Πόσοι µπορούν να φανταστούν ότι στις γειτονιές της Αθήνας, της Πάτρας ή των Ιωαννίνων κρύβονται µικρές διαστηµικές βιοµηχανίες; Προφανώς, ελάχιστοι. Κι όµως η Ελλάδα διαθέτει 17 µικροµεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες παράγουν διαστηµική τεχνολογία και την εξάγουν στο εξωτερικό. Με πολύ χαµηλό προφίλ, µηδενική έκθεση στη δηµοσιότητα αλλά σηµαντικές διεθνείς συνεργασίες, βρίσκονται στην πρώτη γραµµή της τεχνολογίας και µετέχουν σε ιδιαίτερα φιλόδοξα προγράµµατα. Ηδη οι «17» απασχολούν 1.000 εργαζοµένους υψηλής εξειδίκευσης και έχουν συµµετάσχει σε πάνω από 35 προγράµµατα διαστηµικής τεχνολογίας, προϋπολογισµού άνω των 25 εκατ. ευρώ.
Οι «17» παράγουν και εξάγουν ιδιαίτερα ανεπτυγµένο εξοπλισµό και λογισµικό, όπως µεταξύ άλλων συστήµατα εναλλακτικών καυσίµων, δορυφορικά τερµατικά και προγράµµατα, «ευφυή» λογισµικά ασφαλείας και διασφάλισης λειτουργίας, προηγµένους αισθητήρες και συστήµατα πλοήγησης, συστήµατα συµπίεσης δεδοµένων και άλλα προϊόντα που τοποθετούνται στη βιοµηχανική πρωτοπορία και συντελούν ένα µικρό βιοµηχανικό θαύµα στη χώρα µας. Μάλιστα, σε λίγο καιρό αναµένεται να εκτοξευθεί στο Διάστηµα ο πρώτος δορυφόρος που θα φέρει εξοπλισµό made in Greece!
«Αυτές οι επιχειρήσεις προέκυψαν από το µεράκι ανθρώπων που ήθελαν να ασχοληθούν µε την υψηλή τεχνολογία» σηµειώνει ο διευθυντής Ερευνας και Ανάπτυξης της (ιδρυθείσας το 1995) TELETEL κ. Β. Κόλλιας. «Ξεκινήσαµε από τον χώρο των επικοινωνιών µε λογισµικό και εξοπλισµό, αναπτύξαµε συστήµατα για τις Ενοπλες Δυνάµεις και νοµίζω ότι είµαστε η πρώτη ελληνική εταιρεία που δηµιούργησε συστήµατα για τα Mirage 2000» διηγείται. H εξωστρέφεια για την TELETEL δεν άργησε να έρθει καθώς επεκτάθηκε και στον κλάδο της αεροδιαστηµικής, συνεργαζόµενη µε την Airbus, τον Ευρωπαϊκό Οργανισµό Διαστήµατος (ESA), αλλά και µε την Astrium, η οποία είναι η µεγαλύτερη αεροδιαστηµική εταιρεία της Ευρώπης.
Βέβαια υπήρξαν δυσκολίες. «Στη Γαλλία, η οποία είναι κορυφαία δύναµη στον κλάδο, όλα “χτίστηκαν” πάνω στις παραγγελίες του κράτους. Ετσι δηµιουργήθηκε η τεχνογνωσία και βγήκαν στις διεθνείς αγορές. Αντίθετα, το ελληνικό κράτος δίνει κονδύλια τα οποία κατευθύνονται σε καθαρά ακαδηµαϊκές δραστηριότητες και όχι σε πεδία µε απόσβεση της επένδυσης» λέει.
«Οι εγχώριες δυσκολίες στην ανάπτυξή µας δεν είναι διαφορετικές από αυτές που αντιµετωπίζει κάθε εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα. Στον συγκεκριµένο τοµέα, ωστόσο, έπρεπε να αντιπαρέλθουµε και τη δυσπιστία µε την οποία µας προσέγγιζαν ευρωπαϊκές εταιρείες» λέει ο εκ των ιδρυτών της Semantix κ. Μεν.
Περδικέας, ο οποίος πάντως αναγνωρίζει τη συµβολή του κράτους, το οποίο µέσω της ελληνικής συµµετοχής στον ESA παρείχε ευκαιρίες δραστηριοποίησης ελληνικών εταιρειών στον κλάδο.
Η συµβολή της Semantix στη διαστηµική τεχνολογία είναι ένα software που αυτοµατοποιεί την ανάπτυξη λογισµικού. Αυτή η made in Greece πατέντα επεξεργάζεται αφηρηµένα µοντέλα και τα σχηµατίζει σε κώδικα, µε βασικό στόχο την αξιοπιστία, καθώς πρόκειται για λογισµικό on board, δηλαδή φτιάχνεται για να λειτουργεί σε διαστηµικά οχήµατα. Και όλα αυτά στο Πολύγωνο Αττικής!
Η παρουσία ελληνικών εταιρειών σε ευρωπαϊκά διαστηµικά προγράµµατα µάλλον ξενίζει. «Η Ελλάδα συνειρµικά παραπέµπει περισσότερο σε τουριστικό προορισµό και λιγότερο σε χώρα στην οποία µπορεί να γίνεται ανάπτυξη αξιόπιστου λογισµικού, που ελέγχει εξοπλισµό αξίας δεκάδων εκατοµµυρίων όπως είναι ένα διαστηµικό σκάφος» αναφέρει ο κ. Περδικέας.
Ωστόσο, η χώρα έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται διεθνώς. «Οταν ξεκίνησα να βγαίνω στο εξωτερικό µας αντιµετώπιζαν πολύ υποτιµητικά. Στην πορεία όµως αυτό άλλαξε πολύ. Πλέον µας αντιµετωπίζουν ως ισότιµους εταίρους. Αυτόν τον σεβασµό τον κατακτήσαµε» σηµειώνει ο κ. Κόλλιας.
Σύµφωνα µάλιστα µε τον κ. Περδικέα, «η Ελλάδα διαθέτει πολύ αξιόλογο επιστηµονικό δυναµικό στον χώρο της ανάπτυξης λογισµικού και µπορεί να αναπτύξει ανταγωνιστική εγχώρια βιοµηχανία για διαστηµικούς σκοπούς χωρίς να απαιτούνται οι κεφαλαιοποιήσεις δισεκατοµµυρίων».
Βασικό ρόλο για τη δηµιουργία ελληνικών διαστηµικών επιχειρήσεων διαδραµάτισαν τα ερευνητικά κονδύλια του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Διαστήµατος, ο οποίος επιστρέφει τις εισφορές των κρατών-µελών στη βιοµηχανία προκειµένου να αναπτύξει τεχνολογία. Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν να λαµβάνουν περί τα 40 εκατ. ευρώ, κάτι που σηµαίνει ότι έχουν µπροστά τους εγγυηµένο έργο σε περίοδο κρίσης.
Η τροχιακή θέση της Ελλάδας, που βρίσκεται στις 39 µοίρες, θεωρείται «φιλέτο» από τους ειδικούς και διεκδικείται από άλλα κράτη, ενώ η χώρα µοιράζεται άλλη µια τροχιακή θέση στις 1,2 µοίρες, για την οποία εξετάζονται διάφορα σενάρια. Στο µεταξύ ως το 2017 θα τεθεί εκτός λειτουργίας ο Hellasat. Η Hellasat έχει προτείνει την ανανέωση της σύµβασης µε το Δηµόσιο πέραν του 2020, προκειµένου να έχει νόηµα µια νέα επένδυση εκ µέρους της. Σε περίπτωση µη ανανέωσης της σύµβασης, η Ελλάδα ή θα εκτοξεύσει νέο δορυφόρο ή θα νοικιάσει σε τρίτο την τροχιακή της θέση µε αντάλλαγµα την παροχή δορυφορικών υπηρεσιών, αντιτίµου ή και τα δύο. Πάντως, το κόστος αγοράς και εκτόξευσης ενός δορυφόρου ξεπερνά τα 180 εκατ. ευρώ, ποσό που καθιστά το εγχείρηµα εξαιρετικά δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες.
Ο ι ελληνικές εταιρείες παράγουν και εξάγουν ιδιαίτερα αναπτυγµένο εξοπλισµό και λογισµικό. Ειδικότερα, στα προϊόντα τους εντοπίζονται καινοτόµα καλώδια ειδικά κατασκευασµένα για τις συνθήκες του Διαστήµατος, «έξυπνοι», διαλειτουργικοί αισθητήρες για λειτουργία στη στρατόσφαιρα, καθώς και συστήµατα ανάπτυξης εναλλακτικών καυσίµων. Επίσης, έχουν δηµιουργήσει «ευφυή» συστήµατα ασφάλειας δικτύων και διασφάλισης λειτουργίας, δορυφορικά πρωτόκολλα επικοινωνίας, καθώς και εξελιγµένα λογισµικά συµπίεσης δεδοµένων, που επιτρέπουν την ταχύτερη αποστολή, ψηφιοποίηση και αναµετάδοσή τους µέσω δορυφόρου. Στο χαρτοφυλάκιό τους εντοπίζονται «έξυπνα» τηλεπικοινωνιακά και δορυφορικά συστήµατα για αµυντικές και ειρηνικές εφαρµογές, που καλύπτουν ανάγκες σε υπηρεσίες ασφαλείας, περιβαλλοντικής προστασίας και πολεοδοµικών ή αγροτικών χρήσεων. Ακόµη, στα εξειδικευµένα προϊόντα τους συγκαταλέγονται ηλεκτρονικές εφαρµογές για την ταχεία ψηφιοποίηση, ανάλυση και σύνθεση σηµάτων ραδιοσυχνοτήτων.
Οπως σηµειώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Βιοµηχανιών Διαστηµικής Τεχνολογίας και Εφαρµογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και Senior Manager της Epicos κ. Θ. Πότσης, «µε τη διαστηµική βιοµηχανία τα “µυαλά” µένουν στη χώρα µας και δεν αναζητούν διέξοδο στο εξωτερικό, καθώς πρόκειται για έναν κλάδο µε πολύ υψηλό ρυθµό απόσβεσης των επενδύσεων». Επίσης, τονίζει ότι λόγω χαµηλού κόστους η εγχώρια βιοµηχανία καθίσταται ελκυστική για επενδύσεις και συνεργασίες.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
