«Οι λίστες και οι κατατάξεις είναι μια πρόσφατη μανία του αφυδατωμένου πολιτιστικού τοπίου της εποχής μας» υποστηρίζει ο κριτικός κινηματογράφου και δημοσιογράφος Γιάννης Μπακογιαννόπουλος. «Οι καλές ταινίες όμως, όπως όλα τα έργα τέχνης, δεν είναι αλογάκια που τρέχουν στον ιππόδρομο. Είναι μορφοποιήσεις της εμπειρίας και του συναισθήματός μας, του βλέμματός μας στον έξω και στον μέσα κόσμο μας. Η σχέση μας μαζί τους μεταβάλλεται όπως αλλάζουμε και εμείς».
Ο κ. Μπακογιαννόπουλος, του οποίου τα κείμενα εξακολουθούν να διαβάζονται με ευλάβεια από τους κινηματογραφόφιλους και όχι μόνο, είναι το τιμώμενο πρόσωπο του εφετινού Ταινιοράματος, του μαραθωνίου ταινιών που εδώ και τόσα χρόνια διοργανώνει η κινηματογραφική εταιρεία διανομής AMA Films και που εφέτος πραγματοποιείται στο Αστυ (πλ. Κοραή) από τις 19 Μαΐου ως τις 13 Ιουλίου.
{{{ moto }}}
Οπως πάντα το Ταινιόραμα δίνει στους ακραιφνείς σινεφίλ την ευκαιρία να παρακολουθήσουν δεκάδες ταινίες επιλεγμένες ανάμεσα στις σημαντικότερες του παλαιού ή του σύγχρονου σινεμά. Αρκεί να αναφέρουμε ορισμένα ονόματα δημιουργών: Ορσον Γουέλς, Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ναγκίσα Οσίμα Λουίς Μπουνιουέλ, Μικελάντζελο Αντονιόνι, Γιασουτζίρο Οζου, Ακίρα Κουροσάβα, Αμπάς Κιαροστάμι, Μάικ Λι, Aτόμ Εγκογιάν. Μερικά από τα γνωστά ονόματα, ταινίες των οποίων περιλαμβάνονται στο εφετινό Ταινιόραμα, μαζί με άλλα λησμονημένα διαμάντια που θα προβληθούν μέσα σε αυτούς τους δύο γεμάτους μήνες. «Τις περισσότερες από τις ταινίες που επιλέξαμε», λένε οι διοργανωτές, «ο Γιάννης Μπακογιαννόπουλος τις έχει παρουσιάσει παλαιότερα αλλά και πιο πρόσφατα, προβάλλοντάς τες με τα τόσο εύστοχα και διεισδυτικά σχόλιά του στην “Κινηματογραφική Λέσχη”, μια από τις μακροβιότερες εκπομπές της ΕΤ1». Με αφορμή αυτό το γεγονός ζητήσαμε από τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο να μας δώσει τη δική του δεκάδα, όχι των ταινιών που θεωρεί καλύτερες (κάτι που ίσως δεν θα κάνει ποτέ) αλλά, για κάποιον λόγο, αγαπημένες. Οπως άλλωστε λέει ο ίδιος ο κ. Μπακογιαννόπουλος, «είναι διαφορετικό να μιλήσουμε για ταινίες που αγαπήσαμε, που μας επηρέασαν, γιατί τότε ενσωματώνουμε τη χρονική στιγμή, την αλήθεια του βιώματός μας».
«Σένσο», 1954 ,Λουκίνο Βισκόντι
Μια ιταλίδα κόμισσα προδίδει την πατρίδα της για έναν λιποτάκτη αυστριακό αξιωματικό. Η έκπτωση των τραγικών ηρώων, η ιστορικο-κοινωνική κριτική, ενσαρκώνονται ιδανικά και μεγαλύνονται με την ένταση του μελοδράματος, με την τελειότητα της εικονογραφικής παράδοσης (η ταινία προβάλλεται στο Αστυ τη Δευτέρα 4 Ιουλίου).
«Επάγγελμα ρεπόρτερ», 1975, Μικελάντζελο Αντονιόνι
Να φύγεις από τη φυλακή του εαυτού σου, να ξεκινήσεις από το μηδέν. Κραυγή εκ βαθέων του καθενός μας, αλλά για τον παγιδευμένο ήρωα είναι φυγή προς τον θάνατο. Ο Τζακ Νίκολσον θαρρείς αιμορραγεί συνεχώς τρέχοντας, ενώ ο Αντονιόνι, στην πιο υπαρξιακή ταινία του, ατενίζει ήρεμα το τελικό μυστήριο.
«Ο τρελός Πιερό», 1965, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ
Ο Πιερό αγαπάει σαν τρελός. Ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ αγαπά σαν τρελός. Στη σάπια καινούργια εποχή, ο αθώος θα ανατιναχθεί από μια κοπέλα με ελαφίσια χάρη και το ψέμα στην καρδιά. Ζωή και σινεμά, η ταινία περνάει συνεχώς από το ένα στο άλλο, ο παλμός της εντείνεται ως τον σπασμό, μέσα σε μια θριαμβική χρωματική παλέτα (η ταινία προβάλλεται στο Αστυ την Πέμπτη 7 Ιουλίου).
«Ο στρατηγός», 1926, Μπάστερ Κίτον
Ο Μπάστερ Κίτον ένα μελαγχολικό ανδρείκελο. Ο τελειότερος ισορροπιστής κωμικών ευρημάτων. Διακινδυνεύει τα πάντα για να σώσει την αγαπημένη του… ατμομηχανή, μέσα στον αμερικανικό εμφύλιο. Η νίκη της πλαστικότητας και της αρμονίας, τελικά του ανθρώπινου πνεύματος.
«Η ωραία της ημέρας», 1967, Λουίς Μπουνιουέλ
Γιατί ερωτευόμαστε το αδύνατον; Η φωτεινή Κατρίν Ντενέβ διαπερνά ακηλίδωτη το σκοτεινό πεδίο των ασύνειδων σαδομαζοχιστικών πόθων. Ονειρο και πραγματικό σε αξεδιάλυτη σαγηνευτική σύντηξη, ο ειρωνικός υπερρεαλισμός του Λουίς Μπουνιουέλ κοιτάζει με αταραξία το αξεδιάλυτο μυστήριο της ανθρώπινης ύπαρξης.
«Ταξίδι στο Τόκιο», 1953, Γιασουτζίρο Οζου
Τα παιδιά απομακρύνονται από τους γονείς τους που θα αντιμετωπίσουν καρτερικά το τέλος. Ενας απαράβατος νόμος της φύσης που συγκρούεται με το παραδοσιακό οικογενειακό χρέος, κλασικό θέμα του Ιάπωνα Γιασουτζίρο Οζου. Πάντα με εύθραυστη γέφυρα την αγάπη. Το τώρα και το αιώνιο, αυτό που έρχεται και αυτό που φεύγει, η ένταση της φευγαλέας στιγμής, όλα με γαλήνια, φιλοσοφική, αλλά τόσο σπαραχτική οπτική (η ταινία προβάλλεται στο Αστυ την Τετάρτη 15 Ιουνίου).
«Περσόνα», 1966, Ινγκμαρ Μπέργκμαν
Μια ηθοποιός αποσύρεται με τρόμο στη σιωπή, μια νοσοκόμα εξομολογείται συνεχώς τη δύσκολη ζωή της. Ψυχαναλυτική μεταβίβαση, σύγκρουση, ανταλλαγή, ένωση μέσα σε όνειρο. Ο καλλιτέχνης ως βαμπίρ και τσαρλατάνος, αλλά απαραίτητος διαμεσολαβητής, το σταθερό γοητευτικό θέμα του Ινγκμαρ Μπέργκμαν.
«Η Αταλάντη», 1934, Ζαν Βιγκό
Μια απλή ιστορία αγάπης πάνω σε ένα ποταμόπλοιο. Ωστόσο η λυρική έκφραση του έρωτα, των νερών και της κίνησης, η απώλεια και η επανασύνδεση, ντύνονται με πρωτογενείς πανέμορφες εικόνες, με υπερρεαλιστικές πινελιές και με παράξενα παιχνίδια σε ένα από τα πιο γνήσια ποιητικά έργα του κινηματογράφου.
«Η αιχμάλωτη της ερήμου», 1956, Τζον Φορντ
Ο μεγάλος Τζον Φορντ βιάζει όλους τους κανόνες του γουέστερν με αυτόν τον καταραμένο ήρωα που κυνηγά λυσσαλέα τον φονιά Ινδιάνο αλλά και την ίδια του την ανιψιά. Η στιγμή της επιφοίτησης, της σωτηρίας, είναι συγκλονιστική, αλλά ο Τζον Γουέιν αποχωρεί πάλι στο φινάλε, τραγικά μόνος.
«Ο κονφορμίστας», 1970, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι
Ο αντιφατικός αντιήρωας του Μοράβια αγωνιά να επιστρέψει στην ουδετερότητα, προδίδοντας τους πάντες ως το τελευταίο σκαλί. Ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι αφαιρεί κάθε ψυχολογική ανάλυση και το μαρμάρινο πρόσωπο του Τρεντινιάν γίνεται καθρέφτης του αδυσώπητα λείου και λαμπερού φασιστικού τοπίου.
