Ο Μάιος πλησιάζει στο τέλος του. Οι επιχειρηματίες του τουρισμού οργανώνονται σιγά-σιγά, οι νοικοκυρές ανεβάζουν τα χαλιά και τις μοκέτες στο πατάρι και ο Αρχελών, ο σύλλογος που ήδη από το 1983 ασχολείται με την προστασία της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta και την Κυριακή γιόρτασε την Παγκόσμια Μέρα της Χελώνας, ετοιμάζεται για άλλη μια δύσκολη αλλά και ενδιαφέρουσα σεζόν.
Από αυτή την εποχή μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου οι άνθρωποί του, μαζί με εθελοντές από όλο τον κόσμο, θα βρεθούν στη Ζάκυνθο, την Κρήτη και την Πελοπόννησο για να παρακολουθήσουν 75 χιλιόμετρα παραλιών, να προστατεύουν περίπου 2.500 φωλιές και να «μαρκάρουν» περίπου 300 χελώνες, ενώ παράλληλα, ενημερώνουν το κοινό με τη λειτουργία τριών Περιβαλλοντικών Σταθμών και δέκα εποχικών Σταθμών Ενημέρωσης.
Βοήθεια εθελοντών
«Περιμένουμε περίπου 450 εθελοντές, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από την βόρεια Ευρώπη και την Αμερική. Αρκετοί από αυτούς είναι φοιτητές ωκεανολογίας και βιολογίας. Αντιλαμβάνονται το να έρθουν και να βοηθήσουν εδώ σαν κάτι σημαντικό για το βιογραφικό τους», λέει ο διευθυντής του Αρχελών κ. Θεόδωρος Μπένος-Πάλμερ.
«Αντιθέτως οι Ελληνες δεν ξεπερνούν το 12-15%, αν και τα τελευταία χρόνια είναι αυξανόμενη η συμμετοχή τους. Ειδικά οι νέοι δείχνουν πια αρκετά ευαίσθητοι σε περιβαλλοντολογικά θέματα».
Εχουν περάσει αρκετά χρόνια από τις μεγάλες καμπάνιες για την προστασία της μεσογειακής θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta. Καμπάνιες που κατέληξαν στη δημιουργία του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου στο Λαγανά, το 1999.
«Η δημιουργία του Πάρκου ήταν κάτι απολύτως απαραίτητο προκειμένου να προστατευτεί η μεγαλύτερη εστία με φωλιές της Μεσογείου», λέει ο κ. Μπένος-Πάλμερ. «Με τους ανθρώπους του έχουμε πολύ καλή συνεργασία. Ομως ως κρατικός φορέας που είναι κατά καιρούς υποχρηματοδοτείται» συμπληρώνει.
Κρήτη: Ο τουρισμός «σκοτώνει» τις φωλιές
Δώδεκα χρόνια μετά την ίδρυση του Πάρκου ο αριθμός των φωλιών που σχηματίζονται κάθε καλοκαίρι στη Ζάκυνθο παραμένει σε γενικές γραμμές αμετάβλητος.
«Η σταθεροποίηση του αριθμού είναι δείγμα της επιτυχίας της δουλειάς όλων μας. Στην Πελοπόννησο μάλιστα, υπήρχαν πέρυσι περισσότερες φωλιές από τα προηγούμενα χρόνια. Αντιθέτως στις ακτές της νότιας Κρήτης οι φωλιές λιγοστεύουν χρόνο με τον χρόνο, κι αυτό διότι οι χελώνες δέχονται την έντονη πίεση της ανθρώπινης δραστηριότητας και της τουριστικής παρουσίας» λέει ο κ. Μπένος-Πάλμερ.
«Αυτό το ζώο έχει ούτως ή άλλως πάμπολλους φυσικούς εχθρούς, οπότε, σκεφτείτε πόσο πιο δραματικά κάνει τα πράγματα η ανθρώπινη παρέμβαση. Από κάθε χίλιες χελώνες που γεννιούνται μόνο μία θα φτάσει σε ενήλικη ηλικία ώστε να γεννήσει η ίδια αυγά.»
Αυτή τη στιγμή ο αριθμός των ενήλικων θηλυκών (25-70 ετών) που ζουν στις ελληνικές θάλασσες, υπολογίζεται περίπου στις 3000. «Οι αριθμοί είναι τελείως ενδεικτικοί, πάντως υπολογίζεται ότι το 60% από τις θαλάσσιες χελώνες στην Μεσόγειο γεννούν στις ελληνικές ακτές», επισημαίνει ο κ. Πάλμερ καταλήγοντας ότι «για τον αριθμό των αρσενικών και των ανήλικων δεν μπορεί να γίνει καμία εκτίμηση και αυτό γιατί πέρα από τα δέκα πρώτα λεπτά της ζωής τους είναι μονίμως στη θάλασσα».
Πέντε πράγματα για να σώσουμε τις χελώνες
Λιγότερη χρήση πλαστικού
Ελαττώνοντας τις ποσότητες πλαστικού που καταλήγουν στις θάλασσές μας, μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό των θαλασσιών χελωνών που πεθαίνουν επειδή καταπίνουν πλαστικές σακούλες κλπ.
- Επιλογή σωστού θαλασσινού φαγητού
Αποφεύγετε να τρώτε τόνο, ξιφία και γαρίδες σε κονσέρβες. Τα αλιευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για το ψάρεμα αυτών των ειδών αιχμαλωτίζουν και θανατώνουν, παγκοσμίως, τεράστιους αριθμούς θαλασσιών χελωνών.
- Τρώτε υγιεινά για να «συγκρατήσετε» την κλιματική αλλαγή
Η υπερθέρμανση του πλανήτη ήδη ζεσταίνει και πλημμυρίζει τις παραλίες ωοτοκίας των θαλασσίων χελωνών. Διαλέγοντας να τρώτε τοπικά προϊόντα και προϊόντα που δεν χρειάζονται μεγάλες μεταφορές ή επεξεργασίες, βοηθάτε στην ελάττωση εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου.
- Ευαισθητοποίηση
Υποστηρίξτε τον Αρχελών, τον ελληνικό Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας (www.archelon.gr) και ενισχύστε τις δράσεις του. Μια δωρεά ή μια συμβολική υιοθεσία γίνεται μόνο με μερικά «κλικ» και μπορεί να σώσει μια θαλάσσια χελώνα που περιθάλπεται στο Κέντρο Διάσωσης του Αρχελών ή να υποστηρίξει το ερευνητικό του έργο στις παραλίες ωοτοκίας της Ζακύνθου, της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
- Εκπαιδεύστε τα παιδιά
Η εκπαίδευση των μελλοντικών γενεών είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας των θαλασσίων χελωνών και του ευαίσθητου πλανήτη μας. Μια επίσκεψη στο Κέντρο Διάσωσης, στην 3η μαρίνα της Γλυφάδας, θα δώσει την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους να δουν από κοντά θαλάσσιες χελώνες που περιθάλπονται και να συνειδητοποιήσουν πόσο ανάγκη έχουν για προστασία (ελεύθερη είσοδος κάθε Σάββατο και Κυριακή, από 11:00 έως 17:00).