Για πρώτη φορά οι απασχολούμενοι είναι λιγότεροι από τους μη οικονομικά ενεργούς, όπως προκύπτει από μελέτη της ICAP για την απασχόληση και την ανεργία. Η ίδια μελέτη επισημαίνει ότι το μεγαλύτερο πλήγμα από την κρίση δέχτηκαν οι κλάδοι των κατασκευών και της μεταποίησης, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ανεργία θα φθάσει το 18% ως το τέλος του 2011.
Η αρνητική οικονομική συγκυρία φαίνεται να έπληξε κυρίως τους μισθωτούς απασχολούμενους, ενώ από το Γ΄ Τρίμηνο του 2009 παρατηρείται σημαντική μείωση και στην κατηγορία των (μικρο)εργοδοτών (απασχολούμενοι με προσωπικό). Αντίστοιχα δε ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει την αγορά εργασίας κατά τα τελευταία έτη είναι η συνεχής αύξηση του ποσοστού των προσωρινά απασχολουμένων.
Αναφορικά με τους κλάδους που επηρεάστηκαν περισσότερο τη τελευταία διετία από τη μείωση της απασχόλησης, αυτοί που δέχτηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα ήταν οι κλάδοι της μεταποίησης και των κατασκευών. Μείωση καταγράφηκε και στους κλάδους του τριτογενούς τομέα με εξαίρεση τον κλάδο των δραστηριοτήτων ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας, τον κλάδο ενημέρωσης και επικοινωνίας μέχρι και το Β’ Τρίμηνο του 2010, καθώς και τον κλάδο των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων, επίσης για το 2010. Από την άλλη πλευρά, εντυπωσιακή ήταν η αύξηση της απασχόλησης του πρωτογενούς τομέα (γεωργία, δασοκομία και αλιεία) μέχρι και το Γ΄ Τρίμηνο του 2010.
Περαιτέρω, εξετάζοντας τις μεταβολές της απασχόλησης ανά μορφωτικό επίπεδο, διαπιστώνεται ότι κατά κύριο λόγο μειώνονται οι απασχολούμενοι με απολυτήριο μέσης εκπαίδευσης και αυτοί με απολυτήριο δημοτικού, ενώ αυξάνονται οι απασχολούμενοι με διδακτορικό ή μεταπτυχιακό.
Σύμφωνα με τη μελέτη, ο μέσος αριθμός των απασχολουμένων μειώθηκε κατά 2,7% (120 χιλ. άτομα) το 2010 σε σχέση με το 2009. Επιπλέον, το εργατικό δυναμικό των 5,01 εκατ. ατόμων της Ελλάδος αντιστοιχούσε στο 53,8% του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας (άτομα ηλικίας > 15 ετών), ενώ ο αριθμός των απασχολουμένων, ο οποίος διαμορφώθηκε σε 4,30 εκατ. άτομα (Δ΄ Τρίμηνο 2010) αντιστοιχεί στο 46,1% του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας.
Από την άλλη πλευρά, 4,31 εκατ. άτομα (το 46,2% του παραγωγικού πληθυσμού) δεν είναι ενταγμένο στην αγορά εργασίας είναι δηλαδή οικονομικά μη ενεργό, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2011 η διαφορά διευρύνεται περαιτέρω. Στελέχη του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ εκτιμούν ότι στα τέλη του τρέχοντος έτους ο δείκτης της επίσημα καταγεγραμμένης ανεργίας θα ανέλθει στα επίπεδα του 17%-18%.
Η άνοδος του ποσοστού ανεργίας συνοδεύτηκε και από διαφοροποίηση της σύνθεσης των ανέργων ως προς διάφορα χαρακτηριστικά (ηλικία, φύλλο, μόρφωση κλπ.). Εξετάζοντας τη σύνθεση των συνολικά καταγεγραμμένων ανέργων με βάση την ηλικία προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Από τους 712.065 άνεργους (Δ΄ Τρίμηνο του 2010), ποσοστό 40,67% (290 χιλ. περίπου) είναι άτομα ηλικίας 30-44 ετών, ενώ το 37,15% είναι νέοι ηλικίας 15-29 ετών.
Λαμβάνοντας όμως υπόψη τον πληθυσμό κάθε ηλικιακής ομάδας και τους αντίστοιχους ανέργους της, φαίνεται ότι η ομάδα που κατ΄ εξοχήν πλήττεται από την ανεργία είναι τα άτομα ηλικίας 15-29, όπου το ποσοστό ανεργίας είναι το υψηλότερο, καθώς φτάνει το 28% (23,9% για τους άνδρες, 33% για τις γυναίκες).
Όσον αφορά στο επίπεδο εκπαίδευσης, το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται σε όσους δεν έχουν πάει καθόλου σχολείο (23%). Ακολουθούν οι απόφοιτοι Ανώτερης Τεχνολογικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (16,5%) και οι απόφοιτοι τριτάξιας μέσης εκπαίδευσης (16,4%). Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται σε όσους έχουν διδακτορικό ή μεταπτυχιακό (8,3%) και στους πτυχιούχους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος, διευθύνων σύμβουλος ICAP Group, σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι ανατροπές στην αγορά εργασίας είναι ραγδαίες και σε αρνητική κατεύθυνση, με συνέπεια πολλές εταιρείες, να αναγκάζονται λόγω της παρατεταμένης ύφεσης, να μειώνουν το προσωπικό τους. Ο χάρτης λοιπόν, της Αγοράς Εργασίας αλλάζει, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόληση. Για το λόγο αυτό, ο ρόλος της Πολιτείας είναι κρισιμότερος από ποτέ. Εάν δεν στηρίξει τον ιδιωτικό τομέα, η οποιαδήποτε προσδοκία ανάκαμψης μέσα στο 2012, θα δυσχεράνει εξαιρετικά. Η ICAP Group στην προσπάθειά της να συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση πειθούς της Πολιτείας, αναδεικνύει παραδείγματα επιχειρήσεων που διακρίνονται στην αρνητική σημερινή συγκυρία. Αυτές οι επιχειρήσεις που συνεχίζουν να επενδύουν και να παρουσιάζουν βέλτιστες πρακτικές στους τομείς Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, πετυχαίνουν και υψηλή κερδοφορία. Εμείς επιθυμούμε να αναδείξουμε μέσα από ποικίλες πρωτοβουλίες μας τις εταιρείες αυτές και θα συνεχίσουμε προς την κατεύθυνση αυτή πιστεύοντας ότι η έξοδος από την κρίση αλλά και η πρόοδος θα έρθουν μέσα από τον ιδιωτικό τομέα».
