Εναν τελετουργικό διπλό πέλεκυ, που χρονολογείται στο 600 π. Χ. έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι στη Βουλγαρία κατά τις ανασκαφές που διεξάγονται στην κατοικία των ηγεμόνων του βασιλείου των Οδρυσών, που ήταν η πιο ισχυρή φυλή της αρχαίας Θράκης. Ο σιδερένιος πέλεκυς, που έχει μήκος 22 εκατοστά εντοπίσθηκε κοντά στην κύρια πύλη της οχυρωμένης κατοικίας των βασιλιάδων _στο σημερινό ύψωμα Κόζι Γκραμάντι _ και παρ΄ ότι είναι ο δεύτερος που έρχεται στο φως σε αρχαιολογική θέση της περιοχής αυτής θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό εύρημα, διότι ακόμη οι αρχαιολόγοι αναζητούν την ακριβή χρήση του.
«Η λάβρυς, όπως ονομαζόταν από τους αρχαίους Ελληνες χρησιμοποιούνταν περισσότερο για ορισμένα είδη τελετουργιών και λιγότερο για στρατιωτικούς σκοπούς ή ως οικιακό αντικείμενο», εξηγεί ο επικεφαλής της ανασκαφής Ιβάν Κριστόφ. Μία άλλη υπόθεση, που βασίζεται σε αναπαραστάσεις από τάφους της αρχαίας Μακεδονίας καθώς και του τύμβου που έχει βρεθεί στην περιοχή Χάσκοβο είναι, ότι ο διπλούς πέλεκυς χρησιμοποιούνταν στο βασιλικό κυνήγι.
«Αν όχι από τον ίδιο τον ηγεμόνα, ίσως από τους συντρόφους τους»,
λέει ο αρχαιολόγος. «Υπό αυτή την έννοια, η ανακάλυψη του σιδερένιου όπλου στην αρχαία θρακική κατοικία δεν είναι τυχαία», προσθέτει. Ο ίδιος εξηγεί άλλωστε ότι η λάβρυς στην αρχαία ελληνική μυθολογία ήταν ο διπλούς πέλεκυς του Διός Λάβρανδου, που λατρευόταν στα Λάβρανδα της Καρίας και παριστάνεται όρθιος να κρατά λάβρυ πάνω από τον δεξή του ώμο. Να σημειωθεί ότι οι πρώτες αναπαραστάσεις λάβρεος συναντώνται στη 2η χιλιετία π. Χ. ενώ στην αρχαία Θράκη οι παλαιότερες χρονολογούνται στην Εποχή του Χαλκού. Στον βαλκανικό χώρο όμως εμφανίζεται για πρώτη φορά ως ηγεμονικό σύμβολο στα χάλκινα νομίσματα του βασιλιά των Οδρυσών Αμάδοκου στα τέλη του 5ου π. Χ. αιώνα. Το νέο εύρημα πάντως θα εκτεθεί τώρα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Βουλγαρίας.
