Ο Οδυσσέας πέφτει θύµα σωσία και γίνεται τουριστική ατραξιόν

Οδυσσέα, άργησες πολύ, η Πηνελόπη παντρεύτηκε άλλον. Κυνική η κατάληξη για τον ήρωα του αρχετυπικού έπους του νόστου. Σε µια εναλλακτική, τραγική εκδοχή, η νεαρή σύζυγος του βασιλιά της Ιθάκης, µη βαστώντας τον αποχωρισµό τους, πίνει δηλητήριο και πεθαίνει. Αργότερα ανύποπτος ο Οδυσσέας φρικιά όταν την αντικρίζει στη «Νέκυια» ανάµεσα στους νεκρούς και το σαιξπηρικό δράµα συναντά τη µακάβρια φαντασία του Εντγκαρ Αλαν Πόου. Γραµµένα από έναν νεαρό επιστήµονα των ηλεκτρονικών υπολογιστών, τα Χαµένα βιβλία της Οδύσσειας συστήνονται ως µυθιστόρηµα.

Οδυσσέα, άργησες πολύ, η Πηνελόπη παντρεύτηκε άλλον. Κυνική η κατάληξη για τον ήρωα του αρχετυπικού έπους του νόστου. Σε µια εναλλακτική, τραγική εκδοχή, η νεαρή σύζυγος του βασιλιά της Ιθάκης, µη βαστώντας τον αποχωρισµό τους, πίνει δηλητήριο και πεθαίνει. Αργότερα ανύποπτος ο Οδυσσέας φρικιά όταν την αντικρίζει στη «Νέκυια» ανάµεσα στους νεκρούς και το σαιξπηρικό δράµα συναντά τη µακάβρια φαντασία του Εντγκαρ Αλαν Πόου.

Γραµµένα από έναν νεαρό επιστήµονα των ηλεκτρονικών υπολογιστών, τα Χαµένα βιβλία της Οδύσσειας συστήνονται ως µυθιστόρηµα. Στην ουσία αποτελούν ένα καλειδοσκόπιο 44 αυτόνοµων αφηγήσεων µε πρωταγωνιστές ήρωες του οµηρικού έπους αλλά και πρόσωπα της ελληνικής µυθολογίας και Ιστορίας έξω από αυτό, όπως ο Θησέας και ο Μέγας Αλέξανδρος, όπου ο συγγραφέας γράφει και ξαναγράφει το έπος του νόστου από µια σύγχρονη οπτική.

Το µεταµοντέρνο σύµπαν του Μέισον δεν είναι κλειστό και µονοσήµαντο. Οι χαρακτήρες του δεν µας κοιτάζουν από την απόσταση της ηρωικής αίγλης τους, είναι αδύναµοι, χωρίς βεβαιότητες. Αναζητούν διαρκώς µια ενοποιητική ταυτότητα, ένα νόηµα που τους διαφεύγει, ικανοποίηση, ευτυχία, λύτρωση. Παραµένουν όµως κατακερµατισµένοι, χαµένοι στις άπειρες δυνατότητες παράλληλων κόσµων.

Ενας Κύκλωπας τρυφερός και ευτυχής

Ο Αχιλλέας, ο Αγαµέµνονας, η Πηνελόπη, η Ελένη, ο Κύκλωπας και κυρίως ο Οδυσσέας αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο αποµυθοποιητικές ιστορίες. Εχοντας γλιτώσει από το βέλος του Πάρη, απόµαχος ήρωας, ο Αχιλλέας περιφέρεται στην Ελλάδα και, σαν τον Αστερίωνα του Μπόρχες, εύχεται κάποιος να τον λυτρώσει από το βάρος της αιώνιας ζωής. Ο λαβωµένος Κύκλωπας είναι ευγνώµων που έχασε την όρασή του, γιατί έτσι προκαλεί την τρυφερότητα των ανθρώπων και στη συντροφικότητα βρίσκει την ευτυχία. Ο πολυµήχανος Οδυσσέας πέφτει θύµα απάτης ενός δαιµόνιου σωσία που παίρνει τη θέση του στο παλάτι της Ιθάκης, σε µια ιστορία αγωνίας µε απόηχους από τον εφιαλτικό Ανθρωπο αντίγραφο του Σαραµάγκου. Καθώς το οµηρικό κείµενο συνοµιλεί µε κείµενα της σύγχρονης λογοτεχνίας, σε ιστορίες που ανατρέπουν η µία την άλλη, ο συγγραφέας τονίζει τον πλασµατικό χαρακτήρα κάθε αφήγησης.

Τι είναι η Ιλιάδα; Μια επινόηση του δειλού και λιποτάκτη Οδυσσέα, γράφει στο κεφάλαιο «Η Ιλιάδα του Οδυσσέα», ο οποίος ως περιφερόµενος τραγουδιστής πλάθει µια µεγαλειώδη αφήγηση για να καθιερώσει τον εαυτό του ως τον εξυπνότερο ανάµεσα στους Ελληνες. Ανεξάντλητα ευρηµατικός, ο Μέισον κερδίζει τον θαυµασµό µας για την επινοητικότητά του στην πλοκή και για τη δεξιοτεχνία µε την οποία χρησιµοποιεί εξίσου το χιούµορ, την ειρωνεία και τη σάτιρα, τον προσωπικό τόνο της εξοµολόγησης, το τραγικό και την ελεγεία.

Πέρα όµως από το εγκεφαλικό παιχνίδι καταφέρνει να δηµιουργήσει χαρακτήρες που συγκινούν. Γιατί ποιον δεν θα αγγίξει η ιστορία «Τελευταία νησιά», όπου ο Οδυσσέας, γέρος πια στην Ιθάκη, αποτελεί τουριστική ατραξιόν που γεµίζει τα πανδοχεία του νησιού; Αναζητώντας νόηµα στη ζωή του πραγµατοποιεί αντίστροφα το ταξίδι του νόστου για να ανακαλύψει ότι η µυθική Τροία έχει καταλήξει µια θλιβερή πόλη όπου µικροπωλητές πουλάνε φτηνά σουβενίρ του Τρωικού Πολέµου και κινηµατογραφικοί παραγωγοί στήνουν φανταχτερά σκηνικά για να αφηγηθούν µέσα σε έναν ψεύτικο διάκοσµο αυτό που ήταν η ιστορία της ζωής του.

Ο αλγόριθµος της «Οδύσσειας»

Γέννημα-θρέμμα του τεχνολογικού παραδείσου της Σίλικον Βάλεϊ στην Καλιφόρνια, ο 37χρονος Ζάκαρι Μέισον πραγματοποίησε εξαιρετικές σπουδές στην επιστήμη των υπολογιστών και εργάζεται σε εταιρεία που αναπτύσσει τεχνολογίες αιχμής.

Οι ελληνικοί μύθοι τον γοήτευαν από μικρό και στο δημοτικό είχε εμμονή με τον Μεγαλέξανδρο. Οι ιστορίες του γράφτηκαν στα διαλείμματα της δουλειάς του.

Αρχικά προσπάθησε να τις οργανώσει σε σύνολο επινοώντας έναν αλγόριθμο, αλλά το αποτέλεσμα δεν τον ικανοποίησε. Οι αναγνώστες των βιβλιοθηκών της Νέας Υόρκης τον επέλεξαν ως έναν από τους καλύτερους νέους μυθιστοριογράφους για το 2008. Σε βιβλίο που ετοιμάζει οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αφηγούνται ιστορίες από τον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης. Πριν από αυτό όμως θα εκδώσει τη δική του εκδοχή των «Μεταμορφώσεων» του Οβιδίου. Τότε θα έχει ξεμπερδέψει, λέει, με τους κλασικούς.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.