Οτι η Μπγιορκ αποτελεί ιδιάζουσα περίπτωση στον κόσμο της μουσικής είναι γνωστό. Οπως γνωστό είναι το γεγονός ότι ιδίως τα τελευταία χρόνια έχει ξεφύγει από το μοντέλο που θέλει τους ποπ και ροκ σταρ να ηχογραφούν και να κυκλοφορούν ένα άλμπουμ και στη συνέχεια να βγαίνουν για περιοδεία. Κάθε νέα δουλειά της ισλανδής τραγουδίστριας ξεχωρίζει. Είτε επειδή παρουσιάζει συνθέσεις-εικαστικά γεγονότα, είτε επειδή τα βιντεοκλίπ της… ουδεμία σχέση έχουν με εκείνα των υπολοίπων, είτε ακόμη διότι δεν διστάζει να μετατρέπει τις περιοδείες της σε δυσπρόσιτα- αλλά πάντα σαγηνευτικά- για τα μεγάλα ακροατήρια δρώμενα. Τέσσερα χρόνια λοιπόν μετά το εξαιρετικό και αρκετά πειραματικό «Volta», η Μπγιορκ επανέρχεται αυτόν τον Σεπτέμβριο με ακόμη ένα φιλόδοξο έργο το οποίο τιτλοφορεί «Βiophilia». Το άλμπουμ αυτό αναμένεται να καταγραφεί στην ιστορία ως το πρώτο που αποτελείται εξ ολοκλήρου από εφαρμογές (applications) οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με την Αpple. Η ίδια μάλιστα περιγράφει γενικότερα το πρότζεκτ ως «μια multimedia συλλογήμε μουσική ευρέος πεδίου, Ιnternet, εικαστικές εφαρμογές και συναυλίες» με βασικό άξονα το περιβάλλον.
Το «Βiophilia» ηχογραφήθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του σε iΡad, έναν τρόπο που προτιμά ιδιαιτέρως η Μπγιορκ- τα προηγούμενα χρόνια την ίδια δουλειά την έκανε σε laptop αφού, όπως λέει, δεν παίζει κάποιο συμβατικό όργανο, όπως πιάνο ή κιθάρα, με τη βοήθεια των οποίων είθισται να συνθέτουν οι περισσότεροι μουσικοί. Τα δέκα τραγούδια του άλμπουμ είναι εφαρμογές που στεγάζονται σε μια κεντρική, τη «μητέρα». Κάθε μία αφήνει στον ακροατή την ελευθερία να εξερευνήσει, να περιηγηθεί και να συμμετάσχει διαδραστικά στη θεματολογία του τραγουδιού ή ακόμη και να δημιουργήσει μια εντελώς νέα εκδοχή του. Πρόκειται για μια διαδικασία που θα βρίσκεται μονίμως σε εξέλιξη από την κυκλοφορία του άλμπουμ και έπειτα. Την επιμέλεια του πρότζεκτ, όπως επίσης το εικαστικό μέρος του εξωφύλλου αλλά και των συναυλιών που θα ακολουθήσουν, ανέλαβε ένας διαδραστικός καλλιτέχνης, ο Σκοτ Σνίμπε. Το έβδομο κομμάτι του άλμπουμ, με τίτλο «Virus», περιγράφει την επίθεση ενός ιού σε κύτταρα. «Ουσιαστικά πρόκειται για μια ιστορία αγάπης μεταξύ του ιού και των κυττάρων» λέει ο Σνίμπε. Τελικά, από την πολλή αγάπη ο ιός… σκοτώνει τα κύτταρα. Οσο για τον ακροατή-θεατή, έχει τη δυνατότητα να σταματήσει τον ιό. Σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, θα σταματήσει και το τραγούδι. Για να ακούσει ολόκληρο το τραγούδι θα πρέπει να αφήσει τον ιό να ολοκληρώσει την καταστρεπτική αποστολή του.
Αλλο ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο του άλμπουμ είναι η χρήση οργάνων τα οποία επινόησε η Μπγιορκ μέσω του iΡad, όπως το gameleste, ένας συνδυασμός του γκάμελαν με ένα πολυόργανο από το Μπαλί και την Ιάβα, τη σελέστα. Ενα άλλο όργανο που χρησιμοποιεί στο τραγούδι «Τhunderbolt» είναι το Τesla coil. Οσον αφορά τον τομέα της σύνθεσης, και εδώ υπάρχουν εκπλήξεις: κάθε τραγούδι περιγράφει το φαινόμενο που αναφέρει. Ετσι, το «Μoon», π.χ., περιέχει διαφορετικούς κύκλους, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη Σελήνη.
Ακόμη και η συλλεκτική έκδοση του άλμπουμ δεν ξεφεύγει από τον πρωτότυπο τρόπο σκέψης της καθώς θα περιλαμβάνει εγχειρίδιο, φωτογραφίες, ιστορίες γύρω από τα τραγούδια αλλά και ένα ξύλινο κουτί με περιεχόμενο δέκα επιχρωμιωμένα πιρούνια τα οποία αναπαράγουν μια αντισυμβατική οκτάβαδύο έχουν την ίδια νότα και άλλα δύο είναι σιωπηλά.
Η πρώτη παρουσίαση των τραγουδιών του «Βiophilia» έγινε μεταξύ 27 Ιουνίου και 16 Ιουλίου στο Διεθνές Φεστιβάλ του Μάντσεστερ. Οπως θα συμβεί και στις συναυλίες που θα ακολουθήσουν, η Μπγιορκ χρησιμοποίησε ένα μικρό και ευέλικτο σχήμα μουσικών που εκτός από αυτήν περιλάμβανε μια γυναικεία χορωδία από την Ισλανδία, την Graduale Νobili, και «χρήστες» των ιδιαίτερων οργάνων που η ίδια δημιούργησε.
Ο Ομάρ Σουλεϊμάν ήταν ήδη εξαιρετικά διάσημος στη χώρα του,τη Συρία,αλλά και στον υπόλοιπο αραβικό κόσμο: η φυσιογνωμία του,με σήμα κατατεθέν τη χαρακτηριστική καφίγια και τα γυαλιά ηλίου,είναι απολύτως αναγνωρίσιμη σε όλα τα κιόσκια που πουλούν κασέτες.Τώρα,χάρη στο γεγονός ότι ανέλαβε τα ριμίξ σε τρία τραγούδια από το «Βiophilia» της Μπγιορκ, η ιστορία του γίνεται γνωστή και στο ευρύ κοινό της Δύσης.
Γεννημένος στα τουρκοϊρακινά σύνορα της Συρίας, στην πόλη Τζαζίρα,στα μέσα της δεκαετίας του ΄90,σε ηλικία 39 ετών,έπειτα από την ενθάρρυνση των φίλων του, ο Σουλεϊμάν άρχισε να τραγουδά σε γάμους και σε άλλες κοσμικές συγκεντρώσεις της πόλης.Χρησιμοποιούσε παραδοσιακά όργανα,όπως νέι και σάζι,αλλά και βιολί και συνθεσάιζερ,έχοντας σαφή προσανατολισμό σε πιο μοντέρνους ήχους και ειδικότερα στο ιδίωμα που κέρδιζε συνεχώς έδαφος εκείνο το διάστημα,το ντάμπκε.
Από το 1996 ως σήμερα έχει ηχογραφήσει περίπου 500 (!) άλμπουμ- το 80% των οποίων είναι ηχογραφημένα σε γάμους- που κυκλοφορούν σε ολόκληρη τη Συρία.Στον υπόλοιπο πλανήτη έγινε αρχικά διάσημος μέσω μιας αμερικανικής εταιρείας που έχει ως βάση το Σιάτλ,τη Sublime Frequencies,από την οποία έχουν κυκλοφορήσει ως σήμερα τρία άλμπουμ του.
Αγαπημένος του χορευτικού σχήματος Caribou,ο Ομάρ Σουλεϊμάν έπαιξε εφέτος στο μεγαλύτερο φεστιβάλ της Αγγλίας,το Γκλαστονμπέρι.Τα ριμίξ που έκανε στην Μπγιορκ στα τραγούδια «Crystalline»,«Τesla» και «Μawal» είναι εντυπωσιακά,καθώς προσδίδουν στα κομμάτια έναν χορευτικό και σαφώς ανατολίτικο ήχο που γοητεύει.
Εχει κανείς την εντύπωση ότι έχουν περάσει…δεκαετίες ολόκληρες από τότε που «κατέβηκε» το πρώτο μουσικό κομμάτι στο Ιnternet.Και όμως ήταν μόλις 1997 όταν ο Ντέιβιντ Μπάουι διέθετε το τραγούδι του «Τelling Lies» μέσω του Διαδικτύου.Γινόταν έτσι ο πρώτος διάσημος καλλιτέχνης που έκανε κάτι τέτοιο.Γεγονός πρωτόγνωρο, ιδίως για όσους σάστιζαν μπροστά στις εξελίξεις,το τραγούδι κατέβηκε τότε από 300.000 μουσικόφιλους χρήστες- για να εκδοθεί δύο μήνες αργότερα στο «συμβατικό» φορμά του επτάιντσου και του CD σινγκλ.
Το πρώτο τραγούδι που πέτυχε ψηφιακές πωλήσεις επιπέδου…πλατινένιου δίσκου ήταν το «Ηollaback Girl» της Γκουέν Στεφάνι, ενώ το 2009 οι Βlackeyed Ρeas έγραψαν ιστορία καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ με το «Ι Gotta Feeling» και τις 5.561.000 ψηφιακές πωλήσεις του.Ωστόσο η ψηφιακή εποχή έπρεπε να βρει νέους τρόπους για να κάνει τα προϊόντα πιο ελκυστικά αφού το απλό κατέβασμα και δη το δωρεάν δεν είχε τα ίδια αποτελέσματα στο ταμείο.
Η συνεργασία της Αpple με τους U2 το 2004 υπήρξε μια εμπορική κίνηση που πήγε τα πράγματα ένα βήμα πιο πέρα.
Με αφορμή την κυκλοφορία του άλμπουμ τους «Ηow To Dismantle Αn Αtomic Βomb» η Αpple κυκλοφόρησε μια ειδική έκδοση του iΡod με τον γνωστό τροχό περιστροφής σε χρώμα κόκκινο,που περιέχει το άλμπουμ αλλά και ακυκλοφόρητο υλικό,με τις υπογραφές των μελών του γκρουπ να το στολίζουν. Αλλη μια ενδιαφέρουσα περίπτωση ανάλογη της Μπγιορκ τα τελευταία χρόνια είναι εκείνη του RjDj ο οποίος έφτιαξε μια εφαρμογή (application) για την iΡhone με πρωτοποριακούς καλλιτέχνες όπως η Little Βoots και οι Αir, στη μουσική των οποίων ο χρήστης μπορεί να επέμβει και να δώσει άλλη διάσταση- πολλές φορές και άλλη κατεύθυνσημέσω του τηλεφώνου του,δημιουργώντας εφέ από τον περιβάλλοντα χώρο.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
