«Η ΑΙΣΘΗΣΗ του επείγοντος είναι το βασικό ζήτημα που με απασχολεί» δηλώνει μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» ο πολυσυζητημένος Χορστ Ράιχενμπαχ, στην πρώτη του εκτενή συνέντευξη λίγο προτού έλθει στην Ελλάδα ως επικεφαλής της «ομάδας δράσης» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μνημόνιο και το ΕΣΠΑ. Ο γερμανός πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΒRD), 66 ετών σήμερα, απαντά στα δημοσιεύματα που τον χαρακτήρισαν «σκιώδη πρωθυπουργό» της Ελλάδας και παραδέχεται ότι θα τον βλέπουμε συχνά το επόμενο διάστημα, εφόσον ο ρόλος του συνεπάγεται «κάποια προβολή σε πολιτικό επίπεδο».
– Θα έλθετε στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, στην αρχή του πιο δύσκολου χειμώνα εδώ και δεκαετίες. Ποια είναι η δική σας προτεραιότητα ως επικεφαλής της «ομάδας δράσης»;
«Είναι όντως πολύ δύσκολες οι στιγμές για την Ελλάδα και γνωρίζω ότι η ταχύτητα έχει μεγάλη σημασία ώστε να βοηθήσουμε τη χώρα να επιλύσει τα προβλήματά της. Η αίσθηση του επείγοντος είναι το βασικό ζήτημα που με απασχολεί. Ετσι η πρώτη μου προτεραιότητα είναι, μόλις συμπληρωθεί η ομάδα δράσης, να προσπαθήσουμε να φέρουμε πραγματικές αλλαγές στις ζωές των ανθρώπων, να τους δείξουμε ότι όσο σκοτεινές κι αν οι ημέρες σήμερα, υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Στόχος της ομάδας δράσης είναι να παράσχει την απαραίτητη τεχνική βοήθεια για να επιτραπεί στην Ελλάδα να προετοιμαστεί για το μέλλον. Εμείς θα το κάνουμε αυτό, δίνοντας έμφαση στην εξεύρεση τρόπων για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη διασφάλιση της πρόσβασης της Ελλάδας σε ένα σημαντικό ποσό χρημάτων της ΕΕ στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή. Η ομάδα δράσης μπορεί να προσφέρει τεχνική εξειδίκευση για την επιτάχυνση της απορρόφησης των κονδυλίων της ΕΕ και να διασφαλίσει ότι θα τροφοδοτήσουν την οικονομία. Στην καρδιά όσων θα κάνουμε εγώ και η ομάδα είναι μια απλή σκέψη που μας οδηγεί: “Προετοιμάζουμε την Ελλάδα για τη μελλοντική ανάπτυξη”».
– Τι πήγε στραβά τους πρώτους 15 μήνες μετά το μνημόνιο ώστε να χρειαστεί αυτή η ομάδα για την εφαρμογή του και για την απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ; «Η δημιουργία της ομάδας δράσης είναι ένα σημάδι ότι πλέον κινούμαστε στην επόμενη φάση της προσπάθειας για να παράσχουμε στην Ελλάδα τη βοήθεια που απαιτείται. Οι αρχικές ενέργειες επικεντρώθηκαν στο τι έπρεπε να γίνει με το χρέος. Τώρα αρχίζουμε να κοιτάμε μπροστά, για να προετοιμάσουμε την Ελλάδα για τη μελλοντική ανάπτυξη. Αυτό συμβολίζει την κοινή μας επιθυμία, της ελληνικής κυβέρνησης και της ΕΕ, να δουλέψουμε μαζί γι΄ αυτόν τον στόχο. Σηματοδοτεί τη στενή συνεργασία Αθήνα και ΕΕ. Ο πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου έχει εμπλακεί σε κάθε βήμα της διαδρομής για τον σχεδιασμό αυτής της πρωτοβουλίας. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που θέλει να πετύχει. Ολόκληρη η διεθνής κοινότητα θέλει το ίδιο, από τους πολιτικούς ως τα στελέχη των επιχειρήσεων. Ολοι γνωρίζουν πως ό,τι θα συμβεί στην Ελλάδα, στους μήνες και στα χρόνια που έρχονται, θα έχει επίπτωση στην παγκόσμια οικονομία.
Εχω δει όλα τα δημοσιεύματα στις εφημερίδες τα οποία υποθέτουν ότι θα είμαι κάτι σαν σκιώδης πρωθυπουργός. Θέλω να αξιοποιήσω αυτή την ευκαιρία που μου δίνετε για να πω ότι τίποτε δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακριά από την αλήθεια. Ομολογουμένως ο ρόλος μου συνεπάγεται κάποια προβολή σε πολιτικό επίπεδο στην Ελλάδα, γεγονός που απορρέει από τη συμφωνία σε ανώτατο επίπεδο ανάμεσα στον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μπαρόζο, αλλά η δουλειά της ομάδας δράσης θα είναι καθαρά τεχνικής φύσεως. Ωστόσο δεν θα πάψω να τονίζω όσο συχνά κι αν χρειαστεί ότι προσφέρουμε τεχνική βοήθεια, υπό την παρακολούθηση των ελληνικών Αρχών, με την πολιτική καθοδήγηση της ελληνικής κυβέρνησης και υπό τον συντονισμό του πρωθυπουργικού γραφείου».
– Κορυφαίοι αναλυτές ανά τον κόσμο υποστηρίζουν ότι η άνευ προηγουμένου λιτότητα που ορίζει το αρχικό μνημόνιο είναι λάθος συνταγή, η οποία «σκότωσε» ό,τι είχε απομείνει από την ελληνική οικονομία. Η συγκρότηση της ομάδας δράσης σηματοδοτεί αναθεώρηση της στόχευσης του μνημονίου; «Αφορά την παροχή βοήθειας στην Ελλάδα για να επανέλθει στην οικονομική ανάπτυξη και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί επανεξέταση του μνημονίου. Εχουμε έναν μοναδικό και πολύ σημαντικό στόχο: να προσφέρουμε τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα. Είμαστε εδώ για να υποστηρίξουμε τους πολλούς, σκληρά εργαζόμενους Ελληνες που θέλουν μια καλύτερη ζωή».
– Είστε σίγουρος ότι μπορείτε να πολεμήσετε βαθιά ριζωμένα γραφειοκρατικά προβλήματα με την πρόσληψη συμβούλων από τον ιδιωτικό τομέα;
«Είναι λάθος να το χαρακτηρίζουμε πόλεμο. Εχουμε εμπλακεί σε μια κοινή προσπάθεια με την Ελλάδα. Το διακύβευμα είναι υψηλό, αλλά η τεχνική βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε συμβαδίζει με τις μεγάλες προσπάθειες που ήδη καταβάλλονται από την Ελλάδα. Μόνο με τη συνεργασία θα έχουμε αποτελέσματα και ξέρω ότι υπάρχει τεράστια θέληση και από τις δύο πλευρές».
– Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε για να παρουσιάσετε τα πρώτα αποτελέσματα, πότε και πώς θα ολοκληρωθεί η αποστολή;
«Είναι σημαντικό να είμαστε ρεαλιστές. Δεν πρόκειται να υποσχεθώ ότι η ζωή των Ελλήνων θα αλλάξει από τη μία νύχτα στην άλλη. Οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι ζούμε μια βαθιά κρίση και ότι δεν υπάρχουν απλές λύσεις. Είναι όμως κρίσιμο να κάνουμε τα πρώτα βήματα αμέσως στον δρόμο για την ανάκαμψη. Για παράδειγμα, η βοήθεια για την πρόσβαση στα κονδύλια της ΕΕ μπορεί να έχει σχετικά άμεση θετική επίδραση. Θα συνεργαστούμε στενά από τον Σεπτέμβριο με την ελληνική κυβέρνηση. Θα υποβάλλουμε τριμηνιαίες εκθέσεις στην Επιτροπή και στις ελληνικές Αρχές σχετικά με την πρόοδο των εργασιών μας και περιμένουμε ότι θα υποβάλουμε την πρώτη έκθεση στο τέλος Οκτωβρίου. Αλλά για να υπάρξουν χειροπιαστά αποτελέσματα εναπόκειται στις ελληνικές Αρχές να επωφεληθούν ουσιαστικά από αυτή την προσφορά τεχνικής βοήθειας και να αποκομίσουν από αυτήν όσα περισσότερα μπορούν. Με ρωτήσατε όμως πότε τελειώνει όλο αυτό. Η απάντηση είναι ότι θα είμαστε εδώ για όσο χρονικό διάστημα μας χρειάζεται η Ελλάδα. Αλλά ας μη μιλήσουμε για τέλος, τώρα πρέπει να αρχίσουμε γρήγορα».
Ενα απο τα βασικά θέματα που ο κ.Ράιχενμπαχ θα συμπεριλάβει στην πρώτη του έκθεση που θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο θα είναι αυτό της φορολογίας.Κυβέρνηση και Κομισιόν διευκρινίζουν πάντως ότι το οικονομικό κόστος της ομάδας δράσης δεν θα επιβαρύνει τους…εξουθενωμένους έλληνες φορολογουμένους καθώς τα έξοδα των μελών τα αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου η Επιτροπή ή η χώρα προέλευσής τους αντίστοιχα.
– Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής;
«Θα εξετάσουμε προσεκτικά αυτό το ζήτημα.Η τεχνική μας επεξεργασία αρχίζει τώρα.Οπως όλοι γνωρίζουμε όμως,αυτό δεν αφορά μόνο τη δημιουργία μιας πιο αποτελεσματικής φορολογικής διοίκησης.Θα πρέπει να γίνει κοινή πεποίθηση όλων των Ελλήνων ότι σε αυτή την κρίση είτε θα σταθούν όρθιοι είτε θα πέσουν όλοι μαζί».
– Τι μπορεί να μετατρέψει τη σημερινή ατμόσφαιρα φόβου σε ελπίδα για την ανάκαμψη; «Η εμπειρία μου στην ΕΒRD,η οποία βοηθά πολλές χώρες,λέει ότι η κρίση είναι ταυτοχρόνως και ευκαιρία.Για την Ελλάδα,ευκαιρία να θέσει τις βάσεις για τη μελλοντική ανάπτυξη.Αυτό θα ήταν το μήνυμά μου προς τους Ελληνες,παρ΄ ότι είναι δύσκολο να μιλάς για ανάκαμψη όταν η χώρα δεν έχει πάψει να υποφέρει.Καταλαβαίνω ότι τα μέτρα λιτότητας απαιτούν μεγάλες προσπάθειες από τους έλληνες πολίτες,αλλά είμαι πεπεισμένος ότι αυτές οι θυσίες είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάκαμψη και θα συμβάλουν στη μελλοντική σταθερότητα και ευημερία της χώρας.Κατά τη θητεία μου στην ΕΒRD κάναμε πολλές προσπάθειες για την οικοδόμηση του ιδιωτικού τομέα στις χώρες όπου δραστηριοποιούμαστε,και ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις,οι οποίες μπορούν να γίνουν οδηγοί της προσπάθειας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη.Αυτή είναι η εμπειρία και η γνώση που φέρνω μαζί μου».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
