Ο 50χρονος Γιάννης Τροχόπουλος γεννήθηκε στη Βέροια από πόντιους γονείς. Στη Δημόσια Βιβλιοθήκη, στο κέντρο της πόλης, πήγαινε μικρός για να διαβάσει τα μαθήματά του και για εξωσχολικό διάβασμα. Σήμερα είναι ο διευθυντής της. Σπουδάζει Νομική στη Θεσσαλονίκη και το 1985, «κατόπιν διαγωνισμού», διορίζεται υπάλληλος στη βιβλιοθήκη της πόλης του.
Στη Βρετανία, όπου πηγαίνει με εκπαιδευτική άδεια, εντυπωσιάζεται από τη συνεχή ροή κόσμου στις βιβλιοθήκες. Η βιβλιοθήκη σήμερα μάλλον οφείλει τη στροφή της στις νέες τεχνολογίες στις μεταπτυχιακές σπουδές του στην «Αλληλεπίδραση υπολογιστών και κοινού με έμφαση στις δημόσιες βιβλιοθήκες». Ανέλαβε τη διεύθυνσή της στις αρχές της δεκαετίας του 1990, την εποχή που αναπτύσσονται οι νέες τεχνολογίες.
Η βιβλιοθήκη επενδύει σε αυτές προβλέποντας ότι θα αποτελούσαν την κύρια τάση της εποχής. «Το 1991 η βι βλιοθήκη απέκτησε ηλεκτρονικό δελτιοκατάλογο,το 1994 αρχίζουμε να συμμετέχουμε σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης,το 1997 αποκτήσαμε τον δικό μας διαδικτυακό τόπο και τον δικό μας σέρβερ.Πιστέψαμε ότι το Διαδίκτυο θα δημιουργήσει νέες υπηρεσίες και θα φέρει κόσμο στη βιβλιοθήκη και επενδύσαμε σε αυτό» εξηγεί ο Γιάννης Τροχόπουλος. Σε δεκατέσσερα ευρωπαϊκά προγράμματα έχει συμμετάσχει μέχρι στιγμής η βιβλιοθήκη- με τα χρήματα που εξοικονομούσε δημιουργούσε νέες υπηρεσίες. Υπηρεσίες, τεχνολογία, καινοτομία, πειραματισμός είναι λέξεις που επανέρχονται στον λόγο του. Αυτές άνοιξαν τον δρόμο για τη βράβευσή της από το ίδρυμα Γκέιτς ως επιτυχούς προτύπου βιβλιοθήκης στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο για την πρωτοπορία της στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.
«Ηταν σαν παραμύθι» λέει. «Επιβραβεύθηκε η δημιουργικότητα και όχι το μέγεθος της υποψηφιότητας. Τώρα η βιβλιοθήκη μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης για τους επαγγελματίες όλης της χώρας. Αν τα κατάφερε η βιβλιοθήκη της Βέροιας,μπορούν και άλλες βιβλιοθήκες» . Η βιβλιοθήκη έχει 24.000 μέλη αλλά εξυπηρετεί περίπου 70.000 άτομα σε όλον τον νομό.
«Το Σάββατο και τη Δευτέρα ο επισκέπτης θα μείνει έκπληκτος από τις ουρές που γίνονται στο δανειστικό τμήμα» μας λέει. Του ζητήσαμε να μας περιγράψει μια τυπική ημέρα στη βιβλιοθήκη: «Γυναίκες μεγάλης ηλικίας δανείζονται βιβλία μαγειρικής ή διαβάζουν μυθιστορήματα έρωτα και αγάπης.Μετανάστες έρχονται σε επαφή με τους δικούς τους μέσω email. Νέοι γονείς διαβάζουν στους καναπέδες απίστευτα πράγματα,ενώ τα παιδιά τους παίζουν με τις οθόνες αφής ή διαβάζουν παραμύθια. Φοιτητές πραγματοποιούν την έρευνά τους. Συμπολίτες μας ξεφυλλίζουν τις εφημερίδες τους». Αναρωτιόμαστε αν το ίδρυμα που διευθύνει είναι βιβλιοθήκη ή πολυχώρος. «Οι βιβλιοθήκες πρέπει να ανταποκρίνονται σταδιακά στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών» απαντά. Φαντάζεται τη βιβλιοθήκη του 21ου αιώνα ως χώρο που βοηθά τον άνθρωπο να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του, που του παρέχει τα εργαλεία για να αναπτύξει τη δημιουργικότητά του, να πειραματιστεί και να αποκτήσει εμπειρίες, «έναν χώρο κοινωνικό,όπου τα ασθενέστερα στρώματα που πλήττονται ιδιαίτερα σε περιόδους ύφεσης θα μπορούν να έρθουν σε επαφή με άλλους και να διατηρήσουν την ελπίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον». Δεν παραγνωρίζει όμως και τον παραδοσιακό ρόλο της βιβλιοθήκης, την προσφορά γνώσης: «Πρέπει να συνεχίσει να παρέχει πρόσβαση στη γνώση και με το παραδοσιακό βιβλίο αλλά και με τα ψηφιακά μέσα- όχι μόνο στους χώρους της ή με τις κινητές βιβλιοθήκες της αλλά και μέσα από τις ιστοσελίδες και τις βάσεις δεδομένων της». Στη Βέροια η βιβλιοθήκη έχει αλλάξει τη ζωή των ανθρώπων. «Η πόλη βρίσκεται σε ύφεση,σε απόγνωση. Η ανεργία είναι μεγάλη, ο κοινωνικός ιστός της πόλης κατακερματισμένος. Η βιβλιοθήκη και η πορεία της έχουν αναπτερώσει το ηθικό των πολιτών».
Μία βιβλιοθήκη δεν φτάνει στον Γιάννη Τροχόπουλο.Το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου δημόσιων βιβλιοθηκών με τις οποίες η Βέροια θα συνομιλεί.Μέσα από το πρόγραμμα «Future Library»,που χρηματοδοτεί το Ιδρυμα Νιάρχος το οποίο έχει αναλάβει τη δαπάνη της ανέγερσης της νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Φάληρο,επιχειρείται η χαρτογράφηση των δημόσιων και δημοτικών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα.
Εχουν γίνει ήδη επτά συναντήσεις σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας με μέλη των τοπικών αρχών και φορέων,επαγγελματίες,μετανάστες,ανέργους και μαθητές για να καταγραφούν οι ανάγκες τους.
Το πρόγραμμα του οποίου είναι υπεύθυνος ο κ.Τροχόπουλος θα καταλήξει σε προτάσεις προς την Πολιτεία τον Αύγουστο,ώστε με την εγκαινίαση της νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης το 2015 να υπάρχει ένα δυναμικό δίκτυο βιβλιοθηκών.«Οι Ελληνες διαβάζουν»,πιστεύει,«και αξίζουν καλύτερες και περισσότερες υπηρεσίες από τους Ευρωπαίους».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
