ΣΑΝΓΚΑΗ, 1η Ιουλίου 1921. Ενας νεαρός με στρογγυλωπό πρόσωπο, δείγμα ότι κατάγεται από βορινή επαρχία, με μόνιμο χαμόγελο και ζωηρά μάτια, έχει συγκεντρώσει 17 συνομηλίκους του σε ένα φτωχικό δωμάτιο όπου τα κεριά δίνουν το φως για να τους διαβάσει κάτι που έχει γράψει- το πετρέλαιο για λάμπες είναι ακριβό και για φωταέριο ούτε λόγος να γίνεται, αφού η πόλη, η «πόρνη της Ασίας» κατά την έκφραση της εποχής, το διαθέτει μόνο για τους ξένους που ζουν στα «ψηλά σπίτια». Από τα ρούχα τους καταλαβαίνεις ότι είναι εργάτες στα ρυζοχώραφα της περιοχής, δεν μιλούν αλλά ακούν προσεκτικά αυτόν τον σχετικά καλοντυμένο νέο, Μάο Τσε Τουνγκ το όνομά του, και παίρνουν όλοι μαζί μιαν απόφαση. Να οργανώσουν μια «πολιτική ομάδα» που θα αγωνιστεί για «μια καλύτερη ζωή» για εκείνους και τα παιδιά τους, για μια «δυνατή, σεβαστή σε όλους, ελεύθερη Κίνα». Ετσι γεννήθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, το οποίο προχθές Παρασκευή συμπλήρωσε 90 χρόνια «δραστήριας,δημιουργικής παρουσίας στον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικο-πολιτιστικό χάρτη του κόσμου» γράφει η πανηγυρική διακήρυξή του. Τίποτε στην Κίνα δεν μπορεί να θυμίζει σήμερα «εκείνη την εποχή». Οι 17 της Σανγκάης έχουν γίνει το πολυπληθέστερο κόμμα στον κόσμο- το ΚΚΚ έχει σήμερα 78 εκατομμύρια μέλη- και, διαφέροντας εντυπωσιακά από τα ατροφικά ομόλογά του κόμματα στη Δύση, τα γεροντοκρατούμενα της Κούβας, της Βόρειας Κορέας και του Βιετνάμ και το δυσφημισμένο ρωσικό, το κινεζικό ΚΚ δονείται από σφρίγος και δημιουργικότητα, χάρη στην προσαρμοστικότητα που έχει επιδείξει και στο πνεύμα εκσυγχρονισμού που είναι το «πιστεύω» του από τις αρχές της δεκαετίας του ΄80. Με στόχο πάντοτε την «αρμονική κοινωνία» που αποτελεί και το θεμέλιο της εξωτερικής πολιτικής του, με σειρά μέτρων που η Δύση τα λεξικογράφησε «καταναλωτικός κομμουνισμός» το ΚΚΚ έχει «απελευθερώσει» ένα δισεκατομμύριο και πλέον ανθρώπους από την εξαθλίωση και την πείνα και έχει κάνει ένα μεγάλο μέρος τους «πολίτες του κόσμου (…) που εργάζονται για όλους μας», όπως γράφει ο Χένρι Κίσινγκερ στο βιβλίο του «Οn China» που μόλις κυκλοφόρησε.
Μια ταινία 90 λεπτών αφιερωμένη στην «Ιδρυση του Κόμματος» η οποία προβάλλεται στο Φεστιβάλ των 90χρονων που άρχισε την περασμένη Τρίτη χρηματοδοτήθηκε από την… General Μotors- με την υποχρέωση όσοι παίρνουν μέρος στην ταινία να κυκλοφορούν με Cadillacs. Εκπληξη; Κάθε άλλο, αφού νοικιάζεται ακόμη και η μεγαλοπρεπής αίθουσα του Ανακτόρου του Λαού στο Πεκίνο στη Ford, στην Κentucky Fried Chicken και σε άλλες εταιρείες- φυσικά, έναντι αστρονομικών ποσών. Είναι μια πτυχή της ιδιομορφίας του κινεζικού κομμουνιστικού συστήματος και του ΚΚΚ. Το οποίο, ας σημειωθεί, εγκατέλειψε το 2002 τους «ταξικούς εχθρούς» και περιέλαβε ως ενεργά μέλη του 60 και πλέον δισεκατομμυριούχους. Αλλωστε ο ένας στους οκτώ υπερπλούσιους Κινέζους κατέχει σοβαρό πόστο συμβούλου, ενώ περίπου 90 βουλευτές είναι κατά πολύ πλουσιότεροι του πλουσιότερου αμερικανού πολιτικού, γράφει ο Ρίτσαρντ Μακ Γκρέγκορ, επί σειρά ετών ανταποκριτής των «Financial Τimes» στο Πεκίνο.
Δεν ήταν ούτε είναι στρωμένος με ροδοπέταλα ο δρόμος του ΚΚ της Κίνας προς την εξουσία. Από τις 86.000 μαχητές και «συνοδούς» που ξεκίνησαν, μόλις 7.800 έφθασαν, αλλά το «μεγάλο όραμα» εκείνου που σύντομα έγινε παγκόσμια γνωστός ως «Μεγάλος Τιμονιέρης» είχε διασπαρεί παντού. Και εκτός Κίνας.
Ενα «όραμα» που χαρακτηριζόταν από έντονο εθνικισμό που, όπως σημειώνουν σήμερα κυβερνητικοί ιστορικοί, έπαιρνε σάρκα και οστά περισσότερο στη βάση της φιλοσοφίας και της στρατηγικής των κινέζων αυτοκρατόρων- οι οποίοι ένωσαν την απέραντη, πολυεθνική χώρα τους με σιδηρά πυγμή- παρά του μαρξισμού και του Λένιν. Ετσι, ο Μάο υπέδειξε με άνεση στον Νικίτα Χρουστσόφ να προχωρήσει σε πυρηνική σύγκρουση με την Αμερική, γεγονός που κατά τον Κίσινγκερ έκρυβε την επιθυμία του να επιτεθεί τελικά η Κίνα εναντίον του νικητή και να κυριαρχήσει παγκόσμια. Οι διάδοχοι του Μάο απομακρύνθηκαν από αυτό το σενάριο- και σε αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο η επιτυχία τους. Ευέλικτα, όχι πολύ εύκολα, οι διάδοχοι του Μάο απαγκιστρώθηκαν από τυχοδιωκτικά οράματα και αγκιστρώθηκαν στη στρατηγική και πολιτική της «πολύπλευρης ανάπτυξης» και της πρόληψης κάθε «κίνησης» η οποία θα ήταν δυνατόν να προκαλέσει χάος στη χώρα.
«Λάθη έγιναν και γίνονται» παραδέχθηκε στο πρόσφατο συνέδριο του ΚΚΚ ο πρωθυπουργόςΓουέν Ζιαμπάο. Το περιβόητο «μεγάλο βήμα μπροστά» του Μάο στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 κόστισε τη ζωή σε 45 εκατομμύρια Κινέζους και η αποτρόπαια Πολιτιστική Επανάσταση δέκα χρόνια αργότερα θρυμμάτισε το πνευματικό, το ιδεολογικό και το οικονομικό βάθρο της χώρας, στέλνοντας την πορεία της μία γενιά και πλέον πίσω.Τα λάθη όμως ανέδειξαν νέα πολιτική, νέα ιεράρχηση στόχων, καθόρισαν λ.χ. ετήσια αύξηση των κονδυλίων για την Ερευνα 21%.
Ετσι έγινε η Κίνα δεύτερη στον κόσμο οικονομική δύναμη, με συσσωρευμένα αποθέματα που μόνο με τα μισά μπορεί να αγοράσει όλες τις εταιρείες που είναι εισηγμένες στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια!
Και το μέλλον; Για μια χώρα όπου«το κόμμα είναι και παραμένει μια δημοκρατική δικτατορία του λαού», όπως λέει ο γενικός γραμματέας του Χου Τζιντάο, η απάντηση δεν είναι εύκολη. Από το WikiLeaks πληροφορούμαστε ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ χαρακτηρίζει«λανθασμένη»την άποψη ότι το ΚΚΚ είναι κόμμα μονολιθικό. Στο Πολιτικό Γραφείο του «επικρατεί αληθινή δημοκρατία», οι ηγέτες μπορεί να διαφωνούν σε ένα θέμα αλλά«μένουν σύμφωνοι όταν αποφασίζουν για κάτι (…) και ενεργούν ως ένα πρόσωπο».Είναι ωστόσο γεγονός ότι υπάρχουν δύο αρκετά ευδιάκριτες γραμμές. Η μία του πρωθυπουργού Γουέν Ζιαμπάο υπέρ του«να ανοίξει(σ.σ.: πολιτικά)το σύστημα»και η άλλη του προέδρου Γου Μπανγκούοπου τονίζει ότι«είναι εκτός συζήτησης ένα πολυκομματικό σύστημα».Επί του παρόντος αυτός επικρατεί.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
