Οι δεκαέξι εταίροι της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τριάντα μεγάλες τράπεζες συμφώνησαν χθες στην Βρυξέλλες να συνδράμουν αποφασιστικά την Ελλάδα, δίδοντας της χρήματα και χρόνο για να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της. Συγκεκριμένα οι μεν χώρες του ευρώ και το ΔΝΤ αποφάσισαν να δανείσουν εκ νέου την Ελλάδα, με μειωμένα επιτόκια και μεγαλύτερους χρόνους απόσβεσης των δανείων, ενώ οι τριάντα τράπεζες (εκ των οποίων 20 ευρωπαϊκές και πέντε ελληνικές) δέχθηκαν επί της ουσίας να θυσιάσουν περίπου το 20% της αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, ευελπιστώντας φυσικά να σώσουν το 80%. Κατά τον πρωθυπουργό κ Γιώργο Παπανδρέου η Ελλάδα θα μειώσει, με τον τρόπο αυτό το χρέος της κατά 26 δις ευρώ, ως το 2014. Ισως δε και περισσότερο αν ενεργοποιηθεί ο ευρωμηχανισμός σταθερότητας και αρχίσει να αγοράζει τα ελληνικά ομόλογα στις τρέχου σες, μειωμένες, τιμές τους.
Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει κατά πάσα πιθανότητα τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα προχώρησε σε επιλεκτική στάση πληρωμών και το μείζον ερώτημα που πλέον τίθεται είναι αν θα δικαιωθούν όλοι όσοι, με πρώτους τους Γερμανούς, υποστήριξαν ότι το συμπέρασμα αυτό θα είναι άνευ σημασίας και ότι οι αγορές σύντομα θα εκτιμήσουν θετικά τη νέα τάξη πραγμάτων που δημιουργείται στα δημόσια οικονομικά της χώρας. Καλού κακού πάντως οι χώρες της ευρωζώνης συμφώνησαν να παράσχουν κάποιες εγγυήσεις στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να συνεχίσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ακόμη και αν υποβαθμισθούν περαιτέρω από τους οίκους αξιολόγησης, ικανοποιώντας έτσι μια βασική απαίτηση του κ Ζαν Κλοντ Τρισέ. Οι περισσότεροι αρμόδιοι παράγοντες βεβαίωναν πάντως χθες ότι η υποβάθμιση της Ελλάδας, αν τελικώς συμβεί, θα αρθεί σε λίγες μέρες. Βεβαίωναν επίσης ότι αποκλείεται να τεθεί θέμα ενεργοποίησης των λεγόμενων CDS (δηλαδή των ασφαλίστρων κινδύνου).Επί του θέματος αυτού ο αρμόδιος διεθνής οργανισμός, ο ISDA, θα τοποθετηθεί κατά πάσα πιθανότητα σήμερα.
Ειδικότερα η χθεσινή σύνοδος κορυφής αποφάσισε ότι για την κάλυψη των αναγκών της Ελλάδας ως το 2014 θα απαιτηθούν περί τα 160 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 109 δισ θα έλθουν από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ, ενώ τα υπόλοιπα 51 δις ευρώ θα είναι ο οβολός του ιδιωτικού τομέα. Ο ιδιωτικός τομέας (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία κ.α) συμφώνησε χθες «εθελουσίως», είτε να επιμηκύνει ως και 40 χρόνια τα χρονικά όρια απόσβεσης των δανείων που έχει παράσχει στην Ελλάδα, είτε να μειώσει τα επιτόκια δανεισμού. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ως το 2014 θα δανείσει στην Ελλάδα ένα ποσό της τάξεως των 50 δις ευρώ, ενώ με ορίζοντα δεκαετίας το συνολικό ποσό θα είναι της τάξεως των 135 δις ευρώ.
Το τελικό ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής:
Οι αποφάσεις της χθεσινής συνόδου κορυφής ήταν το αποτέλεσμα δεκάωρων διαβουλεύσεων των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης. Στο τέλoς κατέληξαν σε ένα κείμενο όπου αναφορικά με την Ελλάδα σημειώνουν τα εξής:
« Οι αρχηγοι κρατών και κυβερνήσεων επικροτούμε τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση, με στόχο τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών και τη μεταρρύθμιση της οικονομίας, καθώς και τη νέα δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της ιδιωτικοποίησης, η οποία θεσπίστηκε πρόσφατα από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Πρόκειται για πρωτοφανείς, αλλά αναγκαίες προσπάθειες προκειμένου να επανέλθει η ελληνική οικονομία σε βιώσιμη πορεία οικονομικής ανάπτυξης.
Συνειδητοποιούμε τις προσπάθειες που απαιτούν τα μέτρα προσαρμογής για τους Έλληνες πολίτες και είμαστε βέβαιοι ότι οι θυσίες αυτές είναι αναγκαίες για την οικονομική ανάκαμψη και θα συμβάλουν στη μελλοντική σταθερότητα και ευημερία της χώρας.
Συμφωνούμε να στηρίξουμε ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα και, από κοινού με το ΔΝΤ και την εθελοντική συμβολή του ιδιωτικού τομέα, να καλύψουμε πλήρως το χρηματοδοτικό έλλειμμα. Η συνολική επίσημη χρηματοδότηση εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 109 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό θα σχεδιαστεί, κυρίως με χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερες προθεσμίες λήξεως, ώστε να βελτιώσει αποφασιστικά τη βιωσιμότητα του χρέους και τις δυνατότητες αναχρηματοδότησης της Ελλάδας. Καλούμε το ΔΝΤ να συνεχίσει να συνεισφέρει στη χρηματοδότηση του νέου ελληνικού προγράμματος και ως μέσο χρηματοδότησης σκοπε ύουμε να χρησιμοποιήσουμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) για την επόμενη εκταμίευση. Θα παρακολουθήσουμε εκ του σύνεγγυς την αυστηρή υλοποίηση του προγράμματος με βάση την τακτική αξιολόγηση από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Αποφασίσαμε να επιμηκύνουμε την προθεσμία λήξεως των μελλοντικών δανείων του EFSF προς την Ελλάδα, κατά το μέγιστο δυνατό διάστημα, από τα ισχύοντα 7,5 έτη σε τουλάχιστον 15 έτη και σε 30 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο με περίοδο χάριτος 10 ετών. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξασφαλίσουμε την κατάλληλη παρακολούθηση του προγράμματος. Θα παράσχουμε δάνεια του EFSF με επιτόκια δανεισμού ισοδύναμα με τα επιτόκια του Μηχανισμού για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών (επί του παρόντος ) 3,5%), ώστε να πλησιάσουμε το κόστος χρηματοδότησης του EFSF, χωρίς να κατέλθουμε κάτω από αυτό. Αποφασίσαμε επίσης, να παρατείνουμε σημαντικά τις προθεσμίες λήξεως του υπάρχοντος ελληνικού μηχανισμού. Η πρωτοβουλία αυτή θα συνοδεύεται από μηχανισμό που διασφαλίζει κατάλληλα κίνητρα για την εκτέλεση του προγράμματος.
Ζητούμε την υλοποίηση μιας συνολικής στρατηγικής οικονομικής μεγέθυνσης και επενδύσεων στην Ελλάδα. Επικροτούμε την απόφαση της Επιτροπής να συστήσει ειδική ομάδα, η οποία θα συνεργαστεί με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να διοχετευθούν οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων προς την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική μεγέθυνση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κατάρτιση. Θα κινητοποιήσουμε πόρους και θεσμούς της ΕΕ, όπως η ΕΤΕπ, προς τον σκοπό αυτό και θα δώσουμε νέα ώθηση στην ελληνική οικονομία. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα κινητοποιήσουν αμέσως όλους τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να παράσχουν έκτακτη τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα για να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις της. Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση για τη σχετική πρόοδο τον Οκτώβριο.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει επιδείξει προθυμία να υποστηρίξει την Ελλάδα εθελοντικά, αξιοπ οιώντας διάφορες δυνατότητες προς περαιτέρω ενίσχυση της γενικής βιωσιμότητας. Η καθαρή συνεισφορά του ιδιωτικού τομέα εκτιμάται σε 37 δισ. ευρώ. Η πιστωτική ενίσχυση θα παρασχεθεί για να στηρίξει την ποιότητα της παροχής ασφάλειας προκειμένου να καταστεί δυνατή η περαιτέρω χρήση της για την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις πράξεις εξασφάλισης ρευστότητας του Ευρωσυστήματος. Εν ανάγκη θα παράσχουμε επαρκείς πόρους για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα:
Όσον αφορά τη γενική προσέγγισή μας για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ευρωζώνη, επιθυμούμε να καταστήσουμε σαφές ότι η περίπτωση της Ελλάδας απαιτεί μια λύση έκτακτου και μοναδικού χαρακτήρα.
Όλες οι άλλες χώρες της ευρωζώνης επαναλαμβάνουν επισήμως την ακράδαντη αποφασιστικότητά τους να τιμήσουν πλήρως την οικεία κρατική υπογραφή τους, καθώς και όλες τις δεσμεύσεις τους για βιώσιμες δημοσιονομικ ές συνθήκες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ υποστηρίζουν πλήρως την αποφασιστικότητα αυτή, καθώς η αξιοπιστία όλων των κρατικών υπογραφών τους συνιστά ουσιαστικό στοιχείο για την εξασφάλιση χρηματοοικονομικής σταθερότητας στο σύνολο της ευρωζώνης».
Ικανοποιημένος δήλωσε ο πρωθυπουργός κ Γιώργος Παπανδρέου
Tην απόλυτη ικανοποίησή του για τις αποφάσεις που υιοθέτησε η Σύνοδος Κορυφής των χωρών του ευρώ για την Ελλάδα εξέφρασε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που παραχώρησε λίγο μετά το πέρας των εργασιών του Συμβουλίου.
«Πριν από 18 μήνες, όταν αποκαλύφθηκε το μέγεθος του προβλήματος που ανάγκασε την κυβέρνηση της ΝΔ να φύγει, επιδοθήκαμε σε μία άνευ προηγουμένου προσπάθεια, στο εσωτερικό και μία συνεχή, σκληρή διαπραγμάτευση στο εξωτερικό, να αποτρέψουμε αυτό που οι περισσότεροι τότε θεωρούσαν αναπόφευκτο. Να μη ζήσει η χώρα μας και η ελληνική οικογένεια τις συνέπειες μίας χρεοκοπίας» ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του ο πρωθυπουργός.
«Διαπραγματευτήκαμε από την πρώτη στιγμή βάσει σχεδίου» ανέφερε ο Γ. Παπανδρέου ο οποίος συμπύκνωσε ως εξής τις αποφάσεις της συνόδου κορυφ ής.:
1. Διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους και διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την πλήρη απόδοση του προγράμματος σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας.
2. Τίθεται σε εφαρμογή ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης της ελληνικής πραγματικής οικονομίας, με στόχο την όσο γίνεται ταχύτερη επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
3. Διασφαλίζονται μέχρι και το 2020 οι δανειακές ανάγκες της χώρας ως προς το εμπορεύσιμο μέρος του χρέους (μη εμπορεύσιμο θεωρείται, εν προκειμένω, αυτό που βρίσκεται στην κατοχή κεντρικών τραπεζών, χωρών της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ).
4. Επιτυγχάνεται ο διπλασιασμός της μέσης διάρκειας του συνόλου του ελληνικού δημοσίου χρέους (από τα 6,5 στα 13 χρόνια).
5. Το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους για τα επόμενα 40 χρόνια σταθεροποιείται σε επίπεδα κατώτερα του 5%, δηλαδή επίπεδα π ολύ ευνοϊκότερα από αυτά που ισχύουν στην αγορά.
6. Εισάγεται μηχανισμός επαναγοράς του δημοσίου χρέους στη δευτερογενή αγορά μέσω του ευρωμηχανισμού σταθερότητας EFSF.
«Αυτά σε συνδυασμό με την ανταλλαγή υπαρχόντων ομολόγων με νέα τριακονταετή, διασφαλίζει ήδη τη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους κατά 26,1 δις , ή 12% του ΑΕΠ» ανέφερε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι «ο μηχανισμός επαναγοράς είναι ανοιχτός και σε άλλα κεφάλαια που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για επαναγορά χρέους».
Συνεχίζοντας ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η παροχή εγγύησης στον ιδιωτικό τομέα για την επιμήκυνση του χρέους κατά 30 χρόνια, αυξάνει μεν ονομαστικά το ακαθάριστο χρέος, επιτρέπει όμως να μειωθεί το καθαρό χρέος που είναι κρίσιμο για τη βιωσιμότητά του.
«Ο ιδιωτικός τομέας διατηρεί τη συμμετοχή του στο ελληνικό δημόσιο χρέος μέχρι και το 2020, ενώ επιμηκύνει τα λήγοντα στο διάστημα αυ τό ομόλογα που κατέχει κατά 30 χρόνια» τόνισε ο Γ. Παπανδρέου, επισημαίνοντας ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους γίνεται με τρόπο απολύτως ασφαλή για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Και αυτό, όπως ανέφερε, για τους εξής λόγους:
Πρώτον, διότι διασφαλίζεται πλήρως η παροχή ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και την ελληνική οικονομία με απόφαση που θα λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και με εγγύηση του ευρωμηχανισμού οικονομικής σταθερότητας (EFSF) στο μεταβατικό διάστημα.
Δεύτερον, διότι ενδυναμώνονται κεφαλαιακά οι ελληνικές τράπεζες.
Τρίτον, διότι τα πρώτα κρίσιμα χρόνια, μέχρι το 2016, ελαφρύνεται το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, καθώς προβλέπεται μειωμένο επιτόκιο.
Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός τόνισε ότι με την επικείμενη αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος της χώρας, αυτό θα γίνει πιο απ λό και πιο δίκαιο.
Δηλώσεις υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου.
Τέλος, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου του πρωθυπουργού απάντησε σε ορισμένες ερωτήσεις δημοσιογράφων και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος τόνισε ότι «με τις σημερινές αποφάσεις της Ευρωζώνης έχουμε ακόμη μεγαλύτερη θωράκιση των ελληνικών τραπεζών, καθώς διασφαλίζεται πλήρως η ρευστότητα τους και καλύπτονται πλήρως οι χρηματοδοτικές τους ανάγκες».
«Πρόκειται για μια αποστομωτική απάντηση σε όσους είχαν επενδύσει σε αξιολόγηση που θα δημιουργούσε προβλήματα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος σημείωσε ότι η ευρωζώνη, η ΕΚΤ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δίνουν πλήρη κάλυψη και απάντηση, στέλνοντας καθαρό μήνυμα στις αγορές . Αναφέρθηκε ακόμη στην απόφαση για ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού συστήματος, που συνιστά θετικό μήνυμα για τον Έλληνα καταθέτη και την πραγματική οικονομία.
«Θέλαμε αυτές τις αποφάσεις για να βάλουμε πάτο στο βαρέλι, καθώς η διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος μας επιτρέπουν να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Βενιζέλος .
Απαντώντας σε ερώτηση για τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία η ΕΚΤ θα πρέπει να λαμβάνει εγγυήσεις από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για τη συνέχιση της χρηματοδότησης , τόνισε ότι εφόσον υπάρξει κάτι τέτοιο, θα είναι περιορισμένης διάρκειας. Επεσήμανε επίσης, ότι η σημερινή απόφαση έστειλε αίτημα για παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση , διαφάνεια και αποφασιστικότητα στην προστασία του ευρώ, που δέχεται επίθεση στον πυρήνα του και σε χώρες όπως η Ιταλία που καλύπτει το 25% του δημοσίου χρέους της ευρωζώνης.
Σε ότι αφορά τέλος τα αποτελέσματα των πρόσφατων τεστ αντοχής ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι οι επιδόσεις των 6 μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών που καλύπτουν το 90% του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ήταν ικανοποιητικές , εξέλιξη η οποία στέλνει πολύ θετικό μήνυμα στους Έλληνες πολίτες, τους καταθέτες και τις αγορές .
