Το τέλος του Καντάφι πλησιάζει καθώς οι αντάρτες έχουν μπει στην Τρίπολη, μολονότι δεν είναι ξεκάθαρο αν το καθεστώς θα πέσει χωρίς μάχη για την πρωτεύουσα. Ο Μουαμάρ Καντάφι έχει ακόμη τους άνδρες και τον οπλισμό για να συνεχίσει τη σύγκρουση, αλλά οι οπαδοί του μπορεί να αποφασίσουν ότι δεν υπάρχει λόγος να πεθάνουν για έναν χαμένο σκοπό.

Οι συνθήκες υπό τις οποίες θα πέσει το καθεστώς του Καντάφι είναι σημαντικές για το μέλλον της Λιβύης. Τι θα κάνει ο ίδιος; Θα φύγει στην εξορία, θα εξαφανιστεί για να πολεμήσει αργότερα, θα συλληφθεί ή θα πεθάνει στην τελευταία μάχη; Και τι θα συμβεί με τους οπαδούς του; Θα τους καταδιώξουν, θα τους σκοτώσουν; Μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο που κράτησε έξι μήνες, μια σταθερή ειρήνη προϋποθέτει ότι όσοι πολέμησαν για τον Καντάφι δεν θα πρέπει να γίνουν παρίες, ούτε να συλληφθούν, να απειληθούν με αντίποινα και να τεθούν στο πολιτικό περιθώριο.
Γιατί αν ο Καντάφι αποδείχθηκε πολύ αδύναμος για να παραμείνει στην εξουσία, αυτό δεν σημαίνει ότι οι αντάρτες είναι παντοδύναμοι. Σώθηκαν από την ήττα τον περασμένο Μάρτιο από τα αεροπορικά χτυπήματα του ΝΑΤΟ και μπαίνουν τώρα στην Τρίπολη, μόνο και μόνο επειδή έχουν την τακτική αεροπορική στήριξη του ΝΑΤΟ.
Είναι μια ασυνήθιστη κατάσταση.

Το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο στην Βεγγάζη το αναγνωρίζουν τώρα περισσότερες από 30 ξένες κυβερνήσεις, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ και η Βρετανία, ως νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης. Αλλά δεν είναι σαφές αν το αναγνωρίζουν ως κυβέρνηση και οι ένοπλοι αντάρτες που είναι έτοιμοι να καταλάβουν την πρωτεύουσα.

Οι αντάρτες στη Μιζουράτα, που πολέμησαν τόσο σκληρά για να υπερασπιστούν την πόλη τους, λένε ότι δεν προτίθενται να υπακούσουν σε διαταγές από το Συμβούλιο. Αυτή η αδιαλλαξία μπορεί να μην κρατήσει για πολύ, αλλά δείχνει πόσο βαθιά διχασμένοι είναι οι αντάρτες.
Και δεν είναι το μοναδικό σημάδι. Ο ανώτατος διοικητής των ανταρτών Αμπντουλ Φατάχ Γιουνές δολοφονήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες. Σύμφωνα με πολλές πηγές, τον βασάνισαν μέχρι θανάτου και έκαψαν το πτώμα. Το Συμβούλιο έπαυσε το μεταβατικό υπουργικό συμβούλιο επειδή απέτυχε να διερευνήσει τη δολοφονία, καθώς η φυλή Ομπεϊντί από την οποία καταγόταν ο στρατηγός Γιουνές απαιτούσε εξηγήσεις για τον θάνατό του.
Το γεγονός ότι η Λιβύη είναι μια πετρελαιοπαραγωγός χώρα κοντά στην Ευρώπη βοήθησε πολλούς ηγέτες και κράτη να αναγνωρίσουν τους ελάχιστα γνωστούς ανθρώπους που αποτελούν το ανώτατο συμβούλιο των ανταρτών σαν τους ηγέτες της νέας Λιβύης.
Είναι προφανές ότι ο Καντάφι έχασε, αλλά ποιός κέρδισε; Η Γαλλία και η Βρετανία, με τη στήριξη των ΗΠΑ, επενέβησαν αρχικά για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά αυτή η εμπλοκή μετατράπηκε γρήγορα σε στρατιωτική επίθεση για την επιβολή αλλαγής του καθεστώτος.
Αν το ΝΑΤΟ ανέβασε τους αντάρτες στην εξουσία, θα συνεχίσει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο την επόμενη ημέρα στη Λιβύη; Αξίζει να θυμηθούμε ότι ο Σαντάμ Χουσείν δεν ήταν δημοφιλής όταν έπεσε το 2003, όπως δεν ήταν και οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν το 2001. Αλλά ούτε στη μία περίπτωση, ούτε στην άλλη, υπήρχε αντιπολίτευση με αρκετή στήριξη για να τους αντικαταστήσει.
Και στις δύο χώρες, πόλεμοι που θεωρητικά είχαν τελειώσει ξέσπασαν πάλι, και οι ξένοι σύμμαχοι μετατράπηκαν γρήγορα σε μισητές δυνάμεις κατοχής.
Στη Λιβύη οι αντάρτες θριαμβεύουν, αν και η πτώση του Καντάφι οφείλεται στην εξωτερική επέμβαση, όπως η πτώση του Σαντάμ και των Ταλιμπάν. Ο Καντάφι αντιστάθηκε για περισσότερο καιρό και ο πόλεμος ήταν πιο σκληρός και μεγαλύτερος σε διάρκεια από ό,τι φανταζόταν η Γαλλία και η Βρετανία. Είναι βέβαιο ότι ο Καντάφι θα φύγει, αλλά δεν γνωρίζουμε αν αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει πραγματικά με την πτώση του.

Στον δρόμο προς την Πράσινη Πλατεία

Στο μεταξύ, σήμερα Δευτέρα, εκατοντάδες εξεγερμένοι με ημιφορτηγά που είναι εξοπλισμένα με εκτοξευτές ρουκετών κατευθύνονται προς την Τρίπολη και την κεντρική, Πράσινη Πλατεία, σύμφωνα με ανταποκριτή του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters.

Οι μαχητές φαίνονται πανέτοιμοι και αποφασισμένοι. Ή καλύτερα, για μερικούς η νίκη είναι δεδομένη. Οπως για τον Ουάλιντ Αχμεντ ο οποίος είχε εγκαταλείψει την πρωτεύουσα πριν από τρεις μήνες για να ενωθεί με τους εξεγερμένους στα Δυτικά Ορη. «Τώρα επέστρεψα και ο Καντάφι είναι τελειωμένος» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Την ίδια στιγμή αξιωματούχοι του Μεταβατικού Εθνικού Συμβουλίου, του πολιτικού οργάνου των Λίβυων εξεγερμένων, βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν προς την Τρίπολη, είπε στρατιωτική πηγή των εξεγερμένων. «Μέλη του Μεταβατικού Εθνικού Συμβουλίου έφυγαν αεροπορικώς από τη Βεγγάζη (το προπύργιο των εξεγερμένων) για τα βουνά δυτικά της Τζέμπελ Νεφούσα», ανέφερε η εν λόγω πηγή, υπό τον όρο της διατήρησης της ανωνυμίας της.
«Εφθασαν τη νύχτα και θα πάνε το πρωί στην Τρίπολη οδικώς. . . βρίσκονταν στην Μπιρ Γάναμ (100 χλμ. νότια της πρωτεύουσας) την τελευταία φορά που είχαμε επαφή», συμπλήρωσε η ίδια πηγή.