ΟΟΣΑ: η Ελλάδα εμποδίζει την επιχειρηματικότητα

Ως την πλέον εχθρική προς την επιχειρηματικότητα χώρα χαρακτηρίζει την Ελλάδα ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στην έκθεση «Επιχειρηματικότητα με μία ματιά 2011» (Enterpreneurship at a Glance 2011), καθώς εντοπίζει ανελαστικό ρυθμιστικό πλαίσιο για την επιχειρηματική δράση.

Επίσης, αναφέρει ότι το 60% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα στη χώρα μας δουλεύει σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν και τον κανόνα στην Ελλάδα, καθώς ξεπερνούν το 96% του συνόλου.

Ο ΟΟΣΑ αναφέρει ότι οι ελληνικές μικρές επιχειρήσεις παράγουν δυσανάλογα μικρή προστιθέμενη αξία, υπογραμμίζει την μεγάλη εμπλοκή των γυναικών στην επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, ενώ από την έρευνα προκύπτει ότι είμαστε μάλλον έθνος επιχειρηματιών.

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι μετανάστες δεν δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στη χώρα μας, η παρουσία επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capitals) είναι αμελητέα, ενώ η εικόνα που έχουν οι Έλληνες για τους επιχειρηματίες είναι μάλλον αρνητική.

Στην έκθεση, ο διεθνής οργανισμός κατατάσσει την Ελλάδα στην χειρότερη θέση για την έναρξη μίας επιχείρησης, καθώς θεωρεί τις απαιτούμενες διαδικασίες ιδιαίτερα επαχθείς και τοποθετεί τη χώρα μας στην τελευταία θέση σε σύνολο 30 κρατών (με την Ισπανία και την Τσεχία να ακολουθούν).

Το ρυθμιστικό πλαίσιο στο οποίο αναφέρεται ο ΟΟΣΑ είναι οι αδειοδοτήσεις, η εγγραφή της περιουσίας, η πρόσβαση στον δανεισμό, η προστασία των επενδυτών, η πληρωμή φόρων, το διασυνοριακό εμπόριο, η εφαρμογή και τήρηση συμβολαίων και συμφωνιών, το κλείσιμο μίας επιχείρησης, η απασχόληση εργαζομέων και η πρόσβαση στην ενέργεια.

Επίσης, ο ΟΟΣΑ μετρά και τα διοικητικά βάρη στην κατηγορία των start up επιχειρήσεων, όπου η χώρα μας καταλαμβάνει την έκτη θέση από το τέλος (οι χειρότερες επιδόσεις ανήκουν στην Κίνα, το Μεξικό και τη Χιλή).

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Ελλάδα έχει και μία ακόμη πρωτιά: Την μεγαλύτερη αναλογία μικρών επιχειρήσεων (1-9 εργαζόμενοι) σε ολόκληρο τον διεθνή οργανισμό, η οποία ξεπερνάει το 96% και αποτελεί το υψηλότερο ποσοστό στην σχετική κατάταξη. Παρόμοιο προφίλ διαθέτουν η Αυστραλία, το Μεξικό, η Πολωνία και η Τσεχία, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται η Ιαπωνία, η Ιρλανδία, η Κορέα και η Σλοβακία, όπου οι πολύ μεγάλες, οι μεγάλες και οι μεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τον κανόνα.

Διόλου τυχαίο ότι, κατά την ίδια έκθεση, σχεδόν το 60% των ελλήνων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα δουλεύει σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, κάτι που, επίσης, αποτελεί την υψηλότερη επίδοση στον ΟΟΣΑ.

Η παραγόμενη προστιθέμενη αξία, ωστόσο, ακολουθεί διαφορετικές αναλογίες, καθώς οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, παρά το μέγεθός τους, είναι υπεύθυνες μόλις για το 37,3% της προστιθέμενης αξίας, οι μικρομεσαίες για το 9,2%, οι μεσαίες για το 12,6%, οι μεγάλες για το 15,9% και οι πολύ μεγάλες για το 24,9%.

Επίσης, προκαλεί θετική έκπληξη ότι, σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των Ελληνίδων που έχουν επιχείρηση είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη – 15,51% επί του ενεργού πληθυσμού – κι ένατο στην συγκεκριμένη κατάταξη του ΟΟΣΑ, ενώ ακόμη πιο υψηλά τοποθετείται η επιχειρηματική δραστηριότητα των ανδρών. Αθροιστικά και σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με την έκθεση, οι Έλληνες είναι μάλλον έθνος επιχειρηματιών.

Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η επιχειρηματική δραστηριότητα των μεταναστών στη χώρα μας, καθώς εμφανίζουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην εν λόγω μελέτη (9,7% του ενεργού πληθυσμού), έναντι 26,7% των γηγενών, που είναι και το υψηλότερο στην συγκεκριμένη καταμέτρηση.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα έχει μία από τις χαμηλότερες θέσεις στην παρουσία επιχειρηματικών κεφαλαίων (venture capital) ως προς το ΑΕΠ, καθώς το ποσοστό τους ανέρχεται σε μόλις 0,01%, όταν κατά μέσο όρο στις περισσότερες δυτικές χώρες είναι τουλάχιστον εξαπλάσιο, με το Ισραήλ να είναι πρώτο με διαφορά στην εν λόγω κατηγορία (0,18% του ΑΕΠ).

Πάντως, σε επίπεδο συνολικών επενδύσεων επιχειρηματικών κεφαλαίων (seed, start up και early development) στην Ελλάδα η εικόνα είναι ιδιαίτερα φτωχή, καθώς αυτές ανέρχονται σε μόλις 0,008% του ΑΕΠ, όταν στις περισσότερες δυτικές χώρες τα ποσοστά είναι πολλαπλάσια.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι Έλληνες έχουν την πλέον αρνητική εικόνα για τους επιχειρηματίες στον ΟΟΣΑ, με ποσοστό 19% επί του πληθυσμού, που είναι και η υψηλότερη επίδοση. Ακόμη, εντύπωση προκαλεί η «ισοπαλία» θετικών και ουδέτερων εντυπώσεων για τους επιχειρηματίες (39,5% έναντι 39,2%) που παρουσιάζει η έρευνα. Μάλιστα, φαίνεται ότι η Ελλάδα έχει μία από τις χειρότερες αντιλήψεις για την επιχειρηματικότητα σε ολόκληρο τον ΟΟΣΑ, όπως δείχνει και η μελέτη.

Επίσης, η έρευνα δείχνει πως η πλειονότητα των Ελλήνων (56,1%) θεωρεί ότι το σχολείο δεν τους βοήθησε να καταλάβουν τον ρόλο των επιχειρηματιών στην κοινωνία, επίδοση που είναι από τις υψηλότερες του ΟΟΣΑ.