Η αγοραστική δύναμη των μισθών επέστρεψε στα επίπεδα του 2001, ενώ η πραγματική ανεργία πλησιάζει στα εφιαλτικά επίπεδα της δεκαετίας του 1960 (22% – 23%), όταν κορυφώθηκε το μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων προς το εξωτερικό.
Η ύφεση διανύει τον τρίτο χρόνο, χωρίς να διαφαίνεται προοπτική ανάπτυξης. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 10,2% την τριετία 2009 – 2011 (και 11,8% από το πρώτο εξάμηνο του 2008 όταν εμφανίσθηκε η ύφεση της οικονομίας). Η ασκούμενη πολιτική του μνημονίου δείχνει αδιέξοδη, οδηγώντας τη χώρα σε βαθύτερη ύφεση, χωρίς ταυτοχρόνως, να επιτυγχάνονται οι στόχοι για μείωση του ελλείμματος, έλεγχο του δημοσίου χρέους και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Οι εφιαλτικές αυτές διαπιστώσεις και προβλέψεις περιλαμβάνονται στην έκθεση του Ινστιτούτου ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ για την «Ελληνική οικονομία και απασχόληση του 2011», που παρουσιάσθηκε σήμερα στην Θεσσαλονίκη ενόψει των εγκαινίων της Διεθνούς Εκθέσεως.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην έκθεση του Ινστιτούτου στις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Η ανεργία κατά το ΙΝΕ φθάνει στα επίπεδα της δεκαετίας του 1960, που ώθησαν τους έλληνες στην μετανάστευση, ενώ η επίσημη καταγραφή (από την Ε.Ε.) αγγίζει τα όρια της δεκαετίας του 1950. Οι διαπιστώσεις των μελετητών της έκθεσης για τα βασικά στοιχεία της οικονομίας και της απασχόλησης επικεντρώνονται στα εξης:
1. Ανεργία: Η απασχόληση μειώθηκε κατά 4,7% στην διάρκεια της διετίας 2010-2011 ( μείωση 9,8% κατά την τριετία 2009-2011), με αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση του ποσοστού ανεργίας, το οποίο κατά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2011 θα προσεγγίσει το 15%, δηλαδή θα φθάσει στα υψηλά επίπεδα ανεργίας των ετών της δεκαετίας του 1950. Όμως, κατά τις εκτιμήσεις του ΙΝΕ το ποσοστό αυτό θα ανέλθει στα επίπεδα του 17% -18% και σε όρους πραγματικής ανεργίας το αντίστοιχο ποσοστό θα ανέλθει στα επίπεδα του 22% – 23%, δηλαδή στα υψηλά επίπεδα των πρώτων ετών της δεκαετίας του 1960 (το 1961 η ανεργία ήταν 864.000 άτομα, δηλ. 26,4% του εργατικού δυναμικού το οποίο ήταν 3.640.000 άτομα), κατά τα οποία συντελέσθηκε το μεγαλύτερο μεταναστευτικό ρεύμα ελλήνων προς το εξωτερικό κατά την περίοδο μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.
2. Απασχόληση: Από το 1991 μέχρι και το 2008 δημιουργήθηκαν ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Το ένα τέταρτο των θέσεων αυτών, χάθηκε στην διάρκεια της τελευταίας τριετίας 2009-2011.
3. Μισθοί. Ο διπλασιασμός του ποσοστού ανεργίας κατά την τριετία 2009-2011, σε συνδυασμό με την διοικητική μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, έχει προκαλέσει μείωση των πραγματικών μισθών 11,5% στο σύνολο της οικονομίας και 9,2% στον ιδιωτικό τομέα κατά το 2010-2011.
4. Αγοραστική δύναμη. Μέσα σε μια διετία χάθηκε το 50% της αγοραστικής δύναμης των μισθών που είχε συσσωρευτεί σε μια δεκαετία . Αποτέλεσμα αυτού είναι στο τέλος του 2011 η αγοραστική δύναμη του μέσου μισθού να υποχωρήσει στα επίπεδα του 2003.
5. Σύγκλιση μισθών με Ευρώπη. Την δεκαετία του 1990 οι ελληνικού μισθοί ανερχόταν σε 75% περίπου του μέσου όρου της Ε.Ε.-15, έφθασε στο 86% κατά το 2008-2009. Κατά το 2010-2011, οδηγήθηκαν από το 86% στο 78,5% των ευρωπαϊκών μισθών, δηλαδή στο επίπεδο του δεύτερου εξαμήνου του 2001.
6. Οι μέσες ετήσιες αποδοχές το 2011 ανέρχονται στην Ελλάδα σε 27.336 ευρώ, έναντι 39.562 ευρώ κατά μέσο όρο στην Ε.Ε.-15 χωρών. Μόνο σε δύο χώρες – Κύπρος, Πορτογαλία – οι αποδοχές είναι μικρότερες από ό,τι στην Ελλάδα.
7. Ο κατώτατος μισθός σε ευρώ στην Ελλάδα υστερεί έναντι των πλουσιότερων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στις οποίες ισχύει ο κατώτατος μισθός σε εθνικό επίπεδο) και ανέρχεται περίπου στο 60% του αντίστοιχου κατώτατου μισθού της πρώτης κατηγορίας χωρών (Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ιρλανδία και Λουξεμβούργο), ενώ βρίσκεται σε ευνοϊκότερη θέση έναντι του αντίστοιχου κατώτατου μισθού των χωρών της δεύτερης κατηγορίας (Πορτογαλία, Σλοβενία, Μάλτα, Ισπανία).
8. Η ελληνική οικονομία διανύει πλέον το τρίτο έτος της ύφεσης χωρίς η διαδικασία της εσωτερικής υποτίμησης που βρίσκεται σε εξέλιξη να έχει επιτύχει τους στόχους της και ιδιαίτερα την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές το 2012, παρά τις σημαντικές θυσίες των μισθωτών και των συνταξιούχων. Η βαθειά ύφεση έχει οδηγήσει σε μεγάλη απόκλιση του εισοδήματος ανά κάτοικο στην Ελλάδα (υποχωρώντας στο επίπεδο του έτους 2000) από τον μέσο όρο των 15 πιο προηγμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απόκλιση της παραγωγικότητας της εργασίας (υποχωρώντας στο επίπεδο του έτους 2000), της αγοραστικής δύναμης του μέσου μισθού (υποχωρώντας στα επίπεδα τιμών 2001-2002), του ποσοστού ανεργίας (υποχωρώντας στα επίπεδα της δεκαετίας του 1960), της εγχώριας ζήτησης (υποχωρώντας στο επίπεδο του έτους 2003).
9. Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2010-2015 παρουσιάζεται ως μονόδρομος για την συνέχιση της δανειοδότησης της χώρας, την αποφυγή της χρεοκοπίας και την έξοδο από την κρίση. Στην πραγματικότητα όμως βρίθει αναποτελεσματικών μέτρων αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας που εφαρμόσθηκαν στο παρελθόν και οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο. Το ΜΠΔΣ θα είναι αναποτελεσματικό, όπως εξάλλου ήταν και το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής (ΠΟΠ) που αντικαθιστά τόσο στον τομέα περιορισμού των ελλειμμάτων και την δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων, όσο και στον τομέα συγκράτησης και διαχείρισης του δημόσιου χρέους, γιατί, κατά κύριο λόγο, στερείται αναδιανεμητικών και αναπτυξιακών στοιχείων.
10. Εργασιακές σχέσεις. Με την εφαρμογή του μνημονίου απορυθμίζονται το σύστημα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και των εργασιακών σχέσεων. Οι αλλαγές που συντελούνται στις εργασιακές σχέσεις στην Ευρώπη και την Ελλάδα, ακολουθούν την πορεία της τελευταίας εικοσαετίας, δηλαδή σοβαρές και βίαιες ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις και συρρίκνωση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
