Η επιδημία των λουκέτων στην αγορά συνεχίζεται και αυξάνεται ως μεταδοτική ασθένια. Τα αποτελέσματα της έρευνας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) για τα λουκέτα στο Λεκανοπέδιο και σε άλλες περιοχές της χώρας, δείχνουν μια ετήσια μεταβολή +67% και μια αύξηση από πέρυσι τον Αύγουστο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες.
Επί του συνόλου των καταγεγραμμένων επιχειρήσεων από το 15% που ήταν κλειστές το καλοκαίρι του 2010 και το 21% το χειμώνα του 2011, τον Αύγουστο του 2011 το ποσοστό έφτασε το 25%. Αυτό σημαίνει ότι 1 στις 4 εμπορικές επιχειρήσεις στο σύνολο της χώρας έβαλαν λουκέτο, ενώ όλα δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του έτους έπεται συνέχεια.
Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ΕΣΕΕ, η παρούσα έρευνα αποτελεί την τρίτη κατά σειρά φάση της πρωτοβουλίας που είχε ξεκινήσει η ΕΣΕΕ τον Αύγουστο του 2010 να καταγράψει τη δυναμική των «λουκέτων» στην αγορά, όπως αυτή διαμορφώνεται στο πλαίσιο της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας.
Το ζητούμενο ήταν η καταγραφή μέσω επιτόπιας έρευνας των κλειστών επιχειρήσεων στους κυριότερους εμπορικούς δρόμους πόλεων της χώρας. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εν λόγω καταγραφή δεν έχει ως στόχο να δώσει μια πλήρη ερμηνεία του φαινομένου των «λουκέτων», αφού αυτό μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες.
Είναι όμως προφανές ότι η μη αντικατάσταση αυτών των επιχειρήσεων από άλλες, ιδίως σε περιοχές που θεωρούνται από τους σημαντικότερους εμπορικούς δρόμους, υποδηλώνει την στασιμότητα της αγοράς, την έλλειψη ρευστότητας και το φοβικό κλίμα για κάθε νέα επιχειρηματική προσπάθεια στο χώρο του εμπορίου.
Πόλεις/Περιοχές | Αύγουστος 2010 | Μάρτιος 2011 | Αύγουστος 2011 | | Μεταβολές Αύγουστος 2010/2011 |
Κέντρο Αθήνας | 18% | 23% | 24% | 1/4 | +33% |
ΚΟΛΩΝΑΚΙ | 12% | 19% | 24% | 1/4 | +100% |
ΚΑΛΛΙΘΕΑ | 13% | 17% | 20% | 1/5 | +54% |
ΜΑΡΟΥΣΙ | 16% | 17% | 20% | 1/5 | +25% |
ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ | 15% | 18% | 21% | 1/5 | +40% |
ΧΑΛΑΝΔΡΙ | 17% | 22% | 21% | 1/5 | +24% |
ΚΗΦΙΣΙΑ | 12% | 21% | 24% | 1/4 | +100% |
ΠΕΙΡΑΙΑΣ | 11% | 18% | 22% | 1/4 | +100% |
Θεσσαλονίκη | | | | | |
ΙΩΝ. ΔΡΑΓΟΥΜΗ | 12% | 17% | 21% | 1/5 | +75% |
ΕΡΜΟΥ | 12% | 12% | 18% | 1/5 | +50% |
ΕΓΝΑΤΙΑ | 15% | 17% | 20% | 1/5 | +33% |
ΤΣΙΜΙΣΚΗ | 8% | 11% | 12% | 1/8 | +50% |
ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΟΛΓΑΣ | | 19% | 20% | 1/5 | |
ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ | 8% | 8% | 28% | 1/4 | +250% |
ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ | 9% | 9% | 12% | 1/5 | +33% |
Πόλεις Β. Ελλάδας | | | | | |
ΚΟΖΑΝΗ | 18% | 18,8% | 20,6% | | +14% |
ΒΕΡΟΙΑ | 8,9% | 12,4% | 14,3% | | +60% |
ΕΔΕΣΣΑ | 15,6% | 18% | 19,7% | | +26% |
ΚΑΒΑΛΑ | 10,4% | 14,7% | 14,3% | | +38% |
ΞΑΝΘΗ | | | 20% | | |
ΣΕΡΡΕΣ | | | 25% | | |
ΚΙΛΚΙΣ | | | 13% | | |
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ | | | 24% | | |
Δρόμοι με ρεκόρ κλειστών επιχειρήσεων
Μεταξύ των εμπορικών δρόμων υπάρχουν ορισμένοι στους οποίους διαπιστώνεται ρεκόρ συγκέντρωσης κλειστών επιχειρήσεων. Είναι ενδιαφέρον ότι πρόκειται για εμπορικούς δρόμους με διαφορετικά χαρακτηριστικά εμπορικής επιχειρηματικότητας (ύψος ενοικίων, τύπος εμπορίου κα.) που όμως αποτελούν παραδοσιακούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας.
Σόλωνος-Αθήνα: 42%. ————————-2/5
Σταδίου-Αθήνα: 32%————————–1/3
Τσακάλωφ-Αθήνα: 35% ———————–1/3
Πλαστήρα -Μαρούσι: 35%——————–1/3
Κολοκοτρώνη – Κηφισιά: 33%— ————1/3
Κασσάνδρου-Θεσσαλονίκη: 30%————–1/3
Αγ. Σοφίας -Θεσσαλονίκη: 28%—————1/3
Β. Όλγας & Εγνατίας -Θεσσαλονίκη: 20%—1/5
Τράντα-Κοζάνη: 26,3%————————- 1/4
Αρχελάου – Έδεσσα: 33,3%——————–1/3
Κεντρικής -Βέροια: 21%————————-1/5
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
α) Μετεγκατάσταση/ερήμωση παράδρομων
Παρατηρείται μια μετακίνηση εμπορικών επιχειρήσεων από παρόδους σε κεντρικούς δρόμους των πόλεων. Η κίνηση αυτή ήταν αναμενόμενη λόγω μείωσης των ενοικίων και μεγάλης προσφοράς κενών καταστημάτων που βρίσκονται σε εμπορικότερα σημεία. Μπορεί δηλαδή να καταγράφεται αύξηση του ποσοστού λουκέτων σε μια περιοχή, αλλά, ταυτόχρονα όσες επιχειρήσεις συνεχίζουν να λειτουργούν και ήταν εγκατεστημένες σε λιγότερο εμπορικούς δρόμους αποφασίζουν την «μετεγκατάστασή» τους με στόχο την αμεσότερη πρόσβαση στην πελατεία. Το τελευταίο μπορεί να σημαίνει μείωση των κενών καταστημάτων σε συγκεκριμένους δρόμους.
β) Διάσταση μεταξύ κλειστών και διαγραφών
Μια στις τέσσερεις εμπορικές επιχειρήσεις έκλεισαν θεωρητικά και ουσιαστικά άλλα όχι γραφειοκρατικά και τυπικά. Για να διαγραφεί μια επιχείρηση οριστικά πρέπει να τακτοποιήσει φορολογικές, ασφαλιστικές και όποιες άλλες εκκρεμότητες.
γ) Δεν κλείνουν μόνο τα μικρά μαγαζιά
Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν και μεγάλες επιχειρήσεις που διακόπτουν την δραστηριότητά τους. Επίσης, σε όλες τις περιπτώσεις καταγράφεται ως κοινό γνώρισμα μια τοπική συγκέντρωση των κλειστών επιχειρήσεων. Εκεί που κλείνει μια επιχείρηση κλείνουν και άλλες. Επιπλέον, οι στοές στο κέντρο της Αθήνας περιλαμβάνουν όχι μόνο κλειστές επιχειρήσεις αλλά επαγγελματικούς χώρους, οι οποίοι παραμένουν αναξιοποίητοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
δ) Η έρευνα στην Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη ειδικότερα, αν και ο αριθμός του λουκέτων είναι σχετικά μικρότερος από την Αθήνα, ουσιαστικά η κατάσταση των κλειστών μαγαζιών είναι ιδιαίτερα έντονη, αφού παρουσιάζεται μεγάλη αύξηση του ρυθμού σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο και σχεδόν διπλασιασμός των λουκέτων από τον Αύγουστο του 2010.
Η πορεία του δείκτη επιβίωσης του εμπορίου στη Θεσσαλονίκη μπορεί να εμφανίζεται ιδιαίτερα ανησυχητική τον τελευταίο χρόνο, όμως εξακολουθεί να δείχνει μια μεγαλύτερη αντοχή από την Αθήνα και άλλες μεγαλουπόλεις.
ε) Οι πόλεις της Βορείου Ελλάδος
Στις περισσότερες μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης η πορεία του δείκτη επιβίωσης του εμπορίου συνδέεται με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας στην περιοχή. Σύμφωνα με την έρευνα και τις εκτιμήσεις των τοπικών Εμπορικών Συλλόγων, οι πόλεις του Κιλκίς, της Καβάλας και της Βέροιας παρουσιάζουν τα χαμηλότερα ποσοστά κλειστών επιχειρήσεων, ενώ οι Σέρρες, η Αλεξανδρούπολη, η Κοζάνη, η Ξάνθη και η Έδεσσα ακολουθούν την γενική εικόνα του συνόλου.
Στ) Στις άλλες μεγάλες πόλεις
Σε σχεδόν όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας εντοπίζεται μία συγκέντρωση των κλειστών επιχειρήσεων, ιδίως μακριά από το παραδοσιακό τους κέντρο. Σύμφωνα με δηλώσεις και συνεντεύξεις σε Εμπορικούς Συλλόγους, διαπιστώνεται μία μετατόπιση των καταστημάτων από την περιφέρεια του εμπορικού κέντρου σε επαγγελματικές στέγες του παραδοσιακού κέντρου οι οποίες μένουν ξενοίκιαστες, με στόχο την αύξηση της πελατείας. Αυτή η μετατόπιση έχει ως αποτέλεσμα να ερημώνουν οι εμπορικοί δρόμοι που βρίσκονται περιμετρικά και στην ευρύτερη περιοχή των εμπορικών κέντρων των πόλεων.