμέρισμα», τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Λαμπάδας, τεταρτοετής φοιτητής στο τμήμα Οικονομικών του Καποδιστριακού πανεπιστημίου. «Γι’ αυτό άλλωστε θα προσπαθήσω με όλες τις δυνάμεις μου να λάβω υποτροφία. Αν κατορθώσεις να πείσεις ένα πανεπιστήμιο για τις ικανότητές σου, τότε αυτό είναι διατεθειμένο να επενδύσει στο… δικό σου μυαλό και να σου προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες», αναφέρει, προσθέτοντας ότι στόχος του είναι να ακολουθήσει μεταπτυχιακές σπουδές στα μακροοικονομικά.
«Οι περίοδοι οικονομικών και κοινωνικών κρίσεων ανέκαθεν αποτελούσαν ευκαιρία για επαναξιολόγηση των προτεραιοτήτων σε προσωπικό επίπεδο. Γι’ αυτό οι κρίσεις σε όλο τον κόσμο συνδέονται παραδοσιακά με την επιστροφή χιλιάδων ανθρώπων στα θρανία», αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Τζακ Νιούμαν, εκπρόσωπος της Ακαδημίας Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης (New York Film Academy), η οποία εφέτος έχει 28 εγγεγραμμένους έλληνες φοιτητές. «Σε όλο τον κόσμο, όταν οι ευκαιρίες μειώνονται οι άνθρωποι, ιδίως οι νέοι, αναζητούν τρόπους να ενισχύσουν το βιογραφικό τους με νέες ικανότητες. Ορισμένοι, μάλιστα, μόνο κατά τη διάρκεια κρίσεων τολμούν να κάνουν μια μεγάλη στροφή την καριέρα τους. Για όλους αυτούς, η εκπαίδευση αποτελεί το βασικό όχημα για μια νέα πορεία», καταλήγει.
