Ο επτάχρονος γιος του σκηνοθέτη και animator Παναγιώτη Ράππα μεγαλώνει, όπως και πολλά άλλα παιδιά, με τις ιστορίες του «εθνικού» μας παραμυθά Ευγένιου Τριβιζά. « Οι ιστορίες του έχουν τη δύναμη να αγγίξουν όλους τους ανθρώπους, σε ολόκληρο τον πλανήτη·δεν είναι τυχαίο ότι μεταφράζεται συστηματικά στην Κίνα αυτή τη στιγμή » λέει ο ίδιος στο «Βήμα», έχοντας μόλις επιστρέψει με το πλοίο από τη γενέτειρά του (1960), την Υδρα, στον Πειραιά όπου ζει. « Αυτό ελπίζω να συμβεί και με την ταινία » εκμυστηρεύεται αυτός ο κοσμογυρισμένος καλλιτέχνης των κινουμένων εικόνων αναφερόμενος στην πρώτη 3D ταινία μεγάλου μήκους κινουμένων σχεδίων που θα γυριστεί στην Ελλάδα βασισμένη στο παραμύθι «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι» (εκδόσεις Κέδρος) του Ευγένιου Τριβιζά.
Στην ιστορία αυτή, την οποία πρόκειται να σκηνοθετήσει ο ίδιος, ένα κορίτσι φτιάχνει έναν χιονάνθρωπο και του ζητεί να μη λιώσει ποτέ. « Είναι ένα ταξίδι στον κόσμο της φαντασίας και ταυτόχρονα ένας ύμνος στην ανιδιοτελή και άδολη παιδική φιλία » λέει ο Παναγιώτης Ράππας. Αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί η πρώτη γραφή του σεναρίου και του ντεκουπάζ, έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και επιπλέον αναζητούνται οι πιθανοί συγχρηματοδότες της παραγωγής στο Λος Αντζελες. Το κόστος είναι δυσβάσταχτο για τα ελληνικά δεδομένα: « Ενας έμπειρος και πολύ επιτυχημένος παραγωγός του Χόλιγουντ έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον να αναλάβει την παραγωγή. Εφόσον όλα πάνε καλά, θα χρειαστούν τουλάχιστον είκοσι μήνες εντατικής δουλειάς για να ολοκληρωθεί η ταινία ».
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ο Παναγιώτης Ράππας σπούδαζε ζωγραφική και χαρακτική στη Γερμανία. Εκεί θήτευσε δίπλα στον γερμανό σκηνοθέτη Βόλφγκανγκ Ουρκς πάνω στο κινούμενο σχέδιο, γεγονός που του έδωσε την απαραίτητη εμπειρία για όλα τα στάδια της παραγωγής και τον οδήγησε επιτυχημένα σε δύο ταινίες μεγάλου μήκους. Μετά μπήκε στη ζωή του ο αμερικανός σκηνοθέτης Στίβεν Σπίλμπεργκ. Το 1989 εκλήθη από την «Universal» στο Λονδίνο για να συνεργαστεί με την εταιρεία «Αmblin» που είχε ανοίξει εκεί ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης (όταν το στούντιο μεταφέρθηκε στο Λος Αντζελες προέκυψε η περίφημη «DreamWorks»). « Η σημασία στη βαθιά γνώση της τεχνολογίας και της τεχνικής του σινεμά, ο σεβασμός στον θεατή και ο μειλίχιος, ουσιαστικά ανθρώπινος,χαρακτήρας του ίδιου του Σπίλμπεργκ είναι αυτά που κράτησα » από μια συνεργασία που διήρκεσε πολλά χρόνια και έδωσε άλλες τρεις ταινίες μεγάλου μήκους. Ο Παναγιώτης Ράππας είναι ισόβιο μέλος της Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών του Κινηματογράφου (ΑΜΡΑS) των ΗΠΑ. Εξελέγη με απόλυτη πλειοψηφία από τους συναδέλφους του σε όλον τον κόσμο, οι οποίοι αναγνώρισαν τον όγκο και την ποιότητα της δουλειάς του καθιστώντας τον ίδιο μελλοντικό τους κριτή. « Ηταν το δώρο τους για τα τεσσαρακοστά μου γενέθλια και ήρθε ως ευχάριστη έκπληξη ».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Παναγιώτης Ράππας συνεργάζεται με τον Ευγένιο Τριβιζά.
Εχει ήδη σκηνοθετήσει δύο χριστουγεννιάτικα παραμύθια με τη δική του βοήθεια, σε συνεργασία με την ΕΡΤ, με τη στήριξη, όπως λέει, του γενικού της γραμματέα τότε Κώστα Σπυρόπουλου, και μιας ομάδας πολύ δημιουργικών παιδιών. Πρόκειται για τις ταινίες μικρού μήκους, βασισμένες πάντα στα ομότιτλα παραμύθια, «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι» (2007) και «Ενα δέντρο, μια φορά» (2009), με τη μουσική στη δεύτερη περίπτωση του Δημήτρη Παπαδημητρίου και τη φωνή, μεταξύ άλλων, του Διονύση Σαββόπουλου. « Η δεύτερη μόλις ταινία,με μια αμιγώς ελληνική ομάδα νέων δημιουργών, ψηφίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ενωση (ΕΒU) δεύτερη καλύτερη παραγωγή για παιδιά και νέους εν γένει σε ολόκληρη την Ευρώπη εκείνη τη χρονιά.Αν λάβετε υπόψη σας ότι οι ταινίες αυτές γίνονται χρησιμοποιώντας την αιχμή της ψηφιακής τεχνολογίας για τα οπτικοακουστικά μέσα, τότε η διάκριση αποτελεί έναν άθλο και μάλιστα από μια χώρα που δεν διαθέτει καν ανώτατη σχολή κινηματογράφου ».
Πριν από ενάμιση χρόνο ο Παναγιώτης Ράππας κατέθεσε στην ΕΡΤ μια πρόταση: να μεταφέρει στην οθόνη το διήγημα «Η Σταχτομαζώχτρα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για να τιμήσει τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα που συμπληρώνονται εφέτος. «Το έργο του Παπαδιαμάντη προσφέρεται για υψηλής ποιότητας παιδικό πρόγραμμα, αφού σε αυτό καταγράφονται οι αξίες της ελληνικής παράδοσης- είναι σίγουρο ότι αξίζει να γίνει γνωστή στις νεότερες γενιές. Το animation ως μέσο προσφέρεται ακριβώς γι΄ αυτό». Στην αρχή η πρόταση έγινε δεκτή με ενθουσιασμό, αλλά ακόμη δεν έχει προχωρήσει: «Δεν ανήκει στις άμεσες προτεραιότητες της ΕΡΤ αυτόν τον καιρό. Ελπίζω όμως ο Παπαδιαμάντης να αξιοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο σε ευνοϊκότερες συνθήκες και χωρίς ξεκάθαρα επετειακό χαρακτήρα. Είναι όνειρό μου να δω αυτή την ταινία, για την οποία έχω δουλέψει άπειρες ώρες, ολοκληρωμένη».
Την τελευταία φορά που ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου συναντήθηκε με τον αμερικανό πρόεδρο κ. Μπαράκ Ομπάμα στις ΗΠΑ τού έδωσε ως δώρο για τις κόρες του μια κασετίνα με αυτές τις δύο ταινίες, «σαν ένα “πολιτιστικό αγαθό” που παρήγαγε η χώρα του αντιλαμβάνομαι»τονίζει ο δημιουργός,κάτι«που θα πρέπει να χαροποιεί όλους όσοι βοήθησαν να γίνουν,και ήταν πολλοί». Στην Ελλάδα μάς λείπει η απλή συνταγή της επιτυχίας, αφού «δεν δουλεύουμε συστηματικά και σε βάθος χρόνου». Κατά τα λοιπά, «δεν μας λείπει ούτε το πνεύμαούτε η ικανότητα να επιτύχουμε το οτιδήποτε». Δηλώνει ενθουσιασμένος που η δουλειά του αρέσει στο δυσκολότερο κοινό που υπάρχει, τα παιδιά, καθώς «αν η ιστορία δεν έχει κάτι να τους πει, της γυρνούν παγερά και ειλικρινέστατα την πλάτη».
– Τι σας άρεσε στα δύο χριστουγεννιάτικα παραμύθια σας που προηγήθηκαν,αυτά τα οποία σκηνοθέτησε ο Παναγιώτης Ράππας;
«Οτι τον είχαν αγγίξει, τον είχαν συγκινήσει, και χάρη στον μεταδοτικό του ενθουσιασμό το αποτέλεσμα ήταν μαγευτικό. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που ένας τόσο ταλαντούχος και έμπειρος, από τη συνεργασία του με κορυφαίους δημιουργούς στην Αμερική, σκηνοθέτης έχει αγαπήσει τόσο πολύ τα έργα μου».
– Τι τύχη θα έχουν στη μεγάλη οθόνη οι δύο ήρωές σας; Πώς νομίζετε ότι θα αντιδράσουν;
«Ελπίζω τα εκτυφλωτικά φώτα της δημοσιότητας να μη λιώσουν τον “Χιονάνθρωπο” και η αγάπη του κοριτσιού να μεταμορφώσει το λευκό πανί της μεγάλης οθόνης στις απέραντες χιονισμένες εκτάσεις του Βόρειου Πόλου».
– Πώς είναι για έναν δημιουργό να βλέπει τους ήρωες της φαντασίας του να περνάνε στον κινηματογράφο μέσα από τα μάτια μιας άλλης- εν προκειμένω του σκηνοθέτη;
«Αν υπάρχει η σωστή χημεία μεταξύ των συντελεστών, η μία φαντασία πυροδοτεί την άλλη και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι φαντασμαγορικό. Σε ένα βιβλίο ο λόγος είναι ο απόλυτος κυρίαρχος. Στο κινούμενο σκίτσο ο λόγος εκθρονίζεται και τη θέση του καταλαμβάνει η εικόνα. Για αυτόν τον λόγο στη συγγραφή του σεναρίου απαιτείται στενή συνεργασία συγγραφέα και σκηνοθέτη».
– Με ποιον τρόπο σάς έχει ζητηθεί να συνεργαστείτε στο νέο εγχείρημα;
«Με απόψεις, προτάσεις και ιδέες για όλες τις λεπτομέρειες. Θυμάμαι ότι μόνο και μόνο για τη ζωγραφιά που θα έχει απέξω το καπάκι ενός κουτιού μπισκότων, που το βλέπουμε μόνο για ελάχιστα δευτερόλεπτα στο “Ενα δέντρο, μια φορά”, είχαμε αμέτρητες ώρες διαβουλεύσεων. Το ίδιο και στο “Ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι”. Εβδομάδες ολόκληρες συζητούσαμε με ποιον τρόπο θα είναι επιπλωμένη η ποντικότρυπα του Τρωκτικούλη με διάφορα κλεμμένα μικροαντικείμενα, τα οποία έχει προσαρμόσει για προσωπική του χρήση. Δαχτυλήθρα για βάζο; Γραμματόσημα με τοπία για πίνακες ζωγραφικής; Σακουλάκια τσαγιού για μαξιλάρια; Πανάκι καθαρίσματος γυαλιών για κουβέρτα; Φανταζόσαστε τώρα πόσα παρόμοια προβλήματα θα προκύψουν σε μια ταινία μεγάλου μήκους όπως ο “Χιονάνθρωπος και το κορίτσι”».
Το βιβλίο «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι» έχει εικονογραφηθεί θαυμάσια από τον Αλέξη Κυριτσόπουλο. «Παρ΄ όλα αυτά σε μια ταινία οι εικόνες,αλλά κυρίως οι ήρωές της,σχεδιάζονται με άλλες προτεραιότητες, για να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες.Ο θεατής καλείται να περάσει μαζί τους,με στραμμένη την προσοχή πάνω τους,μιάμιση ώρα.Χρόνος απίστευτα μακρύς ιδιαίτερα για παιδιά.Για να πετύχει ο κινηματογραφιστής κάτι τέτοιο πρέπει να καταφέρει να κάνει τους ήρωές του συμπαθείς (ή αντιπαθείς) από την πρώτη ματιά και να βρει έναν τρόπο να εκθέτει τον συναισθηματικό τους κόσμο με μεγάλη σαφήνεια αν θέλει να τους έχει “κοινωνούς” στην τελική “κάθαρση” της ιστορίας.Μια τελείως διαφορετική προσέγγιση δηλαδή.Εχουμε έρθει σε επαφή με μια εξαίρετη ιταλίδα εικονογράφο,τη Νικολέτα Τσέκολι,με θητεία στον χώρο του animation,η οποία θα αναλάβει να σχεδιάσει τους χαρακτήρες και τους χώρουςούτως ώστε να επιτύχουμε στην απόδοση της ονειρικής ατμόσφαιρας που χαρακτηρίζει την ιστορία του Τριβιζά» μας λέει ο Παναγιώτης Ράππας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
