Οταν ήμουν έξι χρόνων οι γονείς μου αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στο Ηράκλειο Κρήτης. Το σχολείο το τέλειωσα εκεί. Εχω καλές αναμνήσεις. Τώρα, βλέποντας από απόσταση, νομίζω ότι, παρά τις μεμονωμένες προσπάθειες ορισμένων δασκάλων και καθηγητών, το σχολείο απέτυχε να αγκαλιάσει τους μαθητές, να τους κάνει πολίτες που τολμούν να ονειρεύονται και να οραματίζονται. Πιο σημαντικό ρόλο από το σχολείο έπαιξε στη ζωή μου η φύση της Κρήτης. Η μυρωδιά και η αγριάδα του βουνού και η ελευθερία που σου δίνει, το πέλαγος που συμβολίζει τη φυγή. Αυτόν τον συνδυασμό δεν τον έχω βρει πουθενά αλλού στα ταξίδια μου. Γι΄ αυτό νομίζω ότι αποφάσισα να γίνω περιβαλλοντολόγος.
Γράφτηκα στο μοναδικό Τμήμα Περιβάλλοντος που υπήρχε τότε στην Ελλάδα, στη Λέσβο, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το 1996. Αρχικά η Λέσβος μου φάνηκε κάπως κλειστοφοβικό μέρος. Γνώρισα όμως πολύ όμορφους ανθρώπους και είχα αξέχαστες εμπειρίες. Είχα περισσότερο ενδιαφέρον για τις εκπομπές μου στο ραδιόφωνο παρά για τη σχολή: τη μεταμεσονύκτια «Dark Εntries» κάθε Πέμπτη με αβανγκάρντ μουσική και το ραδιοφωνικό μαγκαζίνο «Στα σαγόνια του περονόσπορου» κάθε Κυριακή μεσημέρι. Το Πανεπιστήμιο μου έδωσε αρκετά πράγματα αλλά όχι τον ενθουσιασμό και την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται ένας φοιτητής.
Αποφάσισα να συνεχίσω στο Λονδίνο για μεταπτυχιακό: στην Αρχιτεκτονική Σχολή Βartlett του UCL. Εψαχνα έναν τρόπο να συνδυάσω το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική. Η αρχή ήταν δύσκολη. Δούλεψα σκληρά. Ακόμη και στον ελεύθερο χρόνο μου ασχολιόμουν με το αντικείμενό μου. Στο Λονδίνο κατάλαβα επίσης πόσο λάθος ήταν η πολιτική της Ελλάδας να ιδρύει ορισμένες σχολές αποκλειστικά σε μικρές πόλεις για να τονώσει την επαρχία. Η διαφορά ενός πανεπιστημίου στη μεγάλη πόλη είναι ότι είσαι μέσα στην εφαρμογή του αντικειμένου και στην αγορά εργασίας. Το Λονδίνο είναι μια πόλη που τη μαθαίνεις μόνο ύστερα από μερικά χρόνια. Η ποιότητα της ζωής δεν είναι σπουδαία αλλά βρίσκεσαι στο κέντρο ενός παγκόσμιου δικτύου και έρχεσαι σε επαφή με όλους τους πολιτισμούς του πλανήτη. Μετά το Λονδίνο δεν φοβάσαι να πας οπουδήποτε στον κόσμο… Στην Βartlett έκανα δύο μεταπτυχιακά. Το δεύτερο με αντικείμενο το εικονικό περιβάλλον. Τότε κέρδισα μια υποτροφία για το Πανεπιστήμιο του Greenwich και μου έγινε πρόταση για διδακτορικό. Τέσσερα ακόμη χρόνια στο Λονδίνο. Παράλληλα παρέδιδα μαθήματα στο Πανεπιστήμιο. Και κάποια στιγμή μου ήρθε μια πρόταση από το Πανεπιστήμιο Τόντζι στη Σανγκάη της Κίνας για να συγγράψω ένα βιβλίο για τη βιωσιμότητα και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Ταξίδεψα τότε, για τις ανάγκες του βιβλίου, σε πολλά μέρη του κόσμου.
Μετά το διδακτορικό έγινα επικεφαλής στο Τμήμα Ερευνας και Τεχνολογίας μιας εταιρείας περιβαλλοντικού σχεδιασμού με έδρα το Λονδίνο. Αυτό που θαυμάζω στην κοινωνία του Λονδίνου είναι ότι, αν και ταξική, προστατεύει τον εργασιακό χώρο από φυλετικές, θρησκευτικές ή άλλου είδους διακρίσεις. Ολοι αισθάνονται ισότιμοι πολίτες από την πρώτη κιόλας ημέρα στο Λονδίνο.
Ολα μου πήγαιναν καλά στο Λονδίνο όταν αισθάνθηκα τον πειρασμό της περιπέτειας. Ηθελα να κάνω κάτι άλλο. Είχα δεχθεί μια πρόταση από κάποια ευρωπαϊκή εταιρεία με έδρα τη Μαλαισία που ασχολιόταν επίσης με περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Σκέφτηκα να πάω για μερικούς μήνες και να επιστρέψω ξανά στο Λονδίνο. Τελικά δεν επέστρεψα… Εφθασα στην Κουάλα Λουμπούρ, την πρωτεύουσα της Μαλαισίας, το καλοκαίρι του 2008. Αυτό που αντίκρισα ήταν πρωτόγνωρο για μένα. Οι δρόμοι, τα παζάρια, οι μυρωδιές από τα εξωτικά φρούτα, οι άν θρωποι που μαγείρευαν στους δρόμους. Η Μαλαισία είναι μια χώρα που αποτελείται από τέσσερις εθνικές ομάδες: Μαλαίοι (50,4%), Κινέζοι (23,4%), γηγενείς Οράνγκ Ασλί (11%) και Ινδοί (7,1%).
Ολες με διαφορετική γλώσσα και θρησκεία. Ζουν παράλληλους βίους και η κυβέρνηση με το πρόγραμμα «1 Μαλαισία» καταβάλλει προσπάθεια να δημιουργήσει μια ενιαία εθνική ταυτότητα, υπεράνω θρησκείας και φυλής.
Στην Ελλάδα επιστρέφω τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα. Φέτος δεν τα είδα καθόλου καλά τα πράγματα. Νομίζω ότι το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό. Οι άνθρωποι έχουν χάσει την αυτοπεποίθησή τους. Κυρίως οι νέοι. Προσωπικά, λυπάμαι που το λέω, το έβλεπα να έρχεται. Νομίζω ότι είμαστε μια χώρα με πολύ μορφωμένους και δημιουργικούς ανθρώπους. Κάποια στιγμή όμως χάθηκε ο προορισμός. Και όταν δεν έχεις προορισμό, τότε ζεις μηχανικά το παρόν. Πάσχουμε ακόμη να βρούμε ποιοι είμαστε, με το βλέμμα στραμμένο περισσότερο στο παρελθόν, αλλά δεν έχουμε σκεφθεί πώς θέλουμε να κάνουμε τον τόπο μας. Μπορούμε να ανατρέψουμε τα πάντα, αν το θέλουμε. Αρκεί να αποκτήσουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση… Δεν βιάζομαι να επιστρέψω στην Ελλάδα. Οχι λόγω της κρίσης. Η κρίση μού δίνει κίνητρα να επιστρέψω. Απλά νιώθω ότι πρέπει να συνεχίσω το ταξίδι. Θεωρώ τον εαυτό μου πιο πολύ ως μέτοικο. Δεν αισθάνομαι ποτέ ότι βρίσκομαι σε έναν τόπο προσωρινά. Δένομαι με τον τόπο όπου ζω, προσπαθώ να γίνω δικό του κομμάτι. Και πιστεύω πως κάποτε θα επιστρέψω στην Ελλάδα…
gazikap@gmail.com
Αρχιτεκτονικά η Κουάλα Λουμπούρ είναι ένα όμορφο αμάλγαμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, παλαιών διατηρητέων κτιρίων με σύγχρονους ουρανοξύστες που ενώνονται με ένα πολύπλοκο υπερσύγχρονο οδικό δίκτυο. Οπου τελειώνει η πόλη αρχίζουν η ζούγκλα και οι καλλιέργειες φοινικελαίου και καρύδας. Οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν έχουν και τόσο νόημα γιατί οι αποστάσεις είναι μεγάλες και δεν υπάρχει καθόλου χώρος να περπατήσεις. Αρα κινείσαι μόνο με αυτοκίνητο. Είναι κάτι που προσπαθούμε να αλλάξουμε, να δημιουργήσουμε δηλαδή βιώσιμες γειτονιές με δρόμους που περπατιούνται. Εχουμε βρει θετική ανταπόκριση.
Οι νέοι ειδικά θέλουν να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.Τον ενθουσιασμό των νέων που συναντάς στην Ασία δεν τον βλέπεις πια στους νέους της Δύσης. Εδώ δεν βλέπουν πια τη Δύση όπως παλαιότερα. Ειδικά μετά την κρίση. Πολλοί Ασιάτες έχουν αρχίσει να βλέπουν την Ευρώπη ως μουσείο. Ως ιδανικό προορισμό για τουρισμό, όχι πια ως ένα μέρος που βρίσκεται σε τεχνολογική ακμή… Μου αρέσει η Κουάλα Λουμπούρ, οι άνθρωποι, η δουλειά που κάνω. Μαζί με έναν ντόπιο αρχιτέκτονα κερδίσαμε τον διαγωνισμό για τον σχεδιασμό του νέου διεθνούς αερολιμένα της πόλης. Θα ολοκληρωθεί το 2012.Το 2010 δημιούργησα τη δική μου εταιρεία, τη Νea Ρoli.
Είμαστε υπεύθυνοι για τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό αρκετών νέων κτιρίων και συνοικιών στη Μαλαισία αλλά και σε άλλες γειτονικές χώρες. Πρόσφατα αναλάβαμε και τον σχεδιασμό ενός καινούργιου πανεπιστημίου στην Ινδονησία.
Στη στήλη «Grεεκς» οι Ελληνες που ζουν, προσωρινά ή για πάντα, σε διάφορες χώρες του κόσμου αφηγούνται τις αληθινές ιστορίες τους και μιλούν για την Ελλάδα του χθες και του σήμερα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
