Πρόθυμοι ναυαγοί

Ημέρα με τη νύχτα. Γιατί στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για την άσκηση ενός δικαιώματος με όλες τις συνέπειες και το ρίσκο που έχει. Στη δεύτερη πρόκειται για έναν ανοικτό εκβιασμό όπου κάποιες κοινωνικές ομάδες επιχειρούν να αξιοποιήσουν τη δύναμη που έχουν λόγω θέσης ή -ακόμα χειρότερα- διορισμού με όμηρο συνήθως την κοινωνία.

Για μερικούς μια τέτοια συζήτηση έχει τόση σημασία όσο και ο διάλογος για το φύλλο των αγγέλων. Στην προοδευτική «ταξική» ιδεολογία της μεταπολίτευσης έχει κυριαρχήσει η άποψη ότι το τελικό αποτέλεσμα μετράει μόνο, ότι τελικά ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Και ιστορικά, κατά μια έννοια αυτή η άποψη έχει δικαιωθεί.

Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται ακριβώς για τη λογική που μας οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο. Γιατί χτίσαμε μια κοινωνία στην οποία η ευημερία κάθε κοινωνικής ομάδας στηρίχθηκε στο μερίδιο της πίτας που μπορούσε να αποσπάσει από το κράτος.

Ευημερία απολύτως μετρήσιμη και ιεραρχημένη. Στην κορυφή η περίφημη διαπλοκή, οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες με τη μερίδα του λέοντος. Ακολουθούν τα ευγενή επαγγέλματα, γιατροί, δικηγόροι, φαρμακοποιοί, στη συνέχεια οι ΔΕΚΟ και μετά το Δημόσιο. Με τις δικές του διαφοροποιήσεις αυτό, μετρήσιμες και πάλι, στην κορυφή οι ισχυροί του υπουργείου των οικονομικών, στον πάτο οι πληβείοι του υπουργείου παιδείας.

Η κοινωνία των πολιτών, οι δημόσιοι λειτουργοί που τιμούν τον όρκο τους, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, όσες δεν ζουν και αυτές από το μαύρο χρήμα και τη φοροδιαφυγή, ένας ξεχωριστός κόσμος με οάσεις αριστείας που δυστυχώς δεν αποτελούν τον κανόνα.

Έχουμε συνηθίσει να λέμε ότι την ευθύνη γι’ αυτή την κοινωνία την έχουν οι φαύλοι πολιτικοί. Κι έτσι είναι. Ποιος θα απαλλάξει όμως όλους εμάς που αγωνιστήκαμε, ο καθένας με το όπλο του, για να φτιάξουμε αυτό το δυσλειτουργικό υβρίδιο που έπνιξε την δημιουργικότητα και αποτελεί το πραγματικό υπόβαθρο της σημερινής κρίσης;

Πολλοί αναρωτιόμαστε γιατί η Ελλάδα, μόνη αυτή από όλες τις άλλες χώρες σε κρίση, όχι μόνο δεν μπόρεσε να πετύχει ευρύτερες συναινέσεις αλλά αντιθέτως μοιάζει να καταρρέει σε συνθήκες κοινωνικού σπαραγμού, Και πάλι φυσικά φταίνε οι πολιτικοί. Οι οποίοι ωστόσο λειτουργούν σε πλήρη αντιστοιχία με την κοινωνία.

Το περιέγραψε αριστουργηματικά σε μια γελοιογραφία στα ΝΕΑ ο Δημήτρης Χατζόπουλος. Το καράβι Ελλάς βουλιάζει και ένας επιβάτης φωνάζει γιατί κανείς δεν κάνει κάτι. Φοβούνται μήπως τους πάρουν τη θέση είναι η απάντηση που παίρνει. Ο καθένας μας φοβάται μη χάσει κάτι και χανόμαστε όλοι μαζί!