Ο Νίκος Κοτζιάς λοιπόν. Πρώτα τον συνάντησα στο ΚΚΕ. Ανήσυχος. Πνευματώδης. Ετοιμόλογος. Απαιτητικός. Το πουλέν μιας ακόμα πιο αριστερής, καθαρής πολιτικής. Και σύγχρονης αλλά και (ας πούμε) μονολιθικός. Με επιχειρήματα. Με ακλόνητες πεποιθήσεις.
Ο Κοτζιάς ήταν το αριστερό, αντίπαλο άκρο του Μίμη Ανδρουλάκη. Τον πρώτο τον χαρακτηρίζανε «σταλινικό». Τον Μίμη «Γκορμπατσόφ», δηλαδή ρεφορμισττή. Οι δύο βασικές ζωντανές ιδεολογικές αναφορές της νέας κομμουνιστικής γενιάς. Συμφωνούσες, διαφωνούσες ήταν προνόμιο να τους ακούς, να τους διαβάζεις και μαζί τους να κουβεντιάζεις.
Μετά το 1990 και οι δύο βρέθηκαν στο ΠαΣοΚ. Για τον Ανδρουλάκη ήταν λογική αυτή η κατάληξη. Κανένα πρόβλημα. Ετσι με αυτή τη στροφή δικαιώνει την Αλέκα Παπαρήγα. Ρεφορμισττή και οπορτουνιστή τον έλεγε, στη ρεφορμισττική σοσιαλδημοκρατία κατέληξε.
Ομως η μεγάλη ανατροπή από τον Κοτζιά προέκυψε. Σύμβουλος του Γιώργου ο άνθρωπος που περίπου θεωρούσε το ΠαΣοΚ ως τη σύγχρονη παραλλαγή της ΝΔ και ως πολιτικό φερέφωνο της πλουτοκρατίας. Τρομερή κωλοτούμπα. Τόσο εκκωφαντική που μ αυτή δικαίωσε διπλά την σημερινή κομμουνιστική «σταλινική νομεγκλατούρα».
Ομως, αν και σύμβουλος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα των ελλληνοτουρκικών σχέσεων, ο Παπανδρέου δεν τον έχρισε υπουργό. Ετσι δεν βρέθηκε στον στενό κύκλο της πολιτικής εξουσίας. Μεταξύ μας; Το μυαλό του δέκα φορές πιο αστραφτερό και δημιουργικό από πολλούς αστέρες που σουλατσάρουν εντός των τειχών.
Ετσι λοιπόν, περίπου «αδικημένος» και από τον Παπανδρέου «περιθωριοποιημένος». Κι έτσι καταλήγει σε τρίτη κωλοτούμπα. Ούτε με το ΚΚΕ, ούτε με το ΠαΣοΚ. Τώρα με τον Τσίπρα και τον Συνασπισμό.
Το συμπέρασμα απλό. Ενα το πλεονέκτημα. Μία η βασική αρετή. Πρώτα το ήθος ύστερα το μυαλό. Πρώτα η συνέπεια ύστερα το άτομο το χαρισματικό. Πρώτα ο χαρακτήρας, ύστερα ο πολιτικός. Γιατί φοβάμαι ότι στην περίπτωση του Νίκου Κοτζιά ένα παλιό ρώσικο θεατρικό έργο τού έρχεται κουτί: Συμφορά από το πολύ μυαλό!
