ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ, ΚΑΙ ΑΙΦΝΙΔΙΩΣ εμφανίστηκαν τα τανκς. Τα τζάμια του «Τζούστους Λίπσιους», του κτιρίου όπου συνεδριάζουν τα Συμβούλια στις Βρυξέλλες, άρχισαν να τρίζουν και ο θόρυβος των ερπυστριών να γίνεται όλο και απειλητικότερος. «Πηγαίνουν να φυλάξουν τις τράπεζες για την περίπτωση που δεν υπάρξει σήμερα συμφωνία» είπε γελώντας ένας υπάλληλος του Συμβουλίου, ενώ κάποιος καλύτερα ενημερωμένος υπενθύμισε ότι η 21η Ιουλίου είναι η εθνική γιορτή του Βελγίου, την οποία η χώρα τιμά με στρατιωτική παρέλαση.
Λίγο νωρίτερα, εξάλλου, η συμφωνία για το ελληνικό χρέος είχε επί της ουσίας ολοκληρωθεί. Η καγκελάριος κυρία Ανγκελα Μέρκελ είχε ήδη αποσπάσει το «ok» του άμεσα ενδιαφερομένου, του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου, και φανερά εύχαρις προσέφερε καφέ και παξιμάδια στους άνδρες της παρέας Ρομπάι, Μπαρόζο, Τρισέ, Σαρκοζί και Γιούνκερ. Επί της ουσίας είχαν συμφωνήσει ότι θα «καλυφθεί» η Ελλάδα από τις αδηφάγες αγορές για τουλάχιστον τρία χρόνια με ένα ποσό της τάξεως των 200 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 150 δισ. θα προέλθουν, πάνω-κάτω, από δημόσιους κορβανάδες και τα 50 δισ. από ιδιωτικούς.
Ειδικότερα, τα κράτη της ευρωζώνης θα δανειστούν για λογαριασμό της Ελλάδας περί τα 109 δισ. ευρώ, η Ελλάδα θα βάλει από την «αξιοποίηση» της δημόσιας περιουσίας της περί τα 28 δισ. ευρώ (αν δεν τα καταφέρει θα πρέπει να τα βάλει η ευρωζώνη), οι ιδιώτες θα δανείσουν στην Ελλάδα περί τα 50 δισ. ευρώ και σε αυτά θα προστεθούν τα ομόλογα που θα αγοράσει ο ευρωμηχανισμός σταθερότητας σε τιμές αγοράς. Παράλληλα ο μηχανισμός αυτός θα παράσχει και εγγυήσεις της τάξεως των 35 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να κάνει τα στραβά μάτια και να εξακολουθήσει να δέχεται τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, στην περίπτωση που οι διεθνείς οίκοι τα διαβαθμίσουν σε «παλιόχαρτα».
Ασφαλώς τη δυσκολότερη δουλειά σε αυτή την ιστορία την έκανε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος, παρά την πασίγνωστη εμμονή του να κοιμάται σπίτι του, την Τετάρτη αποφάσισε αιφνιδίως να ξενοκοιμηθεί στο Βερολίνο. Ενημέρωσε την κυρία Μέρκελ ότι την Τετάρτη το απόγευμα θα συνεδριάσουν οι δυο τους, ότι στη συνέχεια θα έχουν δείπνο εργασίας και ότι αν χρειαστεί θα συνεδριάσουν με τους συνεργάτες τους και μετά το δείπνο. Οπερ και εγένετο. Διαβουλεύθηκαν ως τα μεσάνυχτα, στη συνέχεια κοινοποίησαν τη συμφωνία τους στον πρόεδρο της ΕΕ κ. Χέρμαν βαν Ρομπάι, οι υπηρεσίες του οποίου ανέλαβαν, στη διάρκεια της νύχτας, να διαβιβάσουν τα σχετικά κείμενα στις εθνικές αντιπροσωπείες.
Λίγες ημέρες πριν ο κ. Σαρκοζί είχε αφήσει να διαφανεί ποιες είναι οι διαθέσεις του: Μιλώντας στο περιθώριο ενός υπουργικού συμβουλίου στο Παρίσι άφησε να διαρρεύσει προς τον Τύπο ότι κατά τη γνώμη του «οι Ελληνες έκαναν ό,τι έπρεπε, οι Γάλλοι το ίδιο, μόνο οι Γερμανοί καθυστερούν πυροδοτώντας την κρίση». «Ο γερμανικός εγωισμός είναι εγκληματικός» είπε ο γάλλος πρόεδρος σημειώνοντας παράλληλα ότι «θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να σταματήσουν να μιλάνε αυτές οι πόρνες, οι οίκοι αξιολόγησης που παίζουν κερδοσκοπικά παιχνίδια».
Εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως ο γάλλος πρόεδρος δεν απέτυχε. Ο «γερμανικός εγωισμός» μαλάκωσε και η Ευρώπη αποφάσισε για πρώτη φορά επισήμως να αγνοήσει τους περιβόητους οίκους πράττοντας αυτό που από πολιτικής απόψεως κρίθηκε επιβεβλημένο. Διέσωσε την Ελλάδα, κατά πάσα πιθανότητα δε και τον ίδιο της τον εαυτό.
Για να συμβεί ωστόσο αυτό απαιτήθηκαν πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες, οι οποίες όπως ανέφερε παράγων που ήταν παρών στη συνεδρίαση, ήταν κυρίως επίπονες. «Οι περισσότεροι πρωθυπουργοί δεν ήταν καν σε θέση να κατανοήσουν τι ήταν αυτά στα οποία έπρεπε να συμφωνήσουν. Και φυσικά ζητούσαν διευκρινίσεις, τουλάχιστον σε σχέση με τη συνδρομή των τραπεζών στην επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας». Στο δύσκολο αυτό έργο εκλήθησαν εκτάκτως να συνδράμουν οι κατ΄ εξοχήν αρμόδιοι, δηλαδή οι τραπεζίτες. Ετσι τις πρώτες απογευματινές ώρες της Πέμπτης εμφανίστηκαν στην αίθουσα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου ο κ. Γιόζεφ Ακερμαν της γερμανικής Deutsche Βank και ο κ. Μποντουέν Προτ της γαλλικής ΒΝΡ Ρaribas. Λίγο αργότερα κατέφθασαν εκτάκτως οι επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος και της Εθνικής κκ. Γιώργος Προβόπουλος και Βασίλης Ράπανος, ενώ παρών ήταν και ο κ. Τσαρλς Νταλάρα εκπροσωπώντας το ΙΙF, δηλαδή το μεγαλύτερο τραπεζικό «λόμπι» στον κόσμο. Επί της ουσίας οι εκπρόσωποι των τραπεζών εξήγησαν στους ηγέτες της ευρωζώνης ότι αντιλαμβάνονται πως αν δεν βάλουν τώρα λίγο το χέρι στην τσέπη για λογαριασμό της Ελλάδας, θα το βάλουν αργότε ρα πολύ περισσότερο, όχι μόνο για λογαριασμό της Ελλάδας, αλλά και λόγω της κατάρρευσης των μετοχών τους. Ετσι δήλωσαν διατεθειμένοι να απολέσουν το 21 % των χρημάτων που θα εισέπρατταν αν εξαργύρωναν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα άμα τη λήξει τους και στην ονομαστική τιμή τους. Συμφώνησαν δε να τα επιμηκύνουν στο μέγιστο δυνατό, δηλαδή ως και 30 χρόνια, δίδοντας ταυτόχρονα στην Ελλάδα δεκαετή περίοδο χάρητος.
Με την πρόταση των τραπεζών συμφώνησαν οι πάντες, πλην του πρωθυπουργού της Ολλανδίας κ. Μαρκ Ρούτε, του οποίου οι τράπεζες δεν διαθέτουν ελληνικά ομόλογα και βρήκε την προσφορά των τραπεζιτών ελάχιστα γενναιόδωρη. Προβλήματα εντόπισαν και οι Φινλανδοί οι οποίοι επέμειναν ότι οι Ελληνες θα πρέπει να υποθηκεύσουν δημόσια ακίνητα για να λάβουν βοήθεια, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι αυτό έπραξαν οι ίδιοι όταν προ εικοσαετίας βρέθηκαν σε κρίση. Ωστόσο υπό την πίεση των υπολοίπων οι Ολλανδοί και οι Φινλανδοί υποχώρησαν, αποσπώντας ωστόσο κάποιες ασαφείς αναφορές υπέρ των θέσεών τους στο τελικό ανακοινωθέν.
Το τελικό ανακοινωθέν μπορεί να αποδέχθηκε τα πάντα,ακόμη και την περιφρόνηση των διεθνών οίκων αξιολόγησης,αλλά τελικώς η φρασεολογία του κάθε άλλο παρά τιμά το σύγχρονο ελληνικό κράτος.Ειδικότερα αναφέρεται ότι η Ελλάδα αποτελεί «μοναδική περίπτωση» και ότι τα άλλα κράτη της ζώνης του ευρώ δεσμεύονται«να τιμήσουν πλήρως την οικεία κρατική υπογραφή τους». Με άλλα λόγια,με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής ναι μεν η χώρα διασώθηκε οικονομικώς,για τουλάχιστον τρία χρόνια, πλην όμως μετατρέπεται σταδιακώς σε κράτος της ευρωζώνης δεύτερης κατηγορίας.Τα περιθώρια παραστρατημάτων και μη υλοποίησης των όποιων συμπεφωνημένων με την Ευρώπη είναι πλέον ανύπαρκτα,αφού η Ελλάδα με τη διαβάθμισή της στην κατηγορία των έστω και μερικώς χρεοκοπημένων κρατών βρίσκεται πλέον ένα βήμα πριν από την άβυσσο,όπως και αν ο καθείς την εννοεί.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
