Οι μηχανές αναζήτησης όπως το Google μάς δίνουν καθημερινά χιλιάδες λύσεις και διευκολύνουν τη ζωή μας. Μήπως όμως παράλληλα αλλάζουν το μαυλό μας; Φαίνεται πως ναι, σύμφωνα με νέα μελέτη η οποία υποστηρίζει ότι το Internet έχει άμεσο αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η μνήμη μας.
Η έρευνα, η οποία είναι η πρώτη η οποία εξετάζει την επίδραση των μηχανών αναζήτησης στην ανθρώπινη μνήμη, διενεργήθηκε από ψυχολόγους των πανεπιστημίων Κολούμπια και Χάρβαρντ καθώς και του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν.
Τα αποτελέσματά της, που δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση «Science», υποδηλώνουν ότι ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλός μας «αποθηκεύει» τις διάφορες πληροφορίες έχει αλλάξει αισθητά εξ αιτίας της «σιγουριάς» ότι για κάποιες από αυτές θα βρούμε την απάντηση online.
Εξωτερική μνήμη
Σύμφωνα με τους ειδικούς το Internet έχει εξελιχθεί σήμερα σε μια κυρίαρχη μορφή αυτού που η ψυχολογία αποκαλεί «μεταβατική μνήμη» _ αναμνήσεις οι οποίες βρίσκονται «έξω» από το μυαλό μας αλλά ξέρουμε πού και πώς μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτές. Παλαιότερα τον ρόλο αυτό είχαν «ειδήμονες» στον περίγυρο μας ή τα βιβλία στη βιβλιοθήκη μας. Σήμερα τον έχει αναλάβει το Διαδίκτυο και μάλιστα με πολύ πιο ισχυρή παρουσία.
«Με την έλευση των μηχανών αναζήτησης αναδιοργανώνουμε τον τρόπο με τον οποίο θυμόμαστε» δήλωσε η Μπέτσι Σπάροου του Πανεπιστημίου Κολούμπια, μια εκ των συγγραφέων της μελέτης.
«Ο εγκέφαλός μας βασίζεται ολοένα και περισσότερο στο Internet σχεδόν κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο βασίζεται στη μνήμη ενός φίλου, συγγενούς ή συνεργάτη για ορισμένες πληροφορίες» πρόσθεσε η ειδικός, φέρνοντας ως παράδειγμα ότι η ίδια όταν πρόκειται για το μπέιζμπολ ρωτάει τον σύζυγό της. «Δεν θυμόμαστε πια τόσο γνωρίζοντας αυτή καθαυτή την πληροφορία όσο γνωρίζοντας πού μπορούμε να τη βρούμε».
Πού αλλά όχι τι
Η έρευνα βασίστηκε σε τέσσερα διαφορετικά πειράματα τα οποία εξέτασαν πόσο βασίζονταν οι εθελοντές στις μηχανές αναζήτησης όταν έπρεπε να θυμηθούν κάτι, πόσο θυμούνταν τις διάφορες πληροφορίες ανάλογα με το αν θα είχαν αργότερα πρόσβαση σε αυτές ή όχι και κατά πόσον θυμούνταν περισσότερο αυτή καθαυτή μια πληροφορία ή το πού θα έπρεπε να την αναζητήσουν στον υπολογιστή τους.
Τα αποτελέσματα, υποστηρίζουν οι ερευνητές, είναι ενδεικτικά μιας σημαντικής αλλαγής στον τρόπο λειτουργίας της μνήμης μας. Όπως φάνηκε, επιδεικνύουμε πλέον μια τάση να ξεχνάμε τα πράγματα που είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να βρούμε στο Διαδίκτυο ενώ προσπαθούμε να θυμόμαστε αυτά στα οποία ξέρουμε ότι δεν έχουμε πρόσβαση online.
Επίσης θυμόμαστε καλύτερα πού μπορούμε να βρούμε κάτι στο Internet παρά αυτή καθαυτή την πληροφορία. Το αν αυτό σημαίνει ότι γινόμαστε περισσότερο «χαζοί» και «ημιμαθείς» ή ότι ασχολούμαστε με πιο «χρήσιμες» γνώσεις είναι θέμα μιας άλλης, πολύ μεγαλύτερης συζήτησης μεταξύ των ειδικών.